https://wuwr.pl/ppa/issue/feed 2024-09-30T00:00:00+02:00 Open Journal Systems <p>„Przegląd Prawa i Administracji” ukazuje się nieprzerwanie od 1969 roku. Obecnie redaktorem naczelnym jest prof. UWr dr hab. Mariusz Jabłoński. W „Przeglądzie” publikowane są prace naukowe z dziedziny prawa, w tym także historii prawa oraz problematyki administracji i ekonomii.</p> https://wuwr.pl/ppa/article/view/16589 2024-09-26T20:59:30+02:00 Artur Tomanek wuwr@wuwr.pl 2024-09-30T00:00:00+02:00 Prawa autorskie (c) 2024 https://wuwr.pl/ppa/article/view/16590 2024-09-26T21:02:19+02:00 Łukasz Pisarczyk wuwr@wuwr.pl

<div class="page" title="Page 1"> <div class="section"> <div class="layoutArea"> <div class="column"> <p>Przedmiotem artykułu jest analiza roli związków zawodowych w tworzeniu autonomicznych źródeł prawa pracy. Warunkiem zbudowania trwałego kompromisu jest istnienie silnych związków zawodowych zdolnych do konfrontacji z pracodawcą, a z drugiej strony wola współpracy i działanie na rzecz dobra wspólnego. Rolą państwa i prawa jest stworzenie warunków formalnych służących osiągnięciu takiego stanu. Obowiązujące rozwiązania prawne są analizowane z perspektywy rzeczywistej pozycji partnerów społecznych oraz stanu relacji między nimi.</p> </div> </div> </div> </div>

2024-09-30T00:00:00+02:00 Prawa autorskie (c) 2024 https://wuwr.pl/ppa/article/view/16591 2024-09-26T21:15:00+02:00 Ariel Przybyłowicz wuwr@wuwr.pl

<div class="page" title="Page 1"> <div class="section"> <div class="layoutArea"> <div class="column"> <p>Autor omawia zakres obowiązku notyfikacyjnego organizacji związkowych. Zakładowe organizacje mają obowiązek informować pracodawcę o liczbie aktywnych zawodowo członków, zatrudnionych u danego pracodawcy. Aby móc realizować określone w ustawie o związkach zawo- dowych uprawnienia, organizacja musi liczyć co najmniej dziesięciu takich członków i terminowo przekazywać stosowną informację pracodawcy. Konsekwencją niewykonania tego obowiązku jest utrata uprawnień przysługujących organizacji związkowej — do momentu wywiązania się z obowiązku. Dodatkowe wątpliwości co do zakresu tego obowiązku pojawiają się w przypadku międzyzakładowych organizacji związkowych. Zdaniem autora mają one obowiązek przekazywać informację o ogólnej liczbie członków aktywnych zawodowo, aby korzystać z uprawnień przyznanych organizacji związkowej. W przypadku wielości organizacji związkowych u danego pracodawcy, może być konieczne przekazanie dodatkowej informacji o liczbie aktywnych zawodowo członków zatrudnionych u danego pracodawcy, aby dodatkowo uzyskać przymiot reprezentatywności. Nieprzekazanie takiej bardziej szczegółowej informacji nie pozbawia jednak organizacji międzyzakładowej wszystkich uprawnień, a jedynie tych, dla których istnieje wymóg reprezentatywności.</p> </div> </div> </div> </div>

2024-09-30T00:00:00+02:00 Prawa autorskie (c) 2024 https://wuwr.pl/ppa/article/view/16592 2024-09-26T21:21:12+02:00 Monika Latos-Miłkowska wuwr@wuwr.pl

<div class="page" title="Page 1"> <div class="section"> <div class="layoutArea"> <div class="column"> <p>Zakładowe organizacje związkowe odgrywają istotną prawotwórczą rolę w procedurze zwolnień grupowych jako podmioty uprawnione do zawierania porozumień w sprawie zwolnień grupowych. Autorka niniejszego artykułu stawia jednak tezę, że w orzecznictwie Sądu Najwyższego doszło do nieuprawnionego ograniczenia prawotwórczej roli związków zawodowych w sytuacji, gdy zwolnienia grupowe przybierają postać programów dobrowolnych odejść. Konsekwencją wyeksponowania prawotwórczej roli związków zawodowych w procesie zwolnień grupowych jest ograniczenie ich roli na etapie stosowania prawa, co przejawia się zwłaszcza w zwolnieniu pracodawców z obowiązku konsultacji zamiaru wypowiedzenia. Tym samym związki zawodowe nie mają możliwości następczej kontroli stosowania porozumienia zbiorowego, które zawarły. Próby poszerzenia zakresu działania zakładowych organizacji związkowych w zakresie kontroli stosowania prawa w zwolnieniach grupowych natrafiają na istotne przeszkody, zwłaszcza na gruncie przepisów o ochronie danych osobowych.</p> </div> </div> </div> </div>

2024-09-30T00:00:00+02:00 Prawa autorskie (c) 2024 https://wuwr.pl/ppa/article/view/16593 2024-09-26T21:27:20+02:00 Małgorzata Mędrala wuwr@wuwr.pl

<div class="page" title="Page 1"> <div class="section"> <div class="layoutArea"> <div class="column"> <p>Przedmiotem artykułu jest analiza najważniejszych regulacji w polskim prawie zatrudnienia w kontekście roli związków zawodowych w prowadzeniu działalności socjalnej w zakładach pracy. Autorka skupia swoje rozważania przede wszystkim na zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, ale sygnalizuje także liczne inne obszary tej sfery działalności związkowej. Zwraca uwagę na różne rodzaje kompetencji zakładowych organizacji związkowych i związków zawodowych w ramach działalności socjalnej. Wyróżnia w szczególności uprawnienia prawotwórcze, decyzyjne oraz kontrolne.</p> </div> </div> </div> </div>

2024-09-30T00:00:00+02:00 Prawa autorskie (c) 2024 https://wuwr.pl/ppa/article/view/16594 2024-09-26T21:33:32+02:00 Artur Tomanek wuwr@wuwr.pl

<div class="page" title="Page 1"> <div class="section"> <div class="layoutArea"> <div class="column"> <p>Przedmiotem niniejszego opracowania są postanowienia blankietowe zamieszczane w układach zbiorowych pracy. Określenie to odnosi się do postanowień układowych, które zawierają ramowe lub cząstkowe unormowanie warunków zatrudnienia pracowników, wskazując jednocześnie, że właściwa lub szczegółowa regulacja prawna nastąpi w innym przepisie zakładowym lub umowie o pracę. Praktyka układowa uzasadnia potrzebę przybliżenia i analizy takich postanowień zarówno pod względem ich celowości, jak i dopuszczalności (mocy prawnej). W konkluzji autor zaleca partnerom społecznym uregulowanie całości materii stanowiącej przedmiot rokowań w ramach układu zbiorowego pracy, bez posługiwania się postanowieniami o charakterze blankietowym. Nie oznacza to jednak apriorycznego uznania, że stypulacje takie nie odgrywają roli w procesie kształtowania praw i obowiązków pracownika i pracodawcy.</p> </div> </div> </div> </div>

2024-09-30T00:00:00+02:00 Prawa autorskie (c) 2024 https://wuwr.pl/ppa/article/view/16595 2024-09-26T21:39:06+02:00 Andrzej Jabłoński wuwr@wuwr.pl

<div class="page" title="Page 1"> <div class="section"> <div class="layoutArea"> <div class="column"> <p>Artykuł poświęcony jest roli związków zawodowych w postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych w aspekcie ustrojowym oraz procesowym. Uprawnienia procesowe związków zawodowych obejmują możliwość wytoczenia powództwa na rzecz pracownika lub przystąpienia do sprawy po jego stronie, a także wskazanie przedstawiciela reprezentującego pracownika (ubezpieczonego) w charakterze pełnomocnika. Wskazane uprawnienia służą realizacji zadań statutowych związków zawodowych w zakresie reprezentowania i obrony praw pracowniczych w obszarze procesowego prawa pracy. Ich celem jest wsparcie pracownika w uzyskaniu sądowej ochrony jego praw.</p> </div> </div> </div> </div>

2024-09-30T00:00:00+02:00 Prawa autorskie (c) 2024 https://wuwr.pl/ppa/article/view/16596 2024-09-26T21:46:04+02:00 Jacek Borowicz wuwr@wuwr.pl

<div class="page" title="Page 1"> <div class="section"> <div class="layoutArea"> <div class="column"> <p>Niniejszy artykuł poświęcony jest rozważaniom na temat roli związków zawodowych w reprezentacji i obronie praw i interesów zawodowych i socjalnych szczególnej grupy osób wykonujących pracę zarobkową w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 maja 1991 roku o związkach zawodowych, jaką stanowią wykonawcy wolnych zawodów regulowanych pozostający w zatrudnieniu (pracowniczym i niepracowniczym — w szczególności cywilnoprawnym). W szczególności rozważane są w nim kwestie relacji pomiędzy związkiem zawodowym a samorządem zawodowym w zakresie wpływu tych podmiotów na procesy tworzenia i stosowania przepisów prawa dotyczącego tej kategorii zatrudnionych.</p> </div> </div> </div> </div>

2024-09-30T00:00:00+02:00 Prawa autorskie (c) 2024 https://wuwr.pl/ppa/article/view/16597 2024-09-26T21:51:33+02:00 Barbara Serafinowska wuwr@wuwr.pl

<div class="page" title="Page 1"> <div class="section"> <div class="layoutArea"> <div class="column"> <p>Celem niniejszego artykułu jest wykazanie trudności w egzekwowaniu społecznej kontroli prawa pracy, która jest częścią systemu ochrony pracy w Polsce. Artykuł składa się z trzech części: w pierwszej zdefiniowana została społeczna kontrola nad warunkami pracy w ujęciu historycznym i celowościowym. Druga część odnosi się do ustawy zasadniczej jako gwaranta praw: do życia, zdrowia i do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy oraz zapewnienia skutecznego nadzoru nad warunkami pracy. W dalszej części artykułu przedstawiono praktyczne problemy nadzoru kontroli społecznej z punktu widzenia inspektora pracy jako organu państwowego egzekwującego realizację społecznego władztwa w zakresie prawa pracy u pracodawcy.</p> </div> </div> </div> </div>

2024-09-30T00:00:00+02:00 Prawa autorskie (c) 2024 https://wuwr.pl/ppa/article/view/16598 2024-09-26T21:58:54+02:00 Justyna Tomalska wuwr@wuwr.pl

<div class="page" title="Page 1"> <div class="section"> <div class="layoutArea"> <div class="column"> <p>Dostępne dane statystyczne wskazują, że w Polsce wciąż występują zakładowe spory zbiorowe, jednak ich ilość zmienia się na przestrzeni lat, co skłania do refleksji nad przepisami obowiązującymi w tym zakresie, ewentualnym kierunkiem ich zmian oraz do podjęcia analizy: czy Państwowa Inspekcja Pracy posiada kompetencje do rozwiązywania zakładowych sporów zbiorowych. Powyższe zagadnienia są przedmiotem analizy niniejszego artykułu, ponieważ niejednokrotnie strony sporu zwracają się do Państwowej Inspekcji Pracy z przekonaniem, że — będąc organem powołanym do sprawowania nadzoru i kontroli przestrzegania prawa pracy — może podejmować działania ingerujące w przebieg sporu zbiorowego. W niniejszym artykule autor podejmuje się oceny, czy ta teza ma uzasadnienie prawne, jakie są oczekiwania stron sporu co do roli Państwowej Inspekcji Pracy w tym sporze oraz jakie zmiany przepisów w tym zakresie byłyby słuszne. Analiza tematu prowadzi do wniosku, że poza wynikającym z art. 8 Ustawy z dnia 23 maja 1991 roku o rozwiązywaniu sporów zbiorowych obowiązkiem informacyjnym pracodawcy względem Okręgowego Inspektora Pracy, ustawa nie przewiduje dla niego ani dla poszczególnych inspektorów Państwowej Inspekcji Pracy jakichkolwiek wyraźnych kompetencji i instrumentów prawnych oddziaływania na przebieg trwającego sporu zbiorowego.</p> </div> </div> </div> </div>

2024-09-30T00:00:00+02:00 Prawa autorskie (c) 2024