Artykuł poświęcony jest próbie zdiagnozowania funkcjonowania zakładów karnych w czasie pandemii COVID-19. Autorka usiłowała odpowiedzieć na pytania, jakie zmiany wystąpiły w realizacji ustawowych zadań jednostek penitencjarnych w okresie szczególnym, jakim był czas zagrożenia pandemią, a także jak ona wpłynęła na kształtowanie się rozmiarów populacji więziennej oraz warunków egzystencji osób pozbawionych wolności na powierzchni celi mieszkalnej, którą w tym okresie zajmowały. Szczególnym przedmiotem zainteresowania badawczego autorki było ustalenie funkcjonowania niektórych instytucji prawa karnego wykonawczego oraz niektórych patologicznych i niebezpiecznych zachowań więźniów w czasie pandemii. W tym celu autorka podjęła próbę porównania niektórych elementów związanych z prawem penitencjarnym w okresie przedpandemicznym, czyli w latach 2018–2019, z okresem pandemicznym, czyli w latach 2020–2021. Są to szczególnie: kształtowanie się rozmiarów populacji więziennej, wykonywanie kary pozbawienia wolności poza terenem zakładu karnego w systemie dozoru elektronicznego, uczestniczenie skazanych w resocjalizacyjnych systemach wykonywania kary pozbawienia wolności, stosowanie instytucji warunkowego zwolnienia z odbycia reszty kary, kontakt skazanych ze światem zewnętrznym między innymi w postaci przepustek, zatrudnienia poza terenem zakładu karnego, przemieszczania się więźniów pomiędzy jednostkami penitencjarnymi a sądami i prokuraturą, wykonywania najsurowszej kary dyscyplinarnej, częstotliwości zachowań dewiacyjnych więźniów zagrażających ich zdrowiu i życiu (samoagresja) oraz zagrażających bezpieczeństwu jednostek penitencjarnych i personelowi więziennemu, trybem opuszczania zakładów karnych przez osoby pozbawione wolności. Ocenie podlegało funkcjonowanie sądów penitencjarnych w okresie pandemii, które zmieniły tryb odbywania wokand sądowych z tradycyjnego na zdalny. Ustalenie pomiarów wymienionych zmiennych w dwóch okresach pozwoliło na sformułowanie niekiedy zaskakujących wniosków końcowych.