Status prawny hermafrodytów w Rzymie

Abaecherli Boyce A., The Expiatory Rites of 207 B.C., „Transactions and Proceedings of the American Philological Association” 68, 1937, s. 157–171.

A Greek–English Lexicon, red. H.G. Liddell, R. Scott, popr. H.S. Jones, Oxford 1996.

Alemán Monterreal A.M., Precisiones terminológicas sobre ostentum D.50,16,38 (Ulpianus libro 25 ad Edictum), [w:] Fundamenta Iuris. Terminología, Principios e Interpretatio, red. P. Resina Sola, Almeria 2012, s. 49–64.

Allély A., Les enfants malformés et considérés comme prodigia à Rome et en Italie sous la République, „Revue des Études Anciennes” 105, 2003, nr 1, s. 127–156.

Amato E., Julien Y., Favorinos d’Arles, Oeuvres, t. 1. Introduction générale, témoignages. Discours aux Corinthiens. Sur la Fortune, Paris 2005, s. 155–192.

Augustyn św., O państwie Bożym przeciw poganom ksiąg XXII, przeł. W. Kornatowski, t. 2, Warszawa 1977.

Beard M., Priesthood in the Roman Republic, [w:] Pagan Priests. Religion and Power in the Ancient World, red. M. Beard, J.A. North, London 1990, s. 17–48.

Berthelet Y., Le rôle des pontifes dans l’expiation des prodiges à Rome, sous la République. Le cas des „procurations” anonymes, „Cahiers «Mondes Anciens»” 2, 2011.

Bloch R., Les prodiges dans l’antiquité classique (Grèce, Étrurie et Rome), Paris 1963.

Bloch R., Les prodiges romains et la „procuratio prodigiorum”, „Revue internationale des droits de l’Antiquité” 2, 1949, s. 119–131.

Briquee D., Les Etrusques peuple de la diff érence, Paris 1993.

Brisson L., Le sexe incertain. Androgynie et hermaphrodisme dans l’antiquité gréco-romaine, Paris 1997.

Brisson L., Neutrum utrumque, la bisexualité dans l’Antiquité gréco romaine, [w:] L’Androgyne (Cahier de l’Hermétisme), Paris 1986, s. 31–61.

Cantarella E., Etica sessuale e diritto. L’omosessualità maschile a Roma, „Rechtshistorisches Journal”6, 1987, s. 263–292.

Cantarella E., L’hermaphrodite et la bisexualité à l’épreuve du droit dans l’antiquité, „Diogène”208, 2004, s. 3–15.

Cantarella E., Secondo natura. La bisessualità nel mondo antico, Roma 1988.

Champeaux J., Pontifes, haruspices et décemvirs, l’expiation des prodiges de 207, „Revue des études latines” 14, 1997, s. 67–91.

Conte G.B., L’inventario del mondo. Ordine e linguaggio della natura nell’opera di Plinio il Vecchio, [w:] Gaio Plinio Secondo. Storia naturale, red. G.B. Conte, A. Barchiesi, G. Ranucci, t. 1, Torino 1982, s. XVII–XLVII.

Crifò G., „Prodigium” e diritto. Il caso dell’ermaphrodita, „Index” 27, 1999, s. 113–120.

Cuny-Le Callet V., Rome et ses mon stres. Naissance d’un concept philosophique et rhétorique, Grenoble 2005.

Cytowska M., Szelest H., Rychlewska L., Literatura rzymska. Okres archaiczny, Warszawa1996.

Dalla D., Status e rilevanza dell’ „ostentum”, [w:] Sodalitas. Scritti in onore di Antonio Guarino, t. 2, Napoli 1984, s. 519–532.

Dalla D., „Ubi Venus mutatur”. Omosessualità e diritto nel mondo romano, Milano 1987.

Delcourt M., Hermaphrodite. Mythes et rites liés à la bisexualité dans l’Antiquité classique, Paris 1958.

Delcourt M., Stérilités mystérieuses et naissances malé fi ques, Paris 1938.

Digesta Iustiniani. Digesta Justyniańskie. Tekst i przekład, red. T. Palmirski, przeł. K. Hilman, M. Hładyszewska, T. Palmirski, H. Wolanin, J. Zabłocki, t. 1–7, Kraków 2013–2017.

Disabilities in Roman Antiquity Disparate Bodies. A Capite ad Calcem, red. Ch. Laes, C.F. Goodey, M. Lynn Rose, Leiden-Boston 2013.

Drews R., Pontiff s, Prodigie, and the Disappearance of the „Annales Maximi”, „Classical Philology”83, 1988, nr 4, s. 289–299.

Engels D., Das römische Vorzeichenwesen (753–27 v. Chr.). Quellen, Terminologie, Kommentar, historische Entwicklung, Struttgart 2007.

Evêque R., The Legal Treatment of Hermaphroditism in Ancient Rome. From Persecution to Integration, Actes des journées d’études: First international workshop of the Jean Monnet module „European law and gender” (ELaN), Pisa 2020, s. 127–128.

Franchini L., Lo „status” dell’ermafrodita ed il problema della determinazione del sesso prevalente, „Teoria e Storia del Diritto Privato” 9, 2016, s. 1–35.

Focjusz, Biblioteka, t. 4. Kodeksy 238–248, przeł. O. Jurewicz, Warszawa 1996.

Franchini L., Lo „status” dell’ermafrodita ed il problema della determinazione del sesso prevalente, „Teoria e Storia del Diritto Privato” 9, 2016.

Frier B., Libri Annales Ponifi cum Maximorum. The Origins of the Annalistic Tradition, Rome 1979.

Garland R., The Eye of the Beholder. Deformity and Disability in the Graeco-Roman World, London 2010.

Girard P.F., Senn F., Les lois des Romains, Napoli 1977.

Giulio Ossequente, Prodigi. Introduzione e testo di Paolo Mastrandea. Traduzione e note di Massimo Gusso, Milano 2005.

Gonfroy F., Homosexualité et idéologie esclavagiste chez Cicéron, „Dialogues d’histoire ancienne”4, 1978, s. 219–262.

Haack M.-L., Haruspices publics et privés: tentative d’une distinction, „Revue des Études Anciennes”104, 2002, nr 1, s. 111–133.

Haack M.-L., Les haruspices dans le monde Romain, Bordeaux 2003.

Husquin C., L’intégrité du corps en question: perceptions et représentations de l’atteinte physique dans la Rome antique, Rennes 2020.

Ioppolo A.M., The Academic Position of Favorinos of Arelate, „Phronesis” 38, 1993, s. 183–213.

Jaczynowska M., Przemiany religijne w okresie schyłku republiki rzymskiej, [w:] Świat antyczny. Stosunki społeczne, ideologia i polityka, religia. Studia ofiarowane Izie Bieżuńskiej-Małowist w pięćdziesięciolecie pracy naukowej przez Jej uczniów, red. B. Bravo, J. Kolendo, W. Lengauer, Warszawa 1988, s. 256–287.

Jońca M., Parricidium w prawie rzymskim, Lublin 2008.

Kyle D.G., Spectacles of Death in Ancient Rome, London-New York 1998.

Kwintylian, Kształcenie mówcy, przeł. M. Brożek, Wrocław 1951.

Lewandowska D., Androgyn czy hermafrodyta? Studium nad hermafrodytyzmem w źródłach antycznych, Warszawa 2019.

Lewandowska D., Ciąża mnoga i wieloraczki w starożytności, Warszawa 2021.

Lewandowska D., Prodigium, portentum, ostentum, monstrum: in search of meaning between practice and defi nition, „U schyłku starożytności. Studia źródłoznawcze” 19, 2020, s. 3–60.

Liebeschuetz J.H.W.G., Continuity and Change in Roman Religion, Oxford 1979.

Linderski J., Roman Religion in Livy, [w:] Livius. Aspekte seines Werkes, red. W. Schuller, Konstanz 1993, s. 53–70.

Linke B., Stemmler M., Mos maiorum. Untersuchungen zu den Formen der Identitätsstiftung und Stabilisierung in der Römischen Republik, Stuttgart 2000.

Lucjusz Anneusz Seneka, Dialogi, przeł. L. Joachimowicz, Warszawa 1963.

Luterbacher F., Der Prodigienglaube und Prodgienstil der Römer. Eine historisch-philologische Abhandlung, Burgdorf 1904 (reprint Darmstadt 1967).

MacBain B., Prodigy and Expiation. A Study in Religion and Politics in Republican Rome, Bruxelles 1982.

Maiuri A., Il lessico latino del mostruoso, [w:] Monstra. Costruzione e Percezione delle Entità Ibride e Mostruose nel Mediterraneo Antico, red. I. Baglioni, t. 2. L’Antichità Classica, Roma 2013, s. 165–177.

Manfredini A.D., „Qui commutant cum feminis vestem”, „Revue internationale des droits de l’Antiquité”32, 1985, s. 257–271.

Marcus Tullius Cicero, Pisma filozoficzne, t. 1. O naturze bogów. O wróżbiarstwie. O przeznaczeniu; t. 2. O państwie. O prawach. O powinnościach. O cnotach, przeł. W. Kornatowski, Warszawa 1960.

Marek Tulliusz Cyceron, O mówcy, przeł. B. Awianowicz, Kęty 2010.

Marrou H.I., Historia wychowania w starożytności, przeł. S. Łoś, Warszawa 1969.

Meinhart M., Die Senatusconsulta Tertullianum und Orfi tianum in ihrer Bedeutung für das klassische römische Erbrecht, Cologne 1969.

Miglietta Ch., I monstra umani nel Prodigiorum liber di Giulio Ossequente. Una prospettiva interdisciplinare sulla deformità del corpo nella tradizione latina, Università degli Studi del Piemonte Orientale „Amedeo Avogadro” 2019, https://doi.org/10.20373/uniupo/openthesis/102504 (dostęp: 24.11.2023).

Mommsen Th., Römisches Strafrecht, Berlin 1899.

Monaco L., Percezione sociale e rifl essi giuridici della deformità, [w:] I diritti degli altri in Grecia e a Roma, red. A. Maffi , L. Gagliardi, Sankt Augustin 2011.

Nardi E., L’otre dei parricidii e le bestie incluse, Milano 1980.

North J.A., Diviners and Divination at Rome, [w:] Pagan Priests. Religion and Power in the Ancient World, red. M. Beard, J.A North, London 1990.

Ogilvie R.M., The Romans and their Gods, London 1969.

Orlin E.N., Foreign Cults in Rome. Creating a Roman Empire, Oxford-New York 2010.

Padovan M., Nascita e natura umana del corpo, [w:] Il corpo in Roma antica. Ricerche giuridiche, red. L. Garofalo, t. 1, Pisa 2015, s. 5–57.

Perry M.J., Defi ning Gender, [w:] The Oxford Handbook of Roman Law and Society, red. P.J. du Plessis, C. Ando, K. Tuori, Oxford 2016, s. 432–442.

Peter O.M., Olim in Prodigiis Nunc in Deliciis. Lo Status Giuridico dei Monstra nel Diritto Romano, [w:] Iura antiquita, iura moderna. Festschrift für Ferenc Benedek zum 75. Geburtstag, red. G. Hamza, Pécs 2001, s. 207–216.

Pina Polo F., Consuls as Curatores Pacis Deorum, [w:] Consuls and Res Publica. Holding High Office in the Roman Republic, red. H. Beck, A. Duplà, M. Jehne, F. Pina Polo, New York 2011, s. 97–115.

Plutarch, Moralia. Wybór, t. 1, przeł. Z. Abramowiczówna, Warszawa 1977.

Rasmussen S.W., Public Portents in Republican Rome, Rome 2003.

Rawson E., Prodigy Lists and the Use od the Annales Maximi, „The Classical Quarterly” 21/1, 1971, s. 158–169.

Riccobono S., Fontes iuris Romani antejustiniani I, Florentiae 1968.

Rosenberger V., Gezähmte Götter. Das Prodigienwesen der römischen Republik, Stuttgart 1998.

Rüpke J., You Shall not Kill. Hierarchies of Norms in Ancient Rome, „Numen” 39, 1992, s. 58–79.

Saint-Denis E., Les ènumérations de prodiges dans 1’oeuvre de Tite-Live, „Revue de philologie, de littérature et d’histoire anciennes” 16, 1942, s. 126–142.

Sánchez Sanz A., Prodigios y ceremonias de expiación en Roma en el año 207 a. C., „Iberian, Revista digital de historia, arqueología e historia del arte” 6, 2013, s. 14–26.

Santangelo F., Divination, Prediction and the End of the Roman Republic, Cambridge 2013.

Santangelo F., Pax Deorum and Pontiff s, [w:] Priests and State in the Roman World, red. J.H. Richardson, F. Santangelo, Stuttgart 2011, s. 161–186.

Seneka, Dialogi, przeł. L. Joachimowicz, Warszawa 1963.

Słownik grecko-polski, red. Z. Abramowicz, t. 4, Warszawa 1965.

Sondel J., Słownik łacińsko-polski dla prawników i historyków, Kraków 1997.

Swain S., Favorinus and Hadrian, „Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik” 79, 1989, s. 150–158.

The Encyclopedia of Ancient Natural Scientist, red. P.T. Keyser, G.L. Irby-Massie, London-New York 2008.

Thomas Y., La division des sexes en droit Romain, [w:] Histoire des femmes en Occident, red. G. Duby, M. Perrot, t. 1. L’Antiquité, red. P. Schmitt Pantel, Paris 1991, s. 103–168.

Thomas Y., The Division of the Sexes in Roman Law, [w:] A History of Women in the West. From Ancient Goddesses to Christian Saints, red. G. Duby, M. Perrot, Cambridge 1994, s. 83–138.

Tondo S., Leges regiae e paricidas, Firenze 1973.

Tytus Liwiusz, Dzieje Rzymu od założenia miasta. Księgi XXI–XXVII, przeł. M. Brożek, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1974.

Tytus Liwiusz, Dzieje Rzymu od założenia Miasta. Księgi XXVIII–XXXIV, przeł. M. Brożek, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1976.

Tytus Liwiusz, Dzieje Rzymu od założenia Miasta. Księgi XXXV–XL, przeł. M. Brożek, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1981.

Tytus Liwiusz, Dzieje Rzymu od założenia Miasta. Księgi XLVI–CXLII, przeł. M. Brożek, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1982.

Vallar S., Les hermaphrodites: L’appproche de la Rome antique, „Revue internationale des droits de l’antiquité” 60, 2013, s. 201–217.

Vanoyeke V., La prostitution en Grèce et à Rome, Paris 1990.

Wacke A., Del hermafroditismo a la transexualidad, „Anuario de Derecho Civil” 43, 1990, nr 3, s. 677–712.

Wiewiorowski J., Deformed child in the Twelve Tables, [w:] Mater Familias. Scritti Romanistici per Maria Zabłocka. A cura di Zuzanna Benincasa, Jakub Urbanik, con la collaborazione di Piotr Niczyporuk, Maria Nowak, Varsovia 2016, s. 1157–1176.

Wiewiorowski J., Dopuszczalność zabójstwa kalekiego noworodka w pogańskim Rzymie, [w:] Zabójstwo dziecka w literaturze i kulturze europejskiej. II, red. K. Ilski, Z. Kopeć, E. Kraskowska, Poznań 2016, s. 23–40.

Wissowa G., Religion und Kultus der Römer, München 1912.

Wülker L., Die geschichlitliche Entwicklung des Prodigienwesens bei den Römern. Studien zur Geschichte und Ueberlieferung der Staatsprodigien, Leipzig 1903.

Zabłoccy M.J., Ustawa XII Tablic. Tekst. Tłumaczenie. Objaśnienia, Warszawa 2000.

Zabłocka M., Ius trium liberorum w ustawodawstwie dynastii julijsko-klaudyjskiej, „Prawo Kanoniczne. Kwartalnik prawno-historyczny” 29, 1986, nr 1–2, s. 243–264.

Zabłocka M., Osoba ludzka a „ius trium liberorum”, „Prawo Kanoniczne. Kwartalnik prawno-historyczny” 40, 1997, nr 1–2, s. 249–254.