Articles

Vol. 336 (2023)

Comparative method in jurisprudence and legal history — an attempt to solve selected methodological problems

Pages: 223-239

PDF (Język Polski)

Abstract

The purpose of the article is to attempt to respond to selected methodological problems relevant to the comparative law, the most important of which is identified as linguistic barriers that hinder the correct comparison of legal institutions. Citing examples of translating the verb valoir present in Articles 1589 and 2279 of the Napoleonic Code into Polish and English, it was pointed out, following the example of the Louisiana Digest of 1808, that a descriptive approach is operative.

References

The Code Napoleon: or, the French Civil Code. Literally translated from the original and official edition, published at Paris, in 1804. By a Barrister of the Inner Temple, London 1827.

A Digest of the Civil Laws Now in Force in the Territory of Orleans with Alterations and Amendments Adapted to its Present System of Government, New Orleans 1808.

Kodex Napoleona, Code Napoléon, Codex Napoleonis, przeł. F.K. Szaniawski, Warszawa 1813.

Kodeks Napoleona Księstwu Warszawskiemu Artykułem 69tym Ustawy Konstytucyjnej Roku 1807 dnia 22. lipca za prawo cywilne podany, z niektórymi odmianami na Sejmie Warszawskim w roku 1809 od Najjaśniejszego Pana szczęśliwie nam panującego Fryderyka Augusta dekretem roku tegoż 1809 dnia 18 marca potwierdzonymi, przeł. K.M. Bohusz, Warszawa 1810.

Linde S.B., Słownik języka polskiego, t. 6, Warszawa 1814.

Zdanowicz A., Szyszka M.B., Filipowicz J., Tomaszewicz W., Czepieliński F., Korotyński W., Trentowski B., Słownik języka polskiego, t. 2, Wilno 1861.

Bardach J., Metoda porównawcza w zastosowaniu do powszechnej historii państwa i prawa, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 17, 1962, z. 2, s. 9–56.

Batiza R., Louisiana Civil Code of 1808: Its Actual Sources and Present Relevance, „Tulane Law Review” 46, 1971–1972, nr 4, s. 4–165.

Cuius regio, eius religio? Zjazd Historyków Państwa i Prawa, Lublin, 20–23 IX 2006 r., red. G. Górski, L. Ćwikła, M. Lipska, Lublin 2006.

Dekodyfikacja prawa prywatnego w europejskiej tradycji prawnej, red. F. Longchamps de Bérier, Kraków 2019.

Giaro T., Moment historyczny w prawoznawstwie porównawczym, [w:] Prawo obce w doktrynie prawa polskiego, red. A. Wudarski, Zielona Góra 2016, s. 37–62.

Jakubowski J., Z problematyki metodologicznej badań prawno-porównawczych, „Państwo i Prawo” 18, 1963, z. 7, s. 3–17.

Kantor-Kozdrowicki P., Materniak-Pawłowska M., Przygodzki J., Przedmioty historycznoprawne na polskich wydziałach prawa, „Prawo” 330, 2020, s. 149–186.

Klimaszewska A., O tłumaczeniach francuskiego Kodeksu handlowego z 1807 roku na język polski, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 64, 2012, z. 1, s. 141–147.

Longchamps de Bérier F., Z uwag do metodologii nauki prawa prywatnego: argumenty historyczny, dogmatyczny i prawnoporównawczy na przykładzie darowizny na wypadek śmierci oraz zapisu windykacyjnego, [w:] Prawo obce w doktrynie prawa polskiego, red. A. Wudarski, Zielona Góra 2016, s. 285–330.

Łyskowski I., O metodzie w badaniach prawno-historycznych, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 9, 1929, z. 1, s. 1–9.

Maziarz J., Czy historia prawa jest nauką historyczną czy prawną?, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 67, 2015, z. 1, s. 323–333.

Michaels R., The Functional Method of Comparative Law, [w:] The Oxford Handbook of Comparative Law, red. M. Reimann, R. Zimmermann, Oxford 2019, s. 345–389.

Olejnik O., Przeszkody małżeńskie jako emanacja społecznego postrzegania małżeństwa — analiza prawnoporównawcza Kodeksu Napoleona (1804 rok) oraz luizjańskich Digestów (1808 rok), „Studenckie Prace Prawnicze, Administratywistyczne i Ekonomiczne” 40, Wrocław 2022, s. 203–220.

The Oxford Handbook of Comparative Law, red. M. Reimann, R. Zimmermann, Oxford 2019.

Palmer V., From Lerotholi to Lando: Some Examples of Comparative Law Methodology, „Global Iurist” 4, 2004, nr 2, s. 1–29.

Pascal R.A., Sources of the Digest of 1808: A Reply to Professor Batiza, „Tulane Law Review” 46, 1971–1972, s. 603–627.

Plessis du P.J., Historia prawa a metodologia nauk prawnych, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 62, 2010, z. 2, s. 19–28.

Prawo obce w doktrynie prawa polskiego, red. A. Wudarski, Zielona Góra 2016.

Rosner A., Pierwsze polskie tłumaczenia Kodeksu Napoleona, [w:] Katarzyna Sójka-Zielińska, Kodeks Napoleona. Historia i współczesność, s. 271–294.

Rosner A., Zmagania z językiem prawa. Przykład polskiego przekładu Kodeksu Napoleona w Księstwie Warszawskim, [w:] Współczesny język prawny i prawniczy, red. A. Niewiadomski, A. Mróz, R. Pawelec, Warszawa 2007, s. 9–22.

Rudnicki J., Wymiar praktyczny tradycji prawnej: ewolucja rezerwy w prawie Luizjany w kontekście pytań o przyszłość zachowku w Polsce, „Transformacje Prawa Prywatnego” 2020, nr 4, s. 199–218.

Sobieszewska M., Juryslingwistyka: między językiem a prawem, „Studia Iuridica Lublinensia” 24, 2015, nr 4, s. 123–131.

Sójka-Zielińska K., Kodeks Napoleona. Historia i współczesność, Warszawa 2008.

Sójka-Zielińska K., O stosowaniu metody porównawczej w historii prawa, „Państwo i Prawo” 18, 1963, z. 12, s. 837–849.

Stolarski K., Mixed jurisdiction jako trzecia albo jedyna droga, [w:] Dekodyfikacja prawa prywatnego w europejskiej tradycji prawnej, red. F. Longchamps de Bérier, Kraków 2019, s. 53–74.

Szymańska A., Szymura M., System prawny Luizjany w okresie francuskiego panowania kolonialnego w latach 1699–1769, „Studia Iuridica Toruniensia” 25, 2019, s. 163–190.

Wąsowicz M., O profesji historyka prawa, „Przegląd Humanistyczny” 33, 1989, nr 3, s. 19–34.

Wismont M., Woźniak E., Dziewiętnastowieczne tłumaczenia Kodeksu Napoleona wobec tradycji polskiej terminologii prawnej, „Prace Językoznawcze” 22, 2020, nr 4, s. 253–263.

Wismont M., Woźniak E., Rola Kodeksu Napoleona w systematyzowaniu polskiej terminologii prawnej, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica” 54, 2020, s. 59–69.

Współczesny język prawny i prawniczy, red. A. Niewiadomski, A. Mróz, R. Pawelec, Warszawa 2007.

Zajęcki M., Przedmiot badań nauk historycznoprawnych (na przykładzie pokoju augsburskiego jako fenomenu historycznego i prawnego), [w:] Cuius regio, eius religio? Zjazd Historyków Państwa i Prawa, Lublin, 20–23 IX 2006 r., red. G. Górski, L. Ćwikła, M. Lipska, Lublin 2006, s. 147–184.

Zimmermann R., Dziedzictwo Savigny’ego. Historia prawa, prawoznawstwo porównawcze i kształtowanie się europejskiej nauki prawa, „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 14, 2005, z. 1, s. 7–48.

Licence

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.