Czy istnieje prawo energetyczne? Część 2: cele, prawne środki i początki rozwoju prawa energetycznego

Abstrakt

W 2023 roku minie 30 lat od głośnej dyskusji na temat statusu prawa gospodarczego (przede wszystkim publicznego prawa gospodarczego) jako nowej gałęzi prawa. Dyskusja ta odbyła się na łamach numeru 1 „Ruchu Prawniczego, Ekonomicznego i Socjologicznego” z 1993 roku. W niniejszym artykule autor podejmuje się próby odpowiedzi na pytanie, czy prawo energetyczne istnieje jako wyodrębniona dziedzina oraz gałąź prawa. Wydaje się bowiem, że dyskusja sprzed lat, dotycząca publicznego prawa gospodarczego, ma pełne zastosowanie do aktualnego zagadnienia samodzielności prawa energetycznego jako gałęzi prawa i dziedziny badawczej. Analiza przedmiotu regulacji prawa energetycznego, szczególnych podmiotów — adresatów tej regulacji prawnej, metody regulacji oraz jej konkretnych celów (aksjologia regulacji) prowadzi do wniosku, że postawiona teza jest prawdziwa.

W pracy przedstawiona została ponadto geneza i rozwój prawa energetycznego, począwszy od XIX wieku. Autor dokonuje też przeglądu światowych podręczników z przedmiotowego obszaru, których liczba jest znacząca (zasadniczo są to pozycje anglojęzyczne). Zaprezentowane zostają tu szczególne cele (w tym wartości) prawa energetycznego, środki prawne (instrumenty) regulacji oraz analiza historyczna genezy i początkowego rozwoju prawa energetycznego. Zamieszczone na końcu artykułu wnioski obejmują całość rozważań zawartych w częściach 1 i 2 opracowania.

Wszystkie przytoczone analizy oraz argumenty przemawiają za wnioskiem o uznanie prawa energetycznego nie tylko za nową dziedzinę badawczą i dydaktyczną, lecz także za nową gałąź prawa.