Artykuły

Tom 27 (2023)

Kresy Wschodnie w filmie polskim okresu PRL

Strony: 63-74

PDF

Abstrakt

Films that addressed themes related to the Polish Eastern Borderlands, be it only cursorily, were seldom produced under the Polish People’s Republic. More such films were made in the early 1980s as a the state’s policy became somewhat liberalised. They paved the way for similar productions in the following years, which were largely informed by certain myths of the Borderlands, particularly the Arcadian myth and (to a lesser degree) the heroic myth. The filmmakers undoubtedly found it a challenge to reproduce the realities of the Borderlands. In tackling this challenge, they mainly had actors speak in stylised Borderland dialects and portrayed the area as being multicultural and, in a sense, exotic because of its diversity of national communities. These films add up to a theme-oriented movement in the Polish cinema of the 1980s which holds points of interest in artistic and also social terms.

Bibliografia

Bartmiński J., „Z ruska po polsku łagodniejsza mowa”, czyli o języku folkloru na pograniczu polsko-ukraińskim, „Akcent” 1987, nr 3, s. 84–93.

Boni M., Przed dniem ostatnim, „Kino” 1983, nr 4, s. 5.

Hadaczek B., Kresy w literaturze polskiej. Studia i szkice, Gorzów Wielkopolski 1999.

Janicki S., Znachor po raz pierwszy, „Film”1982, nr 2, s. 12–13.

Karwińska A., Małe ojczyzny — między pamięcią a mitem. Przykład Kresów, [w:] Pamięć Kresów — Kresy w pamięci, red. B. Tracz, Katowice-Gliwice-Warszawa 2019, s. 11–26.

Kolbuszewski J., Kresy, Wrocław 1995.

Kołodyński A., Przekład z Miłosza, „Film” 1982, nr 31, s. 7.

Konwicki T., Pamiętam, że było gorąco. Rozmowy przeprowadzili Katarzyna Bielas i Jacek Szczerba, Kraków 2001.

Kurpiewski P., Historia na ekranie Polski Ludowej, Gdańsk 2017.

Lubelski T., Historia niebyła kina PRL, Kraków 2012.

Mętrak K., Podróż do krainy cieni, „Kino” 1981, nr 8, s. 23–24.

Misiak A., Kinematograf kontrolowany. Cenzura filmowa w kraju socjalistycznym i demokratycznym (PRL i USA). Analiza socjologiczna, Kraków 2006.

Nowakowski J., Filmowa twórczość Andrzeja Kondratiuka, Poznań 1999.

Pełczyński G., Restauracja „Kresowa”, Kraków 2011.

Pełczyński G., Trylogia Sylwestra Chęcińskiego, „Konteksty Kultury” 12, 2015, nr 3, s. 369–381.

Skotarczak D., Jerzy Kawalerowicz — polski reżyser filmowy ormiańskiego pochodzenia, „Biuletyn Ormiańskiego Towarzystwa Kulturalnego” 2002, nr 28/29, s. 42–45.

Skotarczak J., Kilka uwag na temat wizerunku dwudziestolecia międzywojennego w kinie PRL, [w:] Historia jako pokusa. Spojrzenie przez pryzmat Westerplatte, red. J. Marszalec, Gdańsk 2012, s. 318–319.

Sztachelska J., PRL-owski żywot Henryka Sienkiewicza, [w:] Kariera pisarza w PRL-u, red. M. Budnik, K. Budrowska, E. Dąbrowicz, K. Kościewicz, Warszawa 2014, s. 13–41.

Uliasz S., Problem Kresów w literaturze polskiej lat 1918–2018. Znaczące perspektywy interpretacyjne, „Tematy i Konteksty” 2018, nr 8, s. 17–42.

Uryniak A., Egzotyka wyrobu krajowego. Filmy o tematyce „kresowej” w kontekście polityki wobec mniejszości narodowych II Rzeczypospolitej, „Pleograf. Kwartalnik Akademii Polskiego Filmu” 2019, nr 1, https://pleograf.pl/index.php/egzotyka-wyrobu-krajowegofilmy-o-tematyce-kresowej-w-kontekscie-polityki-wobec-mniejszosci-narodowych-w-iirzeczypospolitej/.

Zagroba B., Kontrabanda banału, „Film” 1985, nr 43, s. 8.

Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.