Artykuły

Tom 136 (2024)

Rola związków zawodowych w tworzeniu i stosowaniu prawa przy zwolnieniach grupowych

Strony: 47-58

PDF

Abstrakt

Zakładowe organizacje związkowe odgrywają istotną prawotwórczą rolę w procedurze zwolnień grupowych jako podmioty uprawnione do zawierania porozumień w sprawie zwolnień grupowych. Autorka niniejszego artykułu stawia jednak tezę, że w orzecznictwie Sądu Najwyższego doszło do nieuprawnionego ograniczenia prawotwórczej roli związków zawodowych w sytuacji, gdy zwolnienia grupowe przybierają postać programów dobrowolnych odejść. Konsekwencją wyeksponowania prawotwórczej roli związków zawodowych w procesie zwolnień grupowych jest ograniczenie ich roli na etapie stosowania prawa, co przejawia się zwłaszcza w zwolnieniu pracodawców z obowiązku konsultacji zamiaru wypowiedzenia. Tym samym związki zawodowe nie mają możliwości następczej kontroli stosowania porozumienia zbiorowego, które zawarły. Próby poszerzenia zakresu działania zakładowych organizacji związkowych w zakresie kontroli stosowania prawa w zwolnieniach grupowych natrafiają na istotne przeszkody, zwłaszcza na gruncie przepisów o ochronie danych osobowych.

Bibliografia

Baran K.W., Lekston M. (red.), Komentarz do ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, [w:] Zbiorowe prawo zatrudnienia, red. K.W. Baran, Warszawa 2019.

Fajgielski P., Komentarz do Rozporządzenia nr 2016/679 w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przewarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE, LEX/el 2020.

Latos-Miłkowska M., Programy dobrowolnych odejść, „Monitor Prawa Pracy” 2016, nr 2.

Latos-Miłkowska M., Pisarczyk Ł., Zwolnienia z przyczyn niedotyczących pracownika, Warszawa 2005.

Nerka A., Sakowska-Baryła M. (red.), Ogólne rozporządzenie o ochronie danych osobowych. Komentarz, Warszawa 2018.

Sierocka I., Zwolnienia pracowników, [w:] Międzynarodowe publiczne prawo pracy. Standardy europejskie. System Prawa pracy, t. 10, red. K.W. Baran, Warszawa 2020.

Świątkowski A.M., Zwolnienia grupowe w świetle judykatury Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, cz.1, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2014, nr 7.

Konwencja nr 158 Międzynarodowej Organizacji Pracy w sprawie rozwiązywania stosunków pracy z inicjatywy pracodawcy.

Dyrektywa Rady nr 98/59/WE z dnia 20 lipca 1998 roku w sprawie zbliżania ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących się do zwolnień grupowych, OJ L 225.12.8.1998, p. 16–28.

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 roku — Kodeks pracy, Dz.U. z 2023 roku poz. 1465, tekst jedn.

Ustawa z dnia 13 marca 2003 roku o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, Dz.U. z 2024 roku poz. 61, tekst jedn.