Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Rozprawy — analizy — studia przypadków

Tom 12 (2020): Fascinatio studiorum linguarum

Ulotki propagandowe z okresu II wojny światowej jako specyficzna forma komunikacji politycznej i łączności władz z obywatelami. Analiza wybranych zjawisk tekstowych, pragmatycznych i stylistycznych

  • Marcin Poprawa
DOI
https://doi.org/10.19195/2083-5345.12.7
Przesłane
24 czerwca 2021
Opublikowane
24-06-2021

Abstrakt

Przedmiotem rozważań i analiz są ulotki propagandowe i wzorce im pokrewne — jako specyficzna forma komunikacji rządzących z rządzonymi i aktywności politycznej, społecznej, obywatelskiej w podziemnym dyskursie politycznym lat 1939–1945. W artykule opisano okupacyjne druki ulotne jako przekazy, które prymarnie służyły propagandzie politycznej i wojennej, a wtórnie — wypełniały w warunkach totalitarnego porządku okupacyjnego sferę dawnego, przedwojennego dyskursu publicznego, medialnego, politycznego. W analizie zrezygnowano z rekonstrukcji zaplecza ideowego, aksjologicznego i relacji między ugrupowaniami podziemnej sceny politycznej. Przedstawiono druki ulotne w perspektywie zawartych w nich środków perswazji językowej, charakterystycznych dla konspiracyjnej kultury politycznej czasu wojny i okupacji, jak również odtworzono wpisane w przestrzeń tekstową i aranżację graficzną pism ulotnych strategie oddziaływania na odbiorcę. Są nimi: wizualizacja i grafizacja tekstu, ułatwiająca szybką lekturę i zapamiętanie treści (ważny składnik aktywności czytelniczej i propagandy szeptanej w warunkach strachu i represji), a także kondensacja treści na poziomie graficznie wyróżnionych haseł i sloganów propagandowych.