Articles
https://orcid.org/0000-0002-4555-4467
In this article the author examines the influence of Fryderyk Chopin’s work and style on the early work of Marek Grechuta based on his 1970 concept album Marek Grechuta & Anawa. The author claims that Grechuta’s early work can be classified as lyrical. She outlines common features, such as: poetic musical language, references to Romantic traditions, motifs from Polish folk music and references to jazz music. She then points to and discusses specific songs from the album in which Chopin’s influence resounds: Wesele [The wedding], W dzikie wino zaplątani [Tangled in Ivy], Zadymka [Blizzard], Będziesz moją panią [You Shall Be My Lady]. Following Wojciech Majewski, she defines the representative Grechutian waltz variety inspired by the singer’s work. In reference to Grechuta’s perception as a “tender poet,” she discusses the lyrics from the first album, which were published in two volumes of poetry — pointing out the differences between them. The author uses literary and musicological analysis in her work, focusing on music studies and song studies.
Barańczak A., Słowo w piosence. Poetyka współczesnej piosenki estradowej, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1983.
Bojanowicz J., Szalona lokomotywa, „Słowo Powszechne” 1977, nr 273.
Brożek A., Jadacki J., Fryderyk Chopin. Środowisko społeczne — osobowość — światopogląd — założenia twórcze, Wydawnictwo Naukowe „Semper”, Warszawa 2010.
Czajkowska K., Tekściarz czy poeta piosenki? Strukturalny podział dzieł sztuki i ich twórców, ,,Czas Kultury’’ 2021, nr 3.
Czartkowski A., Jeżewska Z., Fryderyk Chopin, wyd. 4 uzupełnione, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1970.
Czechowicz J., Wybór poezji, oprac. T. Kłak, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1985.
Filler W., Groński R.M., Wittlin J., Alfabet polskiej rozrywki, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1974.
Gamrat M., „La Cantologie”, czyli francuska szkoła badań nad piosenką (i jej potencjalne polskie implikacje), ,,Czas Kultury’’ 2021, nr 3.
Grechuta D., Baran J., Marek. Marek Grechuta we wspomnieniach żony Danuty, Widnokres, Kraków 2012.
Grechuta M., Będziesz się uśmiechać, OTO Kalambur, [b. m.] 1985.
Grechuta M., Krajobraz pełen nadziei, Wydawnictwo Miniatura, Kraków 1991.
Grechuta M., Na serca dnie, Wydawnictwo Miniatura, Kraków 1990.
Grunwald A., Antologia polskiej poezji śpiewanej, Siedmioróg, Wrocław 2002.
Habela J., Słowniczek muzyczny, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 2016.
Iwańska I., Jasność i ciemność, czyli tonacje krzyżykowe i bemolowe, ,,Teoria Muzyki” 2018, nr 12.
Jellenta C., Dzwony Chopina, [w:] idem, Grający szczyt. Studia syntetyczno-krytyczne, Wyd. S.A. Krzyżanowski, Kraków 1912.
Kallberg J., Granice poznania Chopina. Płeć, historia i gatunki muzyczne, Narodowy Insty¬tut Fryderyka Chopina, Warszawa 2013.
Kleiner J., Rola podmiotu mówiącego w epice, liryce i poezji dramatycznej, [w:] idem, Studia z zakresu teorii literatury, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1961.
Kowalczyk J.R., Niezastąpiony, liryczny. O Marku Grechucie, https://culture.pl/pl/artykul/niezastapiony-liryczny-o-marku-grechucie (dostęp: 28.12.2023).
Majewski W., Marek Grechuta. Portret artysty, Agora, Kraków 2006.
Miciński T., Wybór poezji, oprac. W. Gutowski, Universitas, Kraków 1999.
Mika B., Społeczne determinanty odbioru muzyki, [w:] Wartości w muzyce, t. 2, red. J. Uchyła-Zroska, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2009.
Niewiara A.M., Piosenka — gatunek ewoluujący?, [w:] Gatunki mowy i ich ewolucja, t. 2, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2004.
Opacki I., Mówione rytmem. O „ Zadymce ” Juliana Tuwima, [w:] idem, Król Duch, Herostrates i codzienność. Szkice, Para, Katowice 1997.
Orłowska K., „Odgadnąć i uzewnętrznić wielką tajemnicę [...] Chopinowskiej muzyki” — Dusze niektórych melodii. Chopin Cezarego Jellenty, ,,Poznańskie Studia Polonistyczne” 2021, nr 41.
Pessel W.K., Usta umilkły, dusza śpiewała: wokół ostatnich nagrań Marka Grechuty, ,,Kultura Popularna” 2017, nr 3.
Piętkowa R., Piętka M., Elitarny egalitaryzm Kabaretu Starszych Panów, ,,Język Artystyczny’’ 15, 2014.
Piotrowska A.G., Magia muzykowania — piosenki Marka Grechuty wciąż aktualne, ,,Ars inter Culturas” 2017, nr 6.
Tuwim J., Wiersze zebrane, t. 2, oprac. A. Kowalczykowa, Czytelnik, Warszawa 1971.
Wolański A., Słownik terminów muzyki rozrywkowej, Wydawnictwo Naukowe PWN, War-szawa 2000.
Wyspiański S., Wesele, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1973.
Wyszogrodzki D., [booklet do płyty] Marek Grechuta: Świecie nasz, Warszawa 2005.
Wyszogrodzki D., Folk muzyką ostatnich bardów, [w:] W teatrze piosenki, red. I. Kiec, M. Traczyk, Wydawnictwo Poznańskie Studia Polonistyczne, Poznań 2005.
English
Język Polski
https://doi.org/10.19195/0079-4767.63.5
