Artykuły
https://orcid.org/0000-0002-6675-445X
Mental health crises can be the result of contradictions in capitalist labour relations but also of the gain ideology permeating biographies. The pursuit of empowerment as a remedy for these contradictions can manifest itself, among other things, in activist trade unions and social attitudes. The aim of the text is to attempt to interpret capitalism as an ideological context conducive to the formation of psychic crises and to link that crises to the field of wage labour which is characterised by precarity. Capitalism, with its ideology of profit, is a framework for the formation of identities that are sometimes fractured (fractured identities) and concerned with its construction in and through work. It is a never-ending process fraught with turns with irreversible effects. Identity and recognition at work have both a collective and individual side, which are constructed by the social actors. Thus, this article attempts to answer the question of when work can become a form of oppressive pattern of (self) realisation, but also, on the other hand, when it can indicate the fractures that are the pursuit of empowerment through paid work. The text is based on the two case studies of Małgorzata and Marta.
Albert, M. (1994). Kapitalizm kontra kapitalizm. Tłum. D. Zańko. Kraków: Signum.
Agamben, G. (2008). Homo sacer. Suwerenna władza i nagie życie. Tłum. M. Salwa. Warszawa: Prószyński i S-ka.
Arendt, H. (2003). O rewolucji. Tłum. M. Godyń. Warszawa: Czytelnik.
Bronowski, P., Kaszyński, H., Maciejewska, O. (2019). Kryzys psychiczny. Odzyskiwanie zdrowia. Wsparcie społeczne. Praca socjalna. Warszawa: Difin
Bröckling, U. (2015). The Entrepreneurial Self. Fabricating a New Type of Subject. London: SAGE Publications Ltd.
Butler, J. (2004). Frames of War: When is Life Grievable? London: Verso.
Butler, J. (2009). Precarious Life. The Power of Mourning and Violence. London–New York: Verso.
Czarzasty, J., Trappmann, V., Mrozowicki, A., Andrejczuk, M. (2018). Prekaryjność po polsku i niemiecku: świadomość ekonomiczna i strategie ludzi młodych. W: J. Czarzasty, C. Kliszko (red.), Świat (bez) pracy: od fordyzmu do czwartej rewolucji przemysłowej. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH, s. 395–418.
Durand, J.P. (2018). Creating the New Worker. Work, Consumption and Subordination. Cham: Palgrave Macmillan.
Fisher, M. (2020). Realizm kapitalistyczny. Czy nie ma alternatywy? Tłum. A. Karalus. Warszawa: Książka i Prasa.
Ferguson, I. (2023). Politics of the Mind. Marxism & Mental Distress. London: Bookmarks Publications.
Foucault, M. (1993). Nadzorować i karać. Narodziny więzienia. Tłum. T. Komendant. Warszawa: Aletheia-Spacja.
Frayne, D. (2022). The Refusal of Work. The Theory & Practice of Resistance to Work. London: Bloomsbury Academic.
Glaser, B.G., Strauss, A.L. (2009). Odkrywanie teorii ugruntowanej. Strategie badania jakościowego. Tłum. M. Gorzko. Kraków: Nomos.
Han, B. Ch. (2017). In the Swarm: Digital Prospects. MIT Press.
Han, B. Ch. (2022). Społeczeństwo zmęczenia i inne eseje. Tłum. R. Pokrywka. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Harvey, D. (2008). Neoliberalizm. Historia katastrofy. Tłum. J.P. Listwan. Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa.
Jacyno, M. (2007). Kultura indywidualizmu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kania, E. (2013). Exercising Freedom: Interview with Judith Butler. Revolutions: Global Trends and Regional Issues 1, p. 1–32.
Kępiński, A. (2000). Rytm życia. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Kohli, M. (2012). Biografia: relacja, tekst, metoda. W: K. Kaźmierska (red.), Metoda biograficzna w socjologii. Kraków: Nomos, s. 125–137.
Konecki, K. (2000). Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kosseleck, R., Richter M.W. (2006). Crisis. Journal of the History of Ideas 6(2), p. 357–400.
Mokrzan, M. (2019). Klasa, kapitał i coaching w dobie późnego kapitalizmu. Perswazja neoliberalnego urządzania. Toruń: Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej.
Mrozowicki, A. (2016). Normalisation of Precariousness? Biographical Experiences of Young Workers in the Flexible Forms of Employment in Poland. Przegląd Socjologii Jakościowej 12(2), s. 94–112.
Mrozowicki, A., Czarzasty, J. (red.) (2020). Oswajanie niepewności. Studia społeczno-ekonomiczne nad młodymi pracownikami sprekaryzowanymi. Warszawa: SCHOLAR.
Mrozowicki, A., Karolak, M., Czarzasty, J., Gardawski, J., Drabina-Różewicz, A., Krasowska, A., Andrejczuk, A. (2020). Prekaryzacja pracy a świadomość społeczna i strategie życiowe ludzi młodych: ramy teoretyczne. W: A. Mrozowicki, J. Czarzasty (red.), Oswajanie niepewności. Studia społeczno-ekonomiczne nad młodymi pracownikami sprekaryzowanymi. Warszawa: SCHOLAR, s. 17–48.
Potępa, E. (2021). „Komunizm kwasowy i egzystencja uspokojona. Pomiędzy realizmem, rzeczywistością i realnym”. Praktyka Teoretyczna 40(2), s. 59–93 [dostęp: 19 listopada 2024]. Dostępny w Internecie: https://doi.org/10.14746/prt.2021.2.4.
Riemann, G., Schütze, F. (2012). „Trajektoria” jako podstawowa koncepcja teoretyczna w analizach cierpienia i bezładnych procesów społecznych. W: K. Kaźmierska (red.), Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów. Kraków: Nomos, s. 389–414.
Rosa, H. (2020). Przyspieszenie, wyobcowanie, rezonans. Projekt krytycznej teorii późnonowoczesnej czasowości. Tłum. J. Duraj, J. Kołtan. Gdańsk: Europejskie Centrum Solidarności.
Schütze, F. (1983). Biographieforschung und narratives Interview. Neue Praxis 3, p. 283–293.
Smełka-Leszczyńska, Z. (2024). Cześć pracy. O kulturze zap***dolu. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Stawiszyński, T. (2021). Ucieczka od bezradności. Kraków: Znak Literanova.
Stonequist, E.V. (1935). The Problem of the Marginal Man, American Journal of Sociology 41(1), p. 1–12.
Strauss, A.L. (1993). Continual Permutations of Action. New York: Aldine.
Strauss, A.L. (2013). Zwierciadła i maski. W poszukiwaniu tożsamości. Tłum. A. Hałas. Kraków: Nomos.
Świrek, K. (2018). Teorie ideologii. Na przecięciu marksizmu i psychoanalizy. Warszawa: PWN.
Wallerstein, I. (2007). Analiza systemów-światów. Wprowadzenie. Tłum. K. Gawlicz, M. Starnawski. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie.
Żółtowski, M., Mika, B. (2022). Epistemologiczna i polityczna ideologiczność psychiatrii w obliczu epidemii chorób psychicznych. Stan Rzeczy 1(22), s. 219–244 [dostęp: 19 listopada 2024]. Dostępny w Internecie: https://doi.org/10.51196/srz.22.8.
WHO (2011). Global burden of mental disorders and the need for a comprehensive, coordinated response from health and social sectors at the country level. Report by the Secretariat [dostęp: 21 października 2024]. Dostępny w Internecie: https://apps.who.int/gb/ebwha/pdf_files/eb130/b130_9-en.pdf.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
English
Język Polski
https://doi.org/10.19195/2657-3679.7.3