Artykuły
The article is of a scientific and research nature. The subject of research is whether each person is obliged to act as an expert (obligatory) or whether it is the right of each person to choose (voluntary). The author pointed out the distinction between obligation and the right to choose. The method of analyzing legal provisions, case law and literature was used. The following hypothesis was put forward: any person with special knowledge may (but does not have to) act as an expert. The article also indicates the understanding of the term “expert” (“court expert”, “ad hoc expert”, “ad casum expert”, scientific and research institute) and refers to the term of office of an expert due to an important source of evidence and means of evidence. Attention was also paid to the understanding of the terms “duty”, “legal obligation” and “civic obligation” due to the fact that performing the function of an expert is identified with such obligations. Differences between “expert” and “witness” and between “expert” and “specialist” referred to in the Polish Code of Criminal Procedure Act, due to the fact that in practice these concepts are often compared (or identified). Moreover, the legal basis for appointing experts in civil and criminal proceedings was discussed and the form of admitting evidence from an expert opinion was indicated. The research has a national and international scope — in the context of understanding the concept of “expert”. The article has cognitive value for science and legal practice. The article is also original due to the fact that the author conducted her own research, not only based on legal provisions, case law and literature, but also on her own experience.
Basta J., Dowód z opinii instytutu naukowego lub naukowo-badawczego, ze szczególnym uwzględnieniem problematyki stosowania środków dyscyplinujących, „Acta Iuridica Resoviensia” 2021, nr 4(35).
Cieślak M., Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 10 marca 1958 r., „Państwo i Prawo” 1958, nr 8–9.
Mencel P., Biegli i specjaliści — wykład, https://prawo.uni.wroc.pl/sites/default/fi les/students-resources/BIEGLI%20I%20SPECJALI%C5%9ACI%20prezentacja%20nr%201.pptx (dostęp: 13.12.2023).
Drajewicz D., Weryfikacja biegłego i jego opinii w postępowaniu karnym, [w:] Pozycja i rola biegłego w polskim systemie prawnym, red. B. Lewandowski, Warszawa 2016.
Dzierżanowska J., Studzińska J., Komentarz do niektórych przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, [w:] Biegli w postępowaniu sądowym cywilnym i karnym. Praktyczne omówienie regulacji z orzecznictwem, Lex 2019.
Klich A., Świadek w postępowaniu cywilnym, https://kdskancelaria.pl/swiadek-w-postepowaniu-cywilnym/ (dostęp: 13.12.2023).
Lisowska K., Cenieni lekarze nie chcą współpracować z sądami. Co ze zmianami, które to poprawią, https://pulsmedycyny.pl/cenieni-lekarze-nie-chca-wspolpracowac-z-sadami-co-ze-zmianami-ktore-to-poprawia-1142114 (dostęp: 13.12.2023).
Misztal-Konecka J., Konecki J., Wyłączenie biegłego w postępowaniu karnym, „Prokuratura i Prawo” 2010, nr 7–8.
Patryk A., Dowód z opinii instytutu naukowego (art. 290 K.P.C.) w świetle orzecznictwa sądowego – wybrane zagadnienia, „Roczniki Administracji i Prawa” 2019, nr XIX (Zeszyt Specjalny).
Piotrowska L., Biegły sądowy — funkcja czy zawód, „Europejski Przegląd Prawa i Stosunków Międzynarodowych” 2017, nr 1(40).
Rybarczyk M., Biegły w postępowaniu cywilnym: Opinia, Odpowiedzialność, Wynagrodzenie, Warszawa 2001.
Sieńko M., Komentarz do art. 290 k.p.c., [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz., red. M. Manowska, Lex/el 2015.
Sobecki T., Wymogi formalne i merytoryczne udziału biegłego w postępowaniu karnym i w postępowaniu cywilnym, „Radca” 2021, nr 21–27.
Stefański R.A., [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t.1, red. Z. Gostyński, Warszawa 2004.
Szymura J., Tomasz z Akwinu i adaequatio intellectus et rei, https://www.it.dominikanie.pl/wp-content/uploads/2018/02/281104_dr_hab_Jerzy_Szymura.pdf (dostęp: 13.12.2023).
Turek J., Biegły sądowy i jego czynności, „Monitor Prawny” 2007, nr 24.
Widła T., Ocena dowodu z opinii biegłego — jednostkowa i finalna, [w:] Problemy współczesnej kryminalistyki, t. 3, red. E. Gruza, T. Tomaszewski, Warszawa 2000.
Widła T., Glosa do uchwały SN z dnia 21 grudnia 2006 r., III CZP 127/06, „Palestra” 2007, nr 5–6.
Widła T., Uwagi o przeprowadzaniu dowodu z opinii biegłego, „Palestra” 2002, nr 3–4.
Zienkiewicz D., Stosunek prawny łączący organ procesowy i biegłego, „Zeszyty Naukowe Śląskiej Akademii Medycznej” 1995, nr 4.
Witkowska K., Biegły w postępowaniu karnym, „Prokuratura i Prawo” 2013, nr 1.
Żyznowski T., Komentarz do art. 290 k.p.c., [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. H. Dolecki, T. Wiśniewski, Lex/el 2013.