Dziennikarstwo i Media

Sprawozdanie z jubileuszu Dziekana WDIB UW prof. dr. hab. Janusza W. Adamowskiego oraz Seminarium Medioznawczego „Wartości demokratyczne w systemach medialnych”

Agnieszka Wojtukiewicz — Thu, 20 Jul 2023 00:00:00 +0200

Pochwała polifonii

Jędrzej Morawiecki — Thu, 20 Jul 2023 00:00:00 +0200

Projektowanie komunikacji w muzeum dla osób ze specjalnymi potrzebami

Katarzyna Mieczkowska — Thu, 20 Jul 2023 00:00:00 +0200

Celem artykułu jest wskazanie na potrzeby osób ze szczególnymi potrzebami w kontekście komunikacji jako odbiorców oferty muzealnej. Zwiększenie ofert muzealnych i ich atrakcyjności oraz ulepszenie sposobu komunikowania paradoksalnie może stać się barierą dla osób ze szczególnymi potrzebami. Mam tu na myśli zarówno dysfunkcje ruchu, słuchu i wzroku, jak i niepełnosprawności lub dysfunkcje intelektualne. W celu weryfikacji sposobów i skuteczności komunikacji ze wspomnianymi grupami przeprowadzono badania w osiemnastu muzeach państwowych i samorządowych. Dzięki temu uzyskano odpowiedź na pytanie: Jakie narzędzie i metody komunikacji stosują muzea, zapraszając do siebie osoby ze szczególnymi potrzebami? Ponadto możliwe stało się dokonanie oceny funkcjonowania sposobów komunikacji w praktyce. Omówione w publikacji badania otwierają drogę do dalszych eksploracji z udziałem osób z poszczególnymi dysfunkcjami w celu stworzenia modelu komunikacji opartego na wzajemnych oczekiwaniach, doświadczeniach, potrzebach i możliwościach.

Komunikacja z pacjentem z perspektywy hermeneutyczno-orkiestralnej. Rzecz o wciąż słabo rozpoznanej w Polsce medycynie narracyjnej

Aleksander Woźny — Thu, 20 Jul 2023 00:00:00 +0200

Celem artykułu jest umieszczenie medycyny narracyjnej w ramach hermeneutyki i komunikacji orkiestralnej, przeciwstawianej komunikacji inżynierskiej. Jej model, określany jako schemat wpływu, stworzono dla potrzeb nauk ścisłych w Stanach Zjednoczonych. Wywodzi się on z tradycji badawczej przełomu lat czterdziestych i pięćdziesiątych XX wieku, powstałej w kręgu inżynierów i uczonych prowadzących badania nad funkcjonowaniem telegrafu, a następnie przeniesionej i upowszechnionej w humanistyce. Autor artykułu przyjmuje tezę, zgodnie z którą doszło do koincydencji szerszego zakresowo modelu wpływu z tak zwanym modelem Flexnera, który w początkach XX wieku zrewolucjonizował edukację amerykańskich lekarzy — przydał medycynie status biomedyczny i ogłosił triumf technologii, a pacjenta sprowadził do pozycji przedmiotu. Mój artykuł sprzeciwia się procesowi technologizowania medycyny kosztem kultury i wskazuje na potrzebę bardziej personalistycznego podejścia do chorego. Drogę do metamorfozy komunikacji na linii lekarz — pacjent otwiera literatura, traktowana w medycynie narracyjnej jako wielkie laboratorium etyczne i komunikacyjne. Pozwala ono nie tylko przebudować relację z pacjentem, ale umożliwia także lekarzowi pogłębioną samorefleksję i poczucie bycia osobą. Zaprezentowany w artykule proces śledczy prowadzi od analizy modelu wpływu, upowszechnianego w Stanach Zjednoczonych metodą przypominającą działalność sekt, po refleksję nad psychoanalizą Freuda przeniesioną do Ameryki, a następnie upowszechnianą, także w sposób sekciarski, i spopularyzowaną po jej „przerobieniu” na modłę przyrodoznawczą.

Dziennikarstwo — kapitalizm — demokracja. Aktualność myśli Ludwika Krzywickiego

Michał Rydlewski — Thu, 20 Jul 2023 00:00:00 +0200

W artykule przypominam napisany 131 lat temu artykuł Ludwika Krzywickiego pt. Kapitalizm a dziennikarstwo. Polski socjolog, tworzący w paradygmacie marksistowskim, bezwzględnie, lecz z dużą poznawczą przenikliwością formułuje uwagi względem pola dziennikarstwa, na które wkracza oraz przejmuje kapitalizm. Ocena tego jest jednoznaczna: kapitalizm zabija dziennikarstwo przez między innymi wyzysk sił twórczych dziennikarzy, rezygnację z pogłębionej refleksji na rzecz dostarczania informacji sensacyjnych, uległość wobec wydawców i akcjonariuszy. Diagnozę Krzywickiego zestawiam z najnowszymi pozycjami opisującymi i diagnozującymi pole dziennikarstwa, i szerzej mediów, aby wskazać, że, po pierwsze, myśl polskiego badacza jest aktualna, co wiąże się z kapitalizmem jako formą nastawioną na zysk ekonomiczny, a po drugie, kapitalizm w jego neoliberalnej postaci zagraża demokracji.

Kondycja dziennikarstwa śledczego w Rosji na przykładzie „Novej Gazety”

Agata Krzywdzińska — Thu, 20 Jul 2023 00:00:00 +0200

Artykuł przedstawia na przykładzie rosyjskiej „Novej Gazety” stan dziennikarstwa śledczego, które należy do najbardziej niebezpiecznych odmian dziennikarstwa. „Novaya Gazeta” jest redakcją absolutnie wyjątkową na tle innych tytułów prasowych w Rosji, podejmuje trudne tematy nieobecne w prasie należącej do państwa. Artykuł ma charakter deskryptywny, opisuje działalność tytułu prasowego i osób zaangażowanych w jego powstanie (między innymi prezydenta ZSRR Michaiła Gorbaczowa), redaktora naczelnego Dmitrija Muratowa, a także pracy dziennikarzy i dziennikarek „Novej Gazety”. Przedstawiono w nim wybrane tytuły artykułów wskazujące na odmienny charakter gazety w porównaniu z gazetami codziennymi wychodzącymi w Rosji. Tekst prezentuje także nowe uwarunkowania prawne, z którymi musi mierzyć się każdy rosyjski dziennikarz.

Analiza dyskursu „Gazety Polskiej Codziennie” na temat osób LGBT+. Rozważania w kontekście kampanii wyborczej roku 2020

Karolina Piechocka — Thu, 20 Jul 2023 00:00:00 +0200

Jednym z głównych wątków kampanii wyborczej poprzedzającej wybory na urząd Prezydenta Polski w 2020 roku okazał się spór — określany przez wielu ludzi mianem ideologicznego — o kształt polskiej rodziny i prawa przysługujące osobom LGBT+. Celem niniejszego artykułu jest przeanalizowanie dyskursu prawicowo-konserwatywnej „Gazety Polskiej Codziennie” na temat członków społeczności queerowej w okresie od 5 lutego do 10 lipca 2020 roku. Odpowiedzi na pytania dotyczące sposobów kreowania wizerunku ludzi LGBT+ na łamach dziennika, uzyskane metodą analizy treści, pozwolą nie tylko krytycznie spojrzeć na wydarzenia z przeszłości, ale mogą też być prognozą tego, co wydarzy się podczas kampanii wyborczej do Sejmu i Senatu jesienią roku 2023. Nie jest bowiem wykluczone, że omawiana problematyka, w perspektywie poważnych problemów natury gospodarczo-ekonomicznej oraz wojny w Ukrainie, ponownie zdominuje przekaz kreowany przez polityków.

Wpływ wojny w Ukrainie w 2022 roku na ramówkę TVN24

Krzysztof Grzegorzewski — Thu, 20 Jul 2023 00:00:00 +0200

Przedstawiony tekst jest charakterystyką zmiany ramówki popularnej polskiej telewizji informacyjnej TVN24 w czasie wybuchu wojny w Ukrainie. Autor, badacz programów telewizyjnych, punktem wyjścia uczynił ogólne rozważania na temat ramówek telewizyjnych oraz gatunków dziennikarskich w telewizji. Następnie dokładnie scharakteryzował stałą ramówkę tej telewizji w jej cyklu tygodniowym, z uwzględnieniem ewentualnych wyjątków. Na tej podstawie można dokonać właściwej analizy zmian ramówki, od jej niemal całkowitego zaniku w pierwszej fazie do całkowitego przywrócenia do pierwotnego kształtu. Zmieniała się nie tylko treść programów i ich charakter (wydania specjalne), lecz także bardzo zaburzone zostały ich cechy formalne. Analiza umożliwiła pokazanie, jak mogą działać media informacyjne w sytuacji kryzysowej, wywołanej nagłymi, doniosłymi i negatywnymi wydarzeniami.

Grywalizacja marketingowa w przestrzeni medialnej. Wstępny rekonesans

Iwona Grodź — Thu, 20 Jul 2023 00:00:00 +0200

Tematem tekstu jest „grywalizacja” działań marketingowych w sektorze kultury w XXI wieku. Postpandemiczna rewolucja w tym aspekcie to przede wszystkim zmiana formy komunikowania i pozyskiwania informacji, między innymi na temat segmentacji audytorium kultury w przestrzeni wirtualnej. Celem rozważań jest wskazanie waloru edukacyjnego synergii różnych nauk: humanistycznych, ekonomicznych i nowych mediów w innowacyjnych podejściach do myślenia marketingowego. „Grywalizacja” jest jednym z przykładów. To też otwarcie się na możliwość dotarcia w swoich działaniach do nowych pokoleń: potencjalnych nadawców, uczestników czy odbiorców nowoczesnej „gry marketingowej”. Metodologia: teoria komunikacji, badania medioznawcze.