Artykuły
Celem niniejszego artykułu jest wykazanie trudności w egzekwowaniu społecznej kontroli prawa pracy, która jest częścią systemu ochrony pracy w Polsce. Artykuł składa się z trzech części: w pierwszej zdefiniowana została społeczna kontrola nad warunkami pracy w ujęciu historycznym i celowościowym. Druga część odnosi się do ustawy zasadniczej jako gwaranta praw: do życia, zdrowia i do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy oraz zapewnienia skutecznego nadzoru nad warunkami pracy. W dalszej części artykułu przedstawiono praktyczne problemy nadzoru kontroli społecznej z punktu widzenia inspektora pracy jako organu państwowego egzekwującego realizację społecznego władztwa w zakresie prawa pracy u pracodawcy.
Gersdorf M., Jagielski J., Rączka K., Ustawa o Państwowej Inspekcji Pracy. Komentarz, Warszawa 2008.
Jabłoński M., Miejsce Państwowej Inspekcji Pracy w systemie organów państwa — wnioski de lege lata i de lege ferenda, „Przegląd Prawa i Administracji” 118, 2019.
Jachimowicz M., Przestępstwo utrudniania kontroli w zakresie inspekcji pracy, „Monitor Prawa Pracy” 2009, nr 6.
Książek D., Komentarz do ustawy o społecznej inspekcji pracy, [w:] D. Książek, Zbiorowe Prawo Pracy, Komentarz, Warszawa 2016.
Liszcz T., Państwowa Inspekcja Pracy — strażnik praworządności w stosunkach pracy, „Kontrola Państwowa” 2006, nr 3.
Matey M., Inspekcja pracy — model polski a tendencje światowe, [w:] Studia z prawa pracy, red. H. Lewandowski, Warszawa-Łódź 1988
Sanetra W., Ustawa o społecznej inspekcji pracy. Komentarz, [w:] W. Sanetra, Prawo socjalne, Warszawa 2001.
Sobol M., Ilnicki G., Społeczna Inspekcja Pracy, Peplin 2021.
Szubert W., Ochrona pracy. Studium społeczno-prawne, Warszawa 1966.
Tokarczyk D., Komentarz do niektórych przepisów ustawy o społecznej inspekcji pracy, [w:] D. Tokarczyk, Przestępstwa i wykroczenia związane z zatrudnieniem. Komentarz, Warszawa 2021.
Tomanek A., Uwagi o kodeksowej regulacji dokonywania za pracodawcę czynności z zakresu prawa pracy, „Studia Iuridica Lublinensia” 2015, nr 3.
Walczak K., Zasadność istnienia społecznej inspekcji pracy w świetle aksjologii jej powołania, [w:] Prawo ochrony pracy — współczesność i perspektywy rozwoju, red. T. Wyka, M.A. Mielczarek, Warszawa 2017.
Wyka T., Ochrona danych osobowych w działalności społecznej inspekcji pracy, „Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad prawem” 13, 2021, nr 1.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku, Dz.U. z 1997 roku Nr 78, poz. 483 z późn. zm.
Dekret Tymczasowy Naczelnika Państwa z dnia 3 stycznia 1919 roku o urządzeniu i działalności inspekcji pracy, Dziennik Praw Państwa Polskiego z 1919 roku Nr 5, poz. 90.
Dekret Rady Państwa z dnia 10 listopada 1954 roku o przejęciu przez związki zawodowe zadań w dziedzinie wykonywania ustaw o ochronie, bezpieczeństwie i higienie pracy oraz sprawowania inspekcji pracy, tekst jedn. Dz.U. z 1954 roku Nr 52, poz. 260.
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 14 lipca 1927 roku o inspekcji pracy, Dz.U. z 1927 roku Nr 67, poz. 590.
Ustawa z dnia 4 lutego 1950 roku o Społecznej Inspekcji Pracy, tekst jedn. Dz.U. z 1955 roku Nr 20, poz. 134.
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 roku Kodeks postępowania administracyjnego, tekst jedn. Dz.U z 2023 roku poz. 775.
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks Pracy, tekst jedn. Dz.U. z 2023 roku poz. 1465.
Ustawa z dnia 6 marca 1981 roku o Państwowej Inspekcji Pracy, Dz.U. z 1981 roku Nr 6, poz. 23.
Ustawa z dnia 24 czerwca 1983 roku o społecznej inspekcji pracy, tekst. jedn. Dz.U. z 2015 roku poz. 567.
Ustawa z dnia 23 maja 1991 roku o związkach zawodowych, tekst jedn. Dz.U. z 2022 roku poz. 854.
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 roku Kodeks postępowania karnego, tekst jedn. Dz.U. z 2024 roku poz. 37.
Ustawa z dnia 24 sierpnia 2001 roku Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia, tekst jedn. Dz.U. z 2022 roku poz. 1124.
Ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 roku o Państwowej Inspekcji Pracy, tekst jedn. Dz.U. z 2024 roku poz. 97.
Wyrok NSA w Warszawie z dnia 23 stycznia 2003 roku, sygn. akt III SA 1195/01, LEX nr 137821.
Wyrok SN z dnia 3 sierpnia 2006 roku, sygn. akt II PK 339/05, OSNP 2007/15-16/218, LEX nr 287541.
Wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 21 maja 2008 roku sygn. akt IV SA/Wr 73/08, LEX nr 508271.
Wyrok WSA w Białymstoku z dnia 12 marca 2009 roku, sygn. akt II SA/Bk 10/09, LEX nr 543572.
Postanowienie SA w Krakowie z 28 kwietnia 2010 roku sygn. akt II AKz 154/10, KZS 2010/5, poz. 32, LEX nr 590580.
Postanowienie SN z dnia 7 grudnia 2011 roku, sygn. akt II PK 79/11, LEX nr 1163327.
Postanowienie SN z 22 listopada 2017 roku, sygn. akt V KK 329/17, LEX nr 2428826.
Wyrok NSA z dnia 15 lutego 2018 roku, sygn. akt II OSK 1809/17, LEX nr 2448687.
Wyrok SO w Świdnicy z 11 października 2018 roku, sygn. akt IV Ka 559/18, LEX nr 2606517.
English
Język Polski
https://doi.org/10.19195/0137-1134.136.9