Przemiany intymności w amerykańskim protestantyzmie fundamentalistycznym i ewangelikalnym w drugiej połowie XX wieku i na początku XXI wieku

Abstrakt

Wpływ purytanizmu na kształtowanie się „amerykańskiego »Ja«”, pomimo krytyki ze strony perspektyw multikulturalistycznych czy tzw. Nowej Amerykanistyki, pozostaje bezustannie ważnym elementem kreowania tożsamości, szczególnie w sferach etyki seksualnej. Purytanie jako skrypturyści (opierający się radykalnie na lekturze Biblii) zerwali z katolicką wizją kobiety i kobiecej seksualności, wskazując, że w ocenie Pisma Świętego kobieta stanowi towarzyszkę i pomoc mężczyzny, co należy oceniać pozytywnie. Odrzucili również katolicki pogląd, że małżeństwo jest gorsze od celibatu i dziewictwa, jak również demonizację aktu seksualnego oraz czerpanej z niego rozkoszy. Przyjęli natomiast podejście afirmatywne do małżeństwa, seksualności umieszczonej w jego ramach oraz relacji emocjonalno-uczuciowych małżonków. W XIX i XX w. standard ten podjęły kolejno ewangelikalizm i fundamentalizm protestancki. Oba ruchy religijne reprezentują afirmatywne podejścia do seksualności, umieszczając sam akt seksualny w kontekście romantycznej więzi uczuciowej. Jej charakter jest jednak konserwatywny: heteroseksualny i monogamiczny. Środowiska te dość restrykcyjnie podchodzą do tzw. niestandardowych zachowań seksualnych (seks oralny, analny, fetyszyzmy oraz zaliczane tu akty nieheteronormatywne), jak również do masturbacji i pornografii. W przypadku tych pierwszych stanowiska ulegają zmianie. Prowadzi to do wykształcenia się podejść, które nieobecne są choćby w katolicyzmie, a związane z dopuszczeniem antykoncepcji, zapłodnienia pozaustrojowego oraz aborcji w uzasadnionych przypadkach.