Artykuły

Tom 26 (2022)

Wacław Sieroszewski — badacz społeczności jakuckiej

Strony: 51-65

PDF

Abstrakt

The research on the Yakut community, which is the subject of my article on Wacław Sieroszewski (1858–1945), is closely related to his stay — as an exile — in Siberia in the 1880s and early 1890s. Polish literature of the 19th century was dominated by the image of Siberia as a land of suffering, a place of exile for thousands of Poles. Sieroszewski wanted to show his compatriots a different, unknown face of this land, especially its eastern part — Yakutia. This prompted him to successively acquaint himself with the Yakuts as well as their geographical, natural and socio-cultural living environment. Yakutia and the Yakuts became the subject of many-sided studies of the Polish exile — scientifically reliable, extremely suggestive and artistic, and at the same time unmarred by sentimentality or pathos. They resulted in literary works, scientific articles published in Russian magazines and a comprehensive, one-of-a-kind monograph on the Yakut community. The first print of Sieroszewski’s book in 1896 was a scientific event of world importance. The great scientific value and importance of the publication was evidenced, among other things, by the fact that the author was awarded the gold medal of the Imperial Russian Geographical Society, and after some efforts he was allowed to return to his homeland.

Bibliografia

Armon W., Polscy badacze kultury Jakutów, Wrocław 1977.

Bazylow L., Syberia, Warszawa 1975.

Czachowski K., Wacław Sieroszewski. Życie i twórczość, Lwów 1938.

Eliade M., Szamanizm i archaiczne techniki ekstazy, przeł. K. Kocjan, Warszawa 2001.

Kałużyński S., Polskie badania nad Jakutami i ich kulturą, [w:] Szkice z dziejów polskiej orientalistyki, t. 2, red. J. Reychman, Warszawa 1966, s. 171–190.

Kałużyński S., Szamanizm, „Euhemer”1963, t. 7.

Kijak A., Odkrywca innej Syberii i Dalekiego Wschodu. O prozie Wacława Sieroszewskiego, Kraków 2010.

Kon F., Narodziny wieku. Wspomnienia, przeł. Z. Korczak-Zawadzka, Warszawa 1969.

Kopeć Z., Historia historii syberyjskiego związku Anny Slepcowej i Wacława Sieroszewskiego, „Białostockie Studia Literaturoznawcze” 2021, nr 19, s. 7–26.

Koprowski P., Mieszkańcy Syberii przełomu XIX i XX wieku w oglądzie Feliksa Kona, „Wrocławskie Studia Wschodnie” 25, 2021, s. 35–54.

Lam A., Sieroszewski Wacław Kajetan, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 37, z. 3, Warszawa–Kraków 1996–1997.

Legutko G., „Wyrosłam na Rosjankę...”. Historia Marii — jakuckiej córki Wacława Sieroszewskiego — w świetle jej listów do ojca i innych dokumentów, Wrocław 2019.

Łukawski Z., Historia Syberii, Wrocław 1981.

Małgowska H., Sieroszewski i Syberia, Toruń 1973.

Panasewicz J., Środki wyrazu artystycznego egzotyki w twórczości Wacława Sieroszewskiego, Bydgoszcz 1975.

Rosiński F., Szamanizm jakucki w ujęciu Wacława Sieroszewskiego, [w:] Polacy w nauce, gospodarce i administracji na Syberii w XIX i na początku XX wieku, red. A. Kuczyński, Wrocław 2007, s. 151–166.

Rowniakowa L., Wacław Sieroszewski — badacz Jakucji, „Literatura Radziecka” 1980, nr 3.

Sekulski J., Zagadnienie bóstw jakuckich w badaniach Wacława Sieroszewskiego, „Studia Warmińskie” 10, 1973, s. 217–258.

Sieroszewski A., Jak powstała księga Wacława Sieroszewskiego o Jakutach i ich krainie?, [w:] Polacy w nauce, gospodarce i administracji na Syberii w XIX i na początku XX wieku, red. A. Kuczyński, Wrocław 2007.

Sieroszewski W., 12 lat w kraju Jakutów. Z mapą i 167 rysunkami, Warszawa 1900.

Sieroszewski W., Beniowski. Powieść historyczna, Warszawa 2013.

Sieroszewski W., Dwanaście lat w kraju Jakutów, cz. 1–2, Warszawa 1935.

Sieroszewski W., Dzieła, t. 16, Kraków 1959.

Sieroszewski W., Listy z Syberii, „Archiwum Literackie” 8, 1964, s. 383–424.

Sieroszewski W., Na kresach lasów, Kraków 1948.

Sieroszewski W., Ocean, t. 1–2, Kraków 1966.

Sieroszewski W., Risztau, Pustelnia w górach, Czukcze, Kraków 1912.

Sieroszewski A., Słowo i czyn. Życie i twórczość Wacława Sieroszewskiego, Wrocław 2008.

Sieroszewski W., W matni. Nowele jakuckie, Warszawa 1958.

Sieroszewski W., W ofierze bogom, Warszawa 1908.

Swienko H., Historia zaginionego rękopisu Wacława Sieroszewskiego, „Etnografia Polska” 13, 1969, s. 73–85.

Takasaeva K., Jakuckie prace Wacława Sieroszewskiego i zmiany kulturowe narodu Sacha, Warszawa 2020.

Uljasz A., Syberia i Daleki Wschód w oczach polskiego pisarza. Wacław Sieroszewski (1858–1945), „Przegląd Nauk Historycznych” 11, 2012, nr 1, s. 137–153.

Wacław Sieroszewski. Zesłaniec–etnograf–literat–polityk, red. A. Kuczyński, M. Marczyk, Wrocław 2011.

Серошевский В. Л., Якуты. Oпыт этнографического исследования, т. 1, Санкт-Петербург 1896 (второе издание: Москва 1993).

Токарев С. А., История русской этнографии, Москва 1966.

Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.