Articles
The ability of the pension authority to verify the social security contribution assessment base for a woman engaged in non-agricultural economic activity has long raised doubts and led to discrepancies in case law and doctrine. The most recent Supreme Court resolution of November 29, 2023, which was given the force of law, recognized the control competence of the pension authority in this regard, although there is no explicit legal basis for this. The subject of the analysis will be the evaluation of the action of the insured (starting a business, which has either no income or relatively little) from the level of social security principles and the abuse of the right to benefits. s well as a critical look at the Supreme Court’s application of “equitable” rationales, particularly in the context of a businessman’s fundamental rights.
Antonów K., Stosunek prawa ubezpieczeń społecznych do prawa cywilnego, [w:] Każdy ma prawo do… Ochrona praw człowieka w świetle przepisów prawa pracy i zabezpieczenia społecznego, red. A.M. Świątkowski, Warszawa 2009.
Antonów K., Kompetencje ZUS w zakresie weryfikacji prowadzenia działalności gospodarczej oraz deklarowanej podstawy wymiaru składek z tego tytułu, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2021, nr 2.
Babińska-Górecka R., Zagadnienie stosowania przepisów kodeksu cywilnego do określenia niektórych następstw relacji płatnik–ubezpieczony z punktu widzenia założenia racjonalności prawodawcy, „Przegląd Prawa i Administracji” 2020, nr 120.
Ćwiertnia M., Koncepcja nadużycia prawa Christiana Pestalozzy jako uniwersalna odpowiedź na badanie problemu nadużycia prawa, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2020, nr 1(88).
Jędrasik-Jankowska I., Pojęcia i konstrukcje prawne ubezpieczenia społecznego, Warszawa 2016.
Jończyk J., Prawo zabezpieczenia społecznego, Kraków 2001.
Kasprowski S., Solidarność ubezpieczonych w ubezpieczeniu chorobowym a problem nadużyć do świadczeń, „Ubezpieczenia społeczne. Teoria i praktyka” 2018, nr 139(4).
Komierzyńska-Orlińska E., Komentarz do art. 2, [w:] L. Bielecki, J. Gola, K. Horubski, K. Kokocińska, A. Żywicka, E. Komierzyńska-Orlińska, Komentarz do ustawy — Prawo przedsiębiorców, [w:] Konstytucja biznesu. Komentarz, LEX 2019.
Kumor-Jezierska E., Kwestionowanie prawa do zasiłku macierzyńskiego w świetle naruszenia praw podstawowych przedsiębiorcy, „Studia Prawnoustrojowe” 63, 2024.
Lach D.E., O solidarności społecznej w ubezpieczeniu zdrowotnym, [w:] Aksjologiczne podstawy prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, red. M. Skąpski, K. Ślebzak, Poznań 2014.
Lach D.E., Wysokość wynagrodzenia jako podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe. Glosa do uchwały SN z dnia 27 kwietnia 2005 r., II UZP 2/05, GSP-Prz.Orz. 2006, nr 2.
Lasocki T., Komentarz do art. 18, [w:] Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Komentarz, red. K. Antonów, Warszawa 2024.
Lasocki T., Wybrane problemy kształtowania tytułów ubezpieczeniowych w ubezpieczeniu emerytalnym i rentowym, „Ubezpieczenia Społeczne. Teoria i praktyka” 2017, nr 3.
Łaga M., Możliwość kwestionowania prawidłowości i rzetelności zadeklarowanej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne przez osobę ubezpieczoną z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności. Glosa do uchwały SN z dnia 21 kwietnia 2010 r., II UZP 1/10, GSP-Prz. Orz. 2010, nr 3–4.
Parchomiuk J., Nadużycie prawa w prawie administracyjnym, Warszawa 2018.
Pacud R., Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą — podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne — dopuszczalność kontroli przez organ rentowy wysokości zadeklarowanej składki. Glosa do uchwały SN z 21 kwietnia 2010 r., II UZP 1/10, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2011, nr 11.
Przybyłowicz A., Solidarność w ubezpieczeniu chorobowym — wybrane zagadnienia, „Ubezpieczenia społeczne. Teoria i Praktyka” 2019, nr 141(2).
Rymsza M., Solidaryzm w ubezpieczeniach społecznych, [w:] Społeczne aspekty ubezpieczenia, red. T. Szumlicz, Warszawa 2005.
Siemieniak P., Rembisz M., Work life balance w życiu kobiet — obecnych i potencjalnych przedsiębiorców, „Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Organizacja i Zarządzanie” 2018, nr 76.
Ślebzak K., Zieliński M.J., Kontrola przez ZUS prowadzonej działalności gospodarczej w kontekście weryfikacji podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz wysokości świadczeń z tego tytułu (w świetle najnowszego orzecznictwa Sądu Najwyższego), „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2020, nr 11.
Walaszek-Pyzioł A., Kosikowski C., Wolność gospodarcza w prawie polskim, Warszawa 1995.
Wygonna E., Krysztofowicz A., Nadużycia w systemie ubezpieczeń społecznych — pokusa dla klienta, wyzwanie dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, „Biuletyn Ministerstwa Finansów” 2017, nr 2(22).