Articles

Vol. 22 (2024)

Do Silesians exist in the media? Analysis of press reports on the results of the 2011 and 2021 National Census in selected media outlets

Pages: 13-23

PDF (Język Polski)

Abstract

Half a million people in Poland declare Silesian nationality. These are data published by the Central Statistical Office after the National Census that took place in 2021. These declarations were considered a success by Silesian activists, especially since formally this social group in Poland only has the status of an ethnic group, and not of a national or ethnic minority. For years, Silesians have been seeking recognition of the Silesian minority and granting the language status to the Silesian ethnolect. One can read about the so-called “Silesian case” in the media, but not all of them. The aim of this article is to check how topics important for Silesians and the so-called “Silesian case” are described by the most frequently read newspapers in the Silesian voivodship and whether the method of reporting has changed over the years. This article presents a critical discourse analysis of selected media titles covering the Silesian voivodship, where, according to the Polish Central Statistical Office, most Silesians live. The analysis covered texts published after the publication of the results of the 2011 and 2021 National Censuses. On this basis, a comparative analysis was carried out, which allowed to demonstrate a change in the way of reporting on the so-called “Silesian case” in the regional media and reduction in the number of publications on this subject.

References

Delors, J. (Red.) (2008). Edukacja: jest w niej ukryty skarb. Raport dla UNESCO Międzynarodowej Komisji do spraw edukacji dla XXI wieku. Stowarzyszenie Oświatowców Polskich, Wydawnictwa UNESCO.

Jabłońska, B., (2006). Krytyczna analiza dyskursu: refleksje teoretyczno-metodologiczne. Przegląd Socjologii Jakościowej, 2/1, 53-67. https://doi.org/10.18778/1733-8069.2.1.04.

Jachimowski, M. (2011). Przekształcenia przestrzeni medialnej województwa śląskiego. Rocznik Prasoznawczy, 5, 13–36. hdl.handle.net/20.500.12128/18152.

Kijonka-Niezabitowska, J. (2009). Z problemów narodowości i tożsamości śląskiej – dylematy i wybory. Studium Socjologiczne, 2009, 4(195), 85–110.

McQuail, D. (2008). Teoria komunikowania masowego. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Michalczyk, S., Brzoza, K. (2018). Komunikowanie lokalno-regionalne w dobie społeczeństwa medialnego. Tom I: Problemy teoretyczno-praktyczne. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Muś, A., Mazalik, K. (2019). „Ukryta opcja niemiecka” – mniejszość niemiecka i śląska grupa etniczna w przestrzeni publicznej. Studium przypadku. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Sectio K: Politologia, 26(1), 159–177. http://dx.doi.org/10.17951/k.2019.26.1.159-177.

Roguska, A. (2008). Mass media lokalne w umacnianiu kulturowej tożsamości regionalnej. W M. Danielak-Chomać, A. Roguska (Red.). Uniwersalizm i tradycja w kulturze. Wybrane aspekty. Cz. 1 (pp. 41–72). Stowarzyszenie tutajteraz.

Szmeja, M. (2017). Śląsk – bez zmian (?). Ludzie, kultura i społeczność Śląska w perspektywie postkolonialnej. Zakład Wydawniczy NOMOS.

Szynol, A. (2017). Czy Polsce wciąż potrzebna jest regionalna prasa codzienna? Zeszyty Prasoznawcze, 60, 3(231), 468–493. https://doi.org/10.4467/22996362PZ.17.029.7326.

Jedlecki, P. (2012, 23 marca). Naliczyli ponad 800 tys. Ślązaków. Gazeta Wyborcza.

Krzyk, J. (2012, 23 marca). Ślązacy złapią wreszcie wiatr w żagle. Gazeta Wyborcza.

Lipski, J. (2023, 14 kwietnia). Zamiast wstępu. Dziennik Zachodni.

Pustułka, A. (2012, 22 marca). Dziś GUS ma podać, ile osób zadeklarowało narodowość śląskość. Dziennik Zachodni.

Pustułka, A. (2012, 23 marca). Narodowość śląską deklaruje w Polsce aż 809 tysięcy osób. Dziennik Zachodni.

Pustułka, A. (2012, 23 marca). Tylko czy aż 809 tysięcy Ślązaków? Województwo tworzy 4,6 mln ludzi. Dziennik Zachodni.

Pustułka, A. (2012, 24-25 marca). Co nasz region może zyskać dzięki spisanej śląskości. Dziennik Zachodni.

Pustułka, A. (2012, 26 marca). Oto jest cała śląska ferajna, czyli nie tylko Gorzelikiem Śląsk stoi. Dziennik Zachodni.

Pustułka, A. (2012, 28 marca). Przekonać Platformę do języka śląskiego. Dziennik Zachodni.

Semik, T. (2012, 26 marca). Ślązak kąpie się w swojej ranie i myśli o swojej wyższości. Dziennik Zachodni.

Twaróg, M. (2012, 23 marca). Dobrze w tej burzy (polemicznej). Dziennik Zachodni.

Główny Urząd Statystyczny. (2013, 29 stycznia). Przynależność narodowo-etniczna ludności - NSP 2011. Dostęp 7 października 2024 z https://stat.gov.pl/spisy-powszechne/nsp-2011/nsp-2011-wyniki-wstepne/przynaleznosc-narodowo-etniczna-ludnosci-nsp-2011,1,1.html.

Główny Urząd Statystyczny. (2023, 27 listopada). Stan i struktura demograficzno-społeczna i ekonomiczna ludności Polski w świetle wyników NSP 2021. Dostęp 7 października 2024 z https://stat.gov.pl/spisy-powszechne/nsp-2021/nsp-2021-wyniki-ostateczne/stan-i-struktura-demograficznospoleczna-i-ekonomiczna-ludnosci-polski-w-swietle-wynikow-nsp-2021,6,2.html.

Jedlecki, P. (2023, 11 kwietnia). GUS: Narodowość śląską zadeklarowało 585,7 tys. osób. „Jesteśmy największą mniejszością”. Wyborcza.pl. Dostęp 7 października 2024 z https://katowice.wyborcza.pl/katowice/7,35063,29650561,gus-narodowosc-slaska-zadeklarowalo-585-7-tys-osob-jestesmy.html.

Kolejne odejścia dziennikarzy z „Dziennika Zachodniego”. (2021, 15 września). PRESS. Dostęp 7 października 2024 z https://www.press.pl/tresc/67259,kolejne-odejscia-dziennikarzy-z----dziennikazachodniego.

Marek Twaróg żegna się z czytelnikami „Dziennika Zachodniego”. „Hołdowałem niezależnemu dziennikarstwu”. (2021, 7 maja). Wirtualnemedia.pl. Dostęp 7 października 2024 z https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/dziennik-zachodni-redaktor-naczelny-marek-twarog-zmiana-dlaczego.

Orlen przejmuje dzienniki, tygodniki i portale. „To prezent gwiazdkowy dla Kaczyńskiego”. (2020, 9 grudnia). TVN24. Dostęp 7 października 2024 z https://tvn24.pl/polska/pkn-orlen-przejmuje-lokalne-media-komentuja-publicysci-jerzy-jurecki-roman-imielski-boguslaw-chrabota-4771634.

Osadnik, P. (2023, 11 kwietnia). GUS w końcu policzył. Ślązaków w Polsce jest więcej niż Islandczyków na Islandii. Ślązag.pl. Dostęp 7 października 2024 z https://www.slazag.pl/gus-opublikowal-wstepnewyniki-spisu-powszechnego-ponad-585-tys-slazakow-i-slazaczek-2.

PAP anulowała depeszę, w której liczbę deklaracji narodowości śląskiej uznano za sukces. (2023, 13 kwietnia). PRESS. Dostęp 7 października 2024 z https://www.press.pl/tresc/76054,polska-agencjaprasowa-anulowala-depesze_-w-ktorej-wysoka-liczbe-deklaracji-narodowosci-slaskiej-uznano-zasukces.

Ślązacy we wstępnych wynikach Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2021. Jak wypadli? (2023, 12 kwietnia). DziennikZachodni.pl. Dostęp 7 października 2024 z https://dziennikzachodni.pl/slazacy-we-wstepnych-wynikach-narodowego-spisu-powszechnego-ludnosci-i-mieszkan-2021-jak-wypadli/ar/c1-17447687.

Licence

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.