Artykuły

Tom 45 (2023)

„Bałkańskość” w wybranych słoweńskich filmach fabularnych XXI wieku

Strony: 185-203

PDF

Abstrakt

In the 21st century, within Slovenian culture, new phenomena such as “Balkan culture” and the “čefur” subculture have emerged, which are also reflected in film. In Slovenian film production of the last two decades, there is a noticeable presence of a certain form of “Balkanness”, which essentially stems from Yugoslav and post-Yugoslav relations. The creators of Slovenian films of the years 2000–2020 not only integrate and build upon the components of this new Slovenian “Balkan culture” but also establish its canon. This article attempts to identify the phenomenon of this specific “Balkanness” in Slovenian narrative film of the first two decades of the 21st century.

Bibliografia

Box Office — Top all Time — SLO 2022, http://www.cinemania-group.si/top_all_time.asp (dostęp: 16.07.2023).

Ceglar M., Balkan scena, [w:] Urbana plemena: Subkulture v Sloveniji v devetdesetih, red. P. Stankovič, G. Tomc, M. Velikonja, ŠOU, Študentska založba, Ljubljana 1999.

Czyżewski M., Dyskursy tożsamościowe w nauce i życiu społecznym: odmiany, własności, funkcje, [w:] Tożsamość, nowoczesność, stereotypy. Księga Jubileuszowa poświęcona Profesorowi Zbigniewowi Bokszańskiemu, red. R. Dopierała, K. Kaźmierska, Nomos, Kraków 2012.

Davies C., Jokes and Targets, Indiana University Press, Bloomington & Indianapolis 2011.

Davies C., Jokes and their Relations to Society, De Gruyter Mouton, Berlin 1998.

Đergović-Joksimović Z., Barbarogenius and utopia, „Književna istorija” 2015, nr 47 (156).

Đuliman S., Humor u stripu Alan Ford posmatran iz ugla konceptualne metaforę, „Univerzitetska misao — časopis za nauku, kulturu i umjetnost” 16, 2017, https://scindeks-clanci.ceon.rs/data/pdf/1451-3870/2017/1451-38701716001D.pdf (dostęp: 11.07.2023).

Gil D., Kultura (Serbska), [w:] Leksykon idei wędrownych na słowiańskich Bałkanach XVIII– XXI wiek. Kultura, humanizm, kształcenie, t. 5, red. G. Szwat-Gyłybowa, Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk, Fundacja Slawistyczna, Warszawa 2019.

Guštin M., Bosanc, čefur, Izbrisani. Imigrant z byłych republik jugosłowiańskich w słoweńskim filmie fabularnym, „Zagadnienia Rodzajów Literackich” 65, 2022, z. 1.

Guštin M., Wywiad z Goranem Vojnoviciem, [w:] G. Vojnović, Czefurzy raus!, przeł. T. Łukaszewicz, Wydawnictwo Międzymorze, Gdańsk 2010.

Jezernik B., Dzika Europa. Bałkany w oczach zachodnich podróżników, przeł. P. Oczko, Universitas, Kraków 2007.

Koch M., „My” i „Oni”, „Swój” i „Obcy”. Bałkany XX wieku z perspektywy kolonialnej i postkolonialnej, „Porównania” 2009, nr 6.

Luketić K., Balkan: od geografije do fantazije, Algoritam, Zagreb-Mostar 2013.

Pavić Ž., Krivokapić N., Humour and ex-Yugoslav nations: is there any truth in the stereotypes?, „The European Journal of Humour Research” 2020, nr 8 (1).

Petrović T., Kdo je Goran Vojnović?, https://ikss.zrc-sazu.si/sites/default/files/attachments/Ugrabljena_ljubezen.pdf (dostęp: 22.07.2023).

Said E., Orientalizm, przeł. M. Wyrwas-Wiśniewska, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2018.

Slapšak S., Jugonostalgija i smeh, http://pescanik.net/jugonostalgija-i-smeh/ (dostęp: 23.07.2023).

Stankovič P., A Small Cinema from the other Side of the Alps: A Historical Overview of Slovenian Films, „Film History” 24, 2012.

Stanković P., Uporabe “Balkana”: Rock in nacionalizem v Sloveniji v devetdesetih letih, „Teorija in praksa” 39, 2002, nr 2.

Štefančić M., Jr., Na svoji zemlji. Zgodovina slovenskega filma, UMco, Ljubljana 2005.

Todorova M., Bałkany wyobrażone, przeł. P. Szymor, M. Budzińska, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2008.

Toplak K., The Film Cheese and Jam: Migration in Self-Perspective, „AEMI Journal” 4, 2006.

Velikonja M., Ex-home: Balkan Culture in Slovenia after 1991, [w:] The Balkans in Focus. Cultural Boundaries in Europe, red. S. Resic, B. Tornquist-Plewa, Nordic University Press, Lund 2002.

Vojnović G., Czefurzy raus!, przeł. T. Łukaszewicz, Wydawnictwo Międzymorze, Gdańsk 2010.

Vojnović G., Figa, przeł. J. Pomorska, Wydawnictwo Akademickie Sedno, Warszawa 2020.

Vojnović G., Moja Jugosławia, przeł. J. Pomorska, Wydawnictwo Akademickie Sedno, Warszawa 2019.

Vucetic S., Identity is a joking matter: Intergroup humour in Bosnia, „Space of Identity” 2004, nr 4 (1).

Žižek S., The Spectre of Balkan, „The Jurnal of the International Institute” 6, 1999, nr 2, https://quod.lib.umich.edu/j/jii/4750978.0006.202?view=text;rgn=main (dostęp: 19.07.2023).

Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.