PRAWA CZŁOWIEKA A UNIA EUROPEJSKA: W STRONĘ BARDZIEJ SPÓJNEGO PODEJŚCIA
Integracji europejskiej nie można już redukować do procesów gospodarczych. Wzrasta znaczenie aspektów pozaekonomicznych. Unia Europejska nie posiada całkowicie wspólnej polityki praw człowieka. Gdyby starać się przedstawić UE jako organizację praw człowieka, to należy stwierdzić, iż znajduje się ona we wstępnej dopiero fazie rozwoju. Prawa człowieka ugruntowały swoją pozycję jako podstawowe wartości integracji zarówno w prawie, jak i praktyce organów unijnych. Przedstawiona analiza wyraźnie wskazuje na rosnące znaczenie praw człowieka w stosunkach zewnętrznych Unii Europejskiej.
Ochronę praw człowieka można traktować wręcz jako część międzynarodowej tożsamości Unii, co widać zwłaszcza przy analizie stosunków traktatowych. Klauzula praw człowieka jest potężnym narzędziem, ale jeszcze większą siłę oddziaływania ma oferowanie stowarzyszenia i członkostwa w Unii. Zastosowano tu mechanizm warunkujący przyznanie określonego statusu przestrzeganiem praw człowieka. Tę samą konstrukcję wykorzystuje się przy przyznawaniu pomocy rozwojowej. W połączeniu z mechanizmem sankcyjnym wyłania się z tego zróżnicowany obraz roli praw człowieka w polityce Unii Europejskiej.