Artykuły
In modern societies, significant changes are taking place in the sphere of consumption. Consumption is no longer just a way of satisfying needs. Sometimes it can also be about experiencing pleasure (also on impulse) or relieving tension. A characteristic behavior of pleasure consumers is the spontaneous (impulsive) purchase of goods that are attractive to them. At the same time, impulsive purchases differ from rationalized purchases in that the decision to purchase a given product is made quickly and usually without deeper reflection. The purpose of this article is to try to answer the question, what is the essence of purchasing decisions in the face of the challenges of the modern world, such as the COVID-19 pandemic, the war in Ukraine and inflation? What are the shopping habits of young consumers, especially in relation to their emotional, psychological, social, and economic spheres? In light of these challenges, can one notice any adaptation strategies, “survival” strategies, rationalization of behavior, or, on the contrary, will the orientation towards pleasure, compulsive shopping, or impulse purchases dominate? The subject of this article is the consumer behavior of young people, perceived as a series of reactions to various stimuli — instincts, emotions — that inspire and mobilize them to satisfy their needs. The answers to the questions posed above were obtained by analyzing the data obtained through qualitative research using the technique of focus group interviews.
Arnould, E.J., Thompson, C.J. (2005). Consumer culture theory (CCT): Twenty years of research. Journal of Consumer Research, 31(4), 868–882.
Cebula, M., Perchla-Włosik, A. (2014). Młodzi konsumenci wobec wyzwań współczesnej konsumpcji w perspektywie rynku mody i teorii socjokulturowych. Handel wewnętrzny, 4(351), 43–54.
Chrupała-Pniak, M., Grabowski, D. (2014). Motywacyjne i organizacyjne predyktory zaangażowania pracowników. Prace Naukowe UE we Wrocławiu, 350, 82–92.
Cova, B. (1996). The postmodern explained to managers: Implications for marketing. Business Horizons, 39(6),15–23.
Dojwa-Turczyńska, K., Wolska-Zogata, I. (2020). Obrazy początków pandemii w Polsce: analiza jakościowa cybermemów. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Atut.
Ertmańska, K. (2012). Zachowania młodych konsumentów — zakupy kompulsywne. Problemy Zarządzania, Finansów i Marketingu, 25, 189–200.
Evans, M., Jamal, A., Foxall G. (2009). Consumer Behavior. Hoboken: John Wiley & Sons.
Gagné, M., Deci, E.L. (2005). Self-determination theory and work motivation. Journal of Organizational Behavior, 26(4), 331–362.
Gąsiorowska, A. (2001). Kupowanie kompulsywne — zjawisko, jego determinanty i konsekwencje: przegląd badań. Przegląd Psychologiczny, 44(4), 463–477.
Jachnis, A. (2007). Psychologia konsumenta. Psychologiczne i socjologiczne uwarunkowania zachowań konsumenckich. Bydgoszcz — Warszawa: Oficyna Wydawnicza Branta.
Kacprzak-Choińska, A. (2011). Indywidualistyczne i plemienne aspekty zachowań konsumenckich. Marketing przyszłości: trendy, strategie, instrumenty: przedsiębiorstwo i konsument w ewoluującym otoczeniu. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 73, 99–108.
Korneta, P., Lotko, A. (2021). Determinanty i modele zachowań konsumenta. Wnioski z przeglądu literatury. Marketing i Rynek, 9, 3–13. https://www.doi/10.33226/1231-7853.2021.9.1.
Matel, A. (2015). Konsumpcja umiaru a współczesne trendy zachowań konsumenckich. Zarządzanie. Teoria i Praktyka, 3(13), 17–24.
Mazurek-Łopacińska, K. (2003). Zachowania nabywców i ich konsekwencje marketingowe. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Perchla-Włosik, A. (2019). Moda a społeczeństwo konsumpcyjne: społeczne znaczenie mody w kreowaniu tożsamości i zachowań konsumenckich, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Ryan, R.M., Deci, E.L. (2000). Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well-being. American Psychologist, 55(1), 68–78.
Rook, D.W., Hoch, S.J. (1985). Consuming impulses. Advances in Consumer Research, 12, 23–27.
Sobczyk, G. (2018). Zachowania konsumentów wobec nowych trendów konsumpcji — wyniki badań. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, 52(1), 171–180. https://doi.org/10.17951/h.2018.52.1.171.
Wardzała, J. (2019). Młodzi w społeczeństwie konsumpcyjnym: wiedza, opinie i oczekiwania młodego pokolenia wobec konsumpcji i jego zachowania konsumenckie. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Zalega, T. (2013). Nowe trendy w zachowaniach konsumpcyjnych miejskich gospodarstw domowych w okresie kryzysu. Marketing i Rynek, 8, 24–31.
Woronowicz, T. (2021). Zachowania, które mogą zranić. O uzależnieniach behawioralnych i nie tylko. Poznań: Media Rodzina.
Zych, A. (2008). Uwarunkowania zachowań konsumpcyjnych — aspekt teoretyczny. In D. Markowski, P. Setlak (eds.), Społeczeństwo konsumpcyjne. Uwarunkowania społeczne i kulturowe (35–47). Tarnobrzeg: Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. prof. Stanisława Tarnowskiego.