Artykuły

Tom 68 (2023)

Przewlekłość postępowania a konieczność zasięgnięcia opinii biegłego w sprawach karnych — uwagi „de lege lata” i „de lege ferenda”

Strony: 31-53

PDF

Abstrakt

Niniejsza publikacja ma na celu zwrócenie uwagi na zagadnienia praktyczne związane z udziałem biegłych w postępowaniach karnych w aspekcie terminowego i należytego wykonywania przez nich opinii w świetle zagwarantowanego prawa stron do rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki. Celem poniższej publikacji jest również zwrócenie uwagi na przedłużający się brak kompleksowej ustawowej regulacji instytucji biegłego sądowego i wynikające z tego konsekwencje dla efektywności postępowań sądowych z udziałem biegłych.

Bibliografia

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku (Dz.U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483 ze zm.).

Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności sporządzona w Rzymie dnia 4 listopada 1950 roku (Dz.U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284 z późn. zm.).

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 roku — Kodeks postępowania karnego (Dz.U. z 1997 r. Nr 89, poz. 555 ze zm.).

Ustawa z dnia 17 czerwca 2004 roku o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U. z 2004 r. Nr 179, poz. 1843 ze zm. tekst jedn. Dz.U. z 2023 r. poz. 1725).

Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 stycznia 2005 roku w sprawie biegłych sądowych (Dz.U. z 2005 r. Nr 15, poz. 133).

Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 kwietnia 2013 roku w sprawie określenia stawek wynagrodzenia biegłych, taryf zryczałtowanych oraz sposobu dokumentowania wydatków niezbędnych dla wydania opinii w postępowaniu karnym (Dz.U. z 2013 r. poz. 508 ze zm.).

Zarządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 11 lipca 2018 r. w sprawie utworzenia Instytutu Ekspertyz Ekonomicznych i Finansowych w Łodzi. (Dz.Urz.MS. z 2018 r. poz. 206).

Zarządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 października 2021 roku w sprawie utworzenia Instytutu Ekspertyz Medycznych w Łodzi (Dz.Urz.MS. z 2021 r. poz. 239).

Błachnio-Parzych A., Kosonoga J., Kuczyńska H., Nowak C., Rzetelny proces karny w orzecznictwie sądów polskich i międzynarodowych, red. P. Wiliński, Warszawa 2009, LEX.

Chrustowski T., Biegły w postępowaniu przygotowawczym, Warszawa 1977.

Doda Z., Gaberle A., Dowody w procesie karnym, Warszawa 1997.

Górecki P., Stachowiak S., Wiliński P., Skarga na przewlekłość postępowania przygotowawczego i sądowego. Komentarz, Warszawa 2010.

Gronowska B., Wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawie Kudli przeciwko Polsce — dotyczący czasu i warunków stosowania aresztu tymczasowego, sprawności procesu karnego oraz prawa do skutecznego środka odwoławczego, „Prokuratura i Prawo” 2001, nr 1, s. 119–125.

Hanausek T., Ekspertyza kryminalistyczna, „Zeszyty Naukowe ASW” 1973, nr 1, s. 89–108.

Hofmański P., Konwencja Europejska a prawo karne, Toruń 1995.

Hofmański P., Szumiało-Kulczycka D., Waltoś S., Przewlekłość procesu karnego w Polsce i środki jej zwalczania, [w:] Zagubiona szybkość procesu karnego. Jak ją przywrócić?, red. J. Czapska, S. Waltoś, Warszawa 2005, s. 19–80.

Kalinowski S., Opinia biegłego w postępowaniu karnym, Warszawa 1972.

Kegel Z., Ekspertyza ze stanowiska procedury i kryminalistyki, Wrocław 1976.

Kołecki H., Określenie przedmiotu ekspertyzy w postanowieniu o powołaniu biegłego, „Państwo i Prawo” 1974, nr 8–9, s. 178–187.

Nowicki M.A., Wokół Konwencji Europejskiej. Komentarz do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, Warszawa 2013, LEX.

Skarga na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki. Komentarz, red. J. Skorupka, Warszawa 2010, Legalis.

Świda Z., Właściwość sądu i prawo strony do rozstrzygania sprawy w „rozsądnym terminie”, „Państwo i Prawo” 2005, nr 10, s. 36–48.

Tomaszewski T., Dowód z opinii biegłego w procesie karnym, Kraków 1998.

Tomaszewski T., Postanowienia o powołaniu biegłego w teorii i praktyce, „Praktyka Kryminalistyczna” 1984, nr 163, s. 66–75.

Widła T., Ocena dowodu z opinii biegłego, Katowice 1992.

Złamańczuk P., Odpowiedzialność państwa za przewlekłość postępowania w procesach medycznych przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka, „Państwo i Prawo” 2017, nr 4, s. 3–17.

Wyrok ETPC z dnia 25 czerwca 1987 roku w sprawie Capuano p. Włochom, Series A nr 119.

Wyrok ETPC z dnia 16 kwietnia 2002 roku w sprawie Goc przeciwko Polsce (skarga nr 48001/99).

Wyrok ETPC z dnia 7 grudnia 2010 roku w sprawie Klik v. Polska, LEX nr 818263.

Wyrok ETPC z dnia 13 listopada 2012 roku w sprawie Bańczyk i Sztuka p. Polsce, LEX nr 1285185.

Wyrok ETPC z dnia 22 stycznia 2013 roku w sprawie Ruprecht p. Polsce, LEX nr 1252840.

Wyrok ETPC z dnia 7 lipca 2015 roku w sprawie Rutkowski i inni przeciwko Polsce, sprawa Mariusza Orlikowskiego (skarga nr 13927/11).

Postanowienie SN z dnia 3 czerwca 2005 roku, III SPP 109/05, OSNP 2006, nr 1–2, poz. 33.

Postanowienie SN z dnia 24 lutego 2016 roku, III SPP 53/15, LEX nr 2032325.

Postanowienie SN z dnia 6 czerwca 2018 roku, IV KK 246/18, LEX nr 2555743.

Postanowienie SN z dnia 28 lipca 2021 roku, IV KK 329/21, LEX nr 3395863.

Postanowienie SN — Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z dnia 20 kwietnia 2017 roku, III SPP 17/17, Legalis nr 1617899.

Postanowienie SA we Wrocławiu z dnia 27 lutego 2018 roku, II S 1/18, https://www.saos.org.pl/judgments/333210.

Postanowienie SO w Gliwicach z dnia 4 września 2018 roku, III S 199/18, LEX nr 2589656.

Uchwała składu siedmiu sędziów SN z dnia 28 marca 2013 roku, III SPZP 1/13.

Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Zasady cytowania

Kopczyński, G. (2024). Przewlekłość postępowania a konieczność zasięgnięcia opinii biegłego w sprawach karnych — uwagi „de lege lata” i „de lege ferenda”. Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego, 68, 31–53. https://doi.org/10.19195/2084-5065.68.4