Zabójstwa seryjne w Polsce oraz ich sprawcy w ujęciu kryminologicznym

Abstrakt

Artykuł przedstawia sylwetki i kariery przestępcze sprawców zabójstw seryjnych popełnionych Polsce w latach 1922–2021, wraz z analizą przyczyn dokonywania tego typu przestępstw. Celem tej publikacji jest między innymi weryfikacja prawdziwości tezy, że na terenie Polski zabójstwa seryjne popełniane są w bardzo niewielkiej ilości. Aby to zrobić, odwołano się do opracowań o charakterze kryminologicznym oraz do orzecznictwa sądowego. Z omówień zawartych w prezentowanym artykule wynika, że zabójstwo seryjne nie jest bynajmniej zjawiskiem rzadkim w praktyce polskiego wymiaru sprawiedliwości. Częstotliwość jego występowania utrzymuje się na stałym poziomie, niezależnie od zbiorczej liczby zabójstw oraz zmian społeczno-gospodarczych i ustrojowych — choć niektóre specyficzne formy i przejawy tego typu zachowań występowały w różnych częstotliwościach w okresach międzywojennym, komunizmu oraz po roku 1989 (na przykład seryjne dzieciobójstwa czy zabójstwa wielokrotne popełniane w ramach przestępczości zorganizowanej). W pierwszej części artykułu dokonano rozróżnienia i scharakteryzowania pojęć „zabójstwo seryjne” oraz „seryjny zabójca”, jak również wskazano relacje treściowe zachodzące między tymi terminami. W tekście wyodrębniono też pojęcie potencjalnego sprawcy zabójstw seryjnych oraz wyszczególniono przykłady przestępstw popełnionych przez takie osoby. Następnie odwołano się do najbardziej znanych przypadków sprawców wielokrotnych zabójstw na terenie Polski, aby na tych przykładach przedstawić przyczyny, a w szczególności podłoże motywacyjne dokonywania tego typu zbrodni oraz prawne możliwości ich zwalczania.