Artykuły
https://orcid.org/0009-0006-3620-2212
Jak powszechnie wiadomo, z najbardziej palących problemów teorii i praktyki podstawowych praw i wolności jest kwestia ograniczeń tych praw przez prawa człowieka. Mianowicie dyskusyjny i niedostatecznie zbadany pozostaje problem prawnego uregulowania ograniczeń praw reprodukcyjnych zarówno w ustawodawstwie międzynarodowym, jak i krajowym dotyczącym tych zagadnień.
Ustawodawstwo prawne Ukrainy w zakresie regulacji praw człowieka reprodukcyjnego de facto nie zawiera systemu jasno określonych zasad określania treści i zakresu realizacji wspomnianego zbioru praw człowieka, a także istniejących projektów ustaw, które zostały przygotowane w szczególności w celu kompleksowego uregulowania tych kwestii. Regulacje prawne systemu praw reprodukcyjnych nie uwzględniają praktyki ochrony praw człowieka międzynarodowych, a mianowicie europejskich organów sądowych w tych kwestiach.
Tego rodzaju relacje społeczne wymagają zatem wnikliwych badań teoretycznych i kwalifikowanej regulacji prawnej, mając na uwadze współczesne międzynarodowe, a mianowicie europejskie, standardy prawne regulujące ograniczenia praw reprodukcyjnych. Jak wiadomo, system ograniczeń europejskich standardów praw człowieka jest wypracowany przede wszystkim w praktyce Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.
Tym samym celem artykułu jest zbadanie i dokładne określenie zasady definiowania treści i objętości praw reprodukcyjnych w praktyce ochrony praw człowieka Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w celu zapewnienia najskuteczniejszych krajowych instrumentów prawnych ochrony praw reprodukcyjnych , które (instrumenty prawne) opierałyby się na europejskich standardach ograniczeń tych praw.
Artykuł, będący efektem wnikliwych badań, kończy się następującymi sugestiami, a mianowicie zmianą art. 64 Konstytucji Ukrainy o następujący przepis: „Ograniczenia praw człowieka można uznać za zgodne z prawem jedynie pod warunkiem, że zostaną uznane pewne ograniczenia przez prawo i nie prowadzą do negacji istoty i celu określonego prawa”.
Ponadto istotna jest zmiana rozdziału Konstytucji Ukrainy „O podstawach ustawodawstwa Ukrainy w zakresie ochrony zdrowia”, poświęconego prawom i obowiązkom pacjentów, zawierającego postanowienia o następującej treści: „Prawa pacjenta powinny być zrównoważone przez prawa pracowników medycznych”; „Pracownik medyczny w przypadkach przewidzianych przez prawo może odmówić wykonywania obowiązków zawodowych na podstawie sprzeciwu sumienia, jeżeli nie istnieje bezpośrednie zagrożenie życia lub nieodwracalny uszczerbek na zdrowiu pacjenta”.
UN Human Rights Committee (HRC), CCPR General Comment No. 28: Article3 (The Equality of Rights Between Men and Women), 29 March 2000, CCPR/C/21/Rev.1/Add.10, https://www.refworld.org/docid/45139c9b4.html [accessed: 27.08.2023].
Mignarodmiy pact pro economichni, socialni ta kulturniu prava ljudunu, https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/995_042#Text [accessed: 25.08.2023].
Committee on the Elimination of Discrimination against Women, General Recommendation No. 24: Article 12 (women and health), (20th Sess., 1999), in Compilation of General Comments and General Recommendations Adopted by Human Rights Treaty Bodies (Vol. II), at 358, para. 11, U.N. Doc. A, HRI/GEN/1/Rev.9 (2008) [accessed: 26.08.2023].
Convencia pro zahust prav ljudunu i osnovolognuh svobod (Evropeiska convencija z prav kjudunu) vid 04.11.1950, Convenciju ratufi covano Zakonom № 475/97-ВР vid 17.07.1997 р., https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/995_004#Text [accessed: 27.08.2023].
Directive 2000/78 /EC, https://www.kmu.gov.ua/storage/app/sites/1/55-GOEEI/radi-2000-78-es.pdf [accessed: 22.08.2023].
Bribosia E., Rorive I., “In search of a balance between the right to equality and other fundamental rights”, European Network of Legal Experts in the Non-Discrimination Field 2010, https://tandis.odihr.pl/bitstream/20.500.12389/21232/1/07052.pdf [accessed: 27.08.2023].
Case of Pichon and Sajous v. France (Applications nos. 49853/99): Judgment European Court of Human Rights, 02.10.2001, https://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-43011 [accessed: 24.08.2023].
Case of R.R. v. Poland (Application № 27617/04): Judgment European Court of Human Rights, 28 November 2011, https://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-104911 [accessed: 27.08.2023].
Ladele and McFarlane v. United Kingdom (Application nos 51671/10 and 36516/10) 12.04.2011, https://www.ilga-europe.org/case-law/ladele-and-mcfarlane-v-uk/ [accessed: 24.08.2023].
Council of Europe, Parliamentary Assembly, The right to conscientious objection in lawful medical care, 2010, http://assembly.coe.int/nw/xml/XRef/Xref-XML2HTML-en.asp?fi leid=17909&lang=en [accessed: 21.08.2023].
Case of Mennesson v. France (Application № 65192/11): Judgment European Court of Human Rights, 26 June 2014, https://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-150983 [accessed: 27.08.2023].
Case of Labassee v. France (Application № 65941/11): Judgment European Court of Human Rights, 26.06.2014, https://hudoc.echr.coe.int/eng?i=002-9780 [accessed: 24.08.2023].
Case of Paradiso and Campanelli v. Italy (Application № 25358/12): Judgment European Court of Human Rights, 26 January 2017, https://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-170359 [accessed: 24.08.2023].
English
Język Polski
https://doi.org/10.19195/2082-4939.15.9
