Policyjne strategie bezpieczeństwa granic Unii Europejskiej. Postulaty de lege lata i de lege ferenda

Abstrakt

Przedstawiając perspektywę współczesnych zagrożeń, autorzy analizują najnowsze koncep-cje legislacyjne: bezpieczeństwa, kontroli policyjnej i zarządzania granicami Unii Europejskiej z per-spektywy regulacji 2016/1624 i 2019/1896 o Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej, Wspólnej Polityce Bezpieczeństwa i Obrony, Europejskiej Globalnej Strategii Bezpieczeństwa oraz Globalnym Pakcie Migracyjnym. Podejmując próbę holistycznej oceny wdrażanych koncepcji kontroli policyjnej i kryminologii granic (przede wszystkim przez pryzmat innowacyjności zintegrowanego zarządzania granicami i migracjami, zarówno w ujęciu europejskim, jak i globalnym), szczegółowo analizują oni uprawnienia Europejskiej Straży Granicznej, zwłaszcza w aspektach interoperacyjności, współpracy międzynarodowej oraz współpracy instytucjonalnej, wykazując niewykorzystanie potencjału nowej formacji, jaką jest „policja graniczna”. Niewystarczające legislacyjne ukonstytuowanie współpracy Straży z Biurem Europejskiego Prokuratora ogranicza bowiem skuteczność działań obu instytucji między innymi w zakresie zwalczania przestępstw terrorystycznych czy kontrolowania tak zwanych foreign fighterów. Autorzy postulują także umocowanie współpracy i synergii między agencjami wymiaru sprawiedliwości i Europejską Służbą Działań Zewnętrznych oraz wyposażenie formacji w niezbędne kompetencje wywiadowczo-operacyjne. Szczególną uwagę poświęcono konieczności wprowadzenia odpowiedniego (dostosowanego do zmieniających się potrzeb) treningu operacyjno--rozpoznawczego oraz szkoleń w zakresie międzynarodowego prawa humanitarnego i praw czło-wieka, tak by nowa „policja graniczna” podejmowała działania w sposób skuteczny i humanitarny. Prezentując proponowaną innowacyjność działań operacyjno-śledczych, wywiadu (między innymi profilowania cyfrowego), autorzy poddają pod rozwagę niewystarczające ukonstytuowanie koopera-cji legislacyjnej ESGP z Prokuraturem UE. Autorzy akcentują konieczność pełnej współpracy państw UE w celu zwalczania przestępstw transgranicznych i terrorystycznych.