Artykuł jest próbą przemyślenia dziedzictwa Kanta i Hegla w świetle problematyki prawa, przemocy i uniwersalności. Jest również analizą tego dziedzictwa w kontekście dwóch współczesnych perspektyw na historyczne losy naszej cywilizacji zdominowanej przez Europę – w wydaniu Achille Mbembe i Susan Buck-Morss. Najpierw rozpatruję Kantowskie ufundowanie Rechtstaat w świetle klasycznego Przyczynku do krytyki przemocy Benjamina i współczesnej krytyki władzy kolonialnej Mbembego. Następnie proponuję nowe ujęcie centralnej koncepcji z Logiki Hegla – czyli przejścia od konieczności do wolności – f z tej samej perspektywy, uzupełnionej o interpretację Benjamina przeprowadzoną przez Derridę oraz interpretację Hegla w wydaniu Žižka. Dialektyka modalności z Heglowskiej Nauki logiki wydaje się wątkiem o tyle niedocenianym, o ile Heglowska idea uniwersalności czyli wolności znajduje oparcie w precyzyjnie sformułowanej ontologii i krytyce prawa.