Artykuły

Tom 138 (2024)

Dostępność uczelni wyższych: założenia a rzeczywistość — wybrane zagadnienia

Strony: 194-208

PDF

Abstrakt

Celem artykułu jest przybliżenie zagadnienia dostępności uczelni wyższych dla osób ze szczególnymi potrzebami, a dokładnie niektórych problemów z tym związanych. Wdrożenie koncepcji i zasad dostępności na uczelniach wyższych wymaga bowiem refleksji oraz uwzględnienia w ramach polityk i procedur dostępności współzależności wszystkich członków społeczności akademickiej. W podsumowaniu podjęto próbę oceny dotychczasowych działań oraz wskazano potencjalne płaszczyzny konfliktów związanych z dostępnością.

Bibliografia

Aksamit D., Jak astrofizyk kaleczył przepiórki, „Polityka” 2020, nr 34.

Barnes C., Mercer G., Niepełnosprawność, przeł. P. Morawski, Warszawa 2008.

Bełza-Gajdzica M., Uczelnia w dobie ustawy o dostępności — dobre praktyki w Uniwersytecie Śląskim, „Konteksty Pedagogiczne” 2, 2022, nr 19.

Blicharz J., Między globalnym dobrem publicznym a rynkiem. Kilka refleksji na temat transformacji sektora uniwersyteckiego w kierunku konkurencji rynkowej, „Przegląd Prawa i Administracji” 2023, nr 134.

Cieśla J., Kawałek świata do zbawienia [rozmowa z prof. dr. hab. Anną Gizą-Poleszczuk], „Polityka” 2019, nr 51/52.

Czykier K., Projektowanie uniwersalne w edukacji ludzi dorosłych, [w:] Projektowanie uniwersalne w przestrzeni uniwersyteckiej — idee, możliwości, dobre praktyki, red. M.M. Perkowska, T. Bajkowski, Białystok 2022.

Ćwieluch J., To nie jest kraj dla starych ludzi [rozmowa z dr Elżbietą Ostrowską, Przewodniczącą Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów], „Polityka” 2023, nr 4.

Domagała-Zyśk E., Model projektowania uniwersalnego w akademickiej edukacji inkluzyjnej. Strategie i rekomendacje, [w:] Oblicza życia. Księga jubileuszowa Profesor Doroty Kornas-Bieli, red. E. Domagała-Zyśk, A. Borowicz, R. Kołodziejczyk, K. Martynowska, Lublin 2021.

Drąg P., Nie potrzebuję specjalnych praw, „Przegląd” 2021, nr 11.

Filek J., Kmieciak R., Sekuła P., Zmiany kulturowe w uczelniach w zakresie zakazu dyskryminacji, równego traktowania oraz kultury pracy, [w:] Trendy, modele i perspektywy rozwoju szkolnictwa wyższego w Polsce: 2021–2025 z projekcją do roku 2030, red. J. Woźnicki, Gliwice 2022.

Frątczak N., Pełnosprawny, „Polityka” 2022, nr 28.

Gawęda Ł., Samotność a kryzys psychiczny, [w:] Kryzys psychiczny w nowoczesnym świecie, red. Ł. Gawęda, Warszawa 2021.

Godlewska-Bujok B., Work-life balance po polsku. Najważniejsze refleksje po nowelizacji z 2023 r., „Radca Prawny. Zeszyty Naukowe” 2023, nr 2(35).

Golus A., Sprawnego z orzeczeniem szukam, „Tygodnik Powszechny” 2022, nr 49.

Gryz J., Jak naprawić naukę?, „Tygodnik Powszechny” 2024, nr 9.

Hagan M., Participatory Design for Innovation in Access to Justice, „Daedalus” 2019, nr 1.

Hartman J., Uniwersytet w Polsce przestał być oazą wyrafinowanego myślenia i erudycji, 20.01.2023, https://wyborcza.pl/magazyn/7,124059,26339060,uniwersytet-przestal-byc-oaza-wyrafinowanego-myslenia-i.html (dostęp: 25.02.2024).

Hołub J., Żeby umarło przede mną. Opowieści matek dzieci niepełnosprawnych, Wołowiec 2020.

Kaczorowska K., Wyższa szkoła polityki, „Polityka” 2024, nr 11.

Kilian M., Studenci z niepełnosprawnościami — doświadczenia, potrzeby, wyzwania, „Forum Pedagogiczne” 2016, nr 1.

Kędzierski M., Król jest nagi! Obserwujemy właśnie zmierzch uniwersytetu, 22.02.2023, https://klubjagiellonski.pl/2023/02/22/krol-jest-nagi-obserwujemy-wlasnie-zmierzch-uniwersytetu/ (dostęp: 25.02.2024).

Konczal E., Ekspert pokazał wyniki polskich uczniów. Te kompetencje są na najniższym poziomie. Znacznie poniżej średniej, 29.01.2024, https://strefaedukacji.pl/ekspert-pokazal-wyniki-polskich-uczniow-te-kompetencje-sa-na-najnizszym-poziomie-znacznie-ponizej-sredniej/ar/c5-18271077 (dostęp: 25.02.2024).

Kowalczyk Z., Jak trwoga, to do…, „Pismo” 2021, nr 7.

Krajewska A., Stan współdziałania dydaktycznego nauczycieli i studentów w procesie kształcenia oraz jego uwarunkowania, [w:] Edukacja zorientowana na ucznia i studenta, red. A. Karpińska, W. Wróblewska, P. Remża, Białystok 2021.

Krawiec G., Prof. Krawiec: Podążanie w kierunku uniwersytetu przedsiębiorczego oznacza prekaryzację pracowników naukowych, 25.11.2023, https://www.prawo.pl/student/uniwersytet-przedsiebiorczy-i-likwidacja-habilitacji-opinia-prof-krawca,524134.html (dostęp: 25.02.2024).

Kulikowski K., Antipow E., Niezamierzone konsekwencje punktozy jako wartości kulturowej polskiej społeczności akademickiej, „Studia Socjologiczne” 2020, nr 3(238).

Kutek-Sładek K., Wyrównywanie szans edukacyjnych studentów z niepełnosprawnościami — 10 lat doświadczeń w Uniwersytecie Papieskim Jana Pawła II w Krakowie, [w:] Edukacja zorientowana na ucznia i studenta, red. A. Karpińska, W. Wróblewska, P. Remża, Białystok 2021.

Majcherek J.A., Gowinoza, „Polityka” 2021, nr 41.

Malinowski Rubio M.P., Imigranci a komunikacja międzykulturowa w sferze usług publicznych w Polsce, Kraków 2013.

Milbern S., Notes on »Access Washing«, 25.04.2020, https://www.djno.ca/post/notes-on-accesswashing (dostęp: 25.02.2024).

Moskal M., Emil i my. Monolog wielodzietnej matki, Kraków 2021.

Nowicki D., Z akademii do baru, „Tygodnik Powszechny” 2022, nr 50.

Nussbaum, Nie dla zysku. Dlaczego demokracja potrzebuje humanistów, przeł. Ł. Pawłowski, Warszawa 2016.

Pędziwiatr K., Brzozowski J., Mucha J., Stonawski M., Imigranci w Krakowie. Od studentów do przedsiębiorców, Kraków 2021.

Piątek M., Kuloodporni, „Polityka” 2023, nr 13.

Piątek M., Najłatwiejsze pieniądze w Polsce, „Polityka” 2023, nr 17.

Podworska J., Osoby z niepełnosprawnościami w społeczności akademickiej, [w:] Kultura akademicka i relacje uniwersyteckie w XXI wieku, red. K. Grzybczyk, Warszawa 2021

Pogorzała E., Backlash? — stan i wyzwania edukacji antydyskryminacyjnej w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem odmienności etnicznej, „Wschodnioznawstwo” 2018, nr 12.

Purser R., McMindfulness. How Mindfulness Became the New Capitalist Spirituality, London 2019.

Sepioło M., Dwunasta runda, „Tygodnik Powszechny” 2021, nr 30.

Sewastianowicz M., Edukacja antydyskryminacyjna nadal na cenzurowanym, 15.12.2018, https://www.prawo.pl/oswiata/edukacja-antydyskryminacyjna-problemy-prawne,344207.html (dostęp: 25.02.2024).

Smolińska-Borecka E., Choroba, czyli rewolucja w rodzinie, „Przegląd” 2021, nr 12.

Sobierajski T., Kuszewska M., Pokolenia. Jak się uczyć od siebie nawzajem, Poznań 2023.

Sowa A., Przekleństwo geniuszu, „Polityka” 2022, nr 17.

Sowa A., Człowiek bez barier, „Polityka” 2022, nr 51.

Szczepańska-Piszcz N., Nie chcemy litości, „Przegląd” 2023, nr 4.

Stachowiak A., Prawie 10 milionów seniorów, „Przegląd” 2023, nr 7.

Szczygielska M., Rola profesjonalnego tłumacza języka migowego w zapewnieniu dostępności wydarzeń i transmisji, [w:] Tłumacz języka migowego. Kim był? Kim jest? Kim będzie?, red. A. Kalata-Zawłocka, Warszawa 2021.

Trzyna A., Patologie w zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, [w:] Patologie w administracji publicznej, red. P.J. Suwaj, D.R. Kijowski, Warszawa 2009.

Tworek D., Inny nie znaczy gorszy, „Przegląd” 2023, nr 11.

Tworek D., Samotność roznosi się jak wirus, „Przegląd” 2023, nr 39.

Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.