Artykuły
https://orcid.org/0000-0001-5560-0677
The goal of this article is to reopen the debate over the relationship between aesthetics and ethics, using Shahram Mokri’s innovative poetics as an example. The author employs structural, comparative, and ideological analysis methods to examine Iranian one-take films. He situates the director’s filmography within the broader context of Iranian cinema history and provides a detailed description of the narrative loop tactics employed by Mokri in his works. Then he interprets the original style using Gilbert Simondon’s ontological concept of individuation and Judith Butler’s queer theory. Thus, he combines a look at the periphery of film production with an examination of the marginal position of entities resisting discursive hegemony. The author argues that the epistemic dissonance that results from the confrontation of a long take’s apparent realism with mise en abyme narrative strategies and chronological aporicity has the potential to reflect the complex nature of identity lability without resorting to explicitly political or philosophical content.
Arata G., Klan Makhmalbafów: filmowa sztafeta pokoleń, „Kino” 2004, nr 5.
Bazin A., Ewolucja języka filmu, przeł. B. Michałek, [w:] Film i rzeczywistość, red. B. Michałek, Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1963.
Butler J., Critically Queer, [w:] eadem, Bodies That Matter. On the Discoursive Limits of “Sex”, Routledge, London 1993.
Butler J., Gender Is Burning: Dylematy przywłaszczenia i subwersji, przeł. I. Kurz, „Panopticon” 2004, nr 3.
Butler J., Uwikłani w płeć, przeł. K. Karuska, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2008.
Deleuze G., Nietzsche i filozofia, przeł. B. Banasiak, Officyna, Łódź 2012.
Deleuze G., Tysiąc plateau, przeł. J. Bednarek, Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana, Warszawa 2016.
Eberhardt K., Jean-Luc Godard, Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1970.
The Erotic Dream Machine. Interviews with Alain Robbe-Grillet on His Films, red. A.N. Fragola, R.C. Smith, Southern Illinois University Press, Carbondale 1992.
Escher M.C., The Graphic Work of M.C. Escher, Meredith Press, New York 1971.
The Filmmakers @ KVIFF 2018: Interview with Shahram Mokri, https://www.youtube.com/watch?v=zkxIg5yed9k (dostęp: 2.03.2022).
Gibbs J., Pye D., Introduction 1: The Long Take — Critical Approaches, [w:] The Long Take. Critical Approaches, red. J. Gibbs, D. Pye, Palgrave Macmillan, London 2017.
Godard J.-L., Pierrot mon ami, „Cahiers du Cinéma” 1965, nr 171.
Godard i Gorin: zawsze aktywni (wywiad z Jeanem-Lukiem Godardem), „Film” 1973, nr 32.
Hiroshima, notre amour (transkrypcja dyskusji redakcyjnej), „Cahiers du Cinéma” 1959, nr 97.
Jagusiak A., Rola ciała w praktykach performatywnych. O materialności płci w twórczości Judith Butler, „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Filozofia” 2013, nr 10.
Klejsa K., Filmowe oblicza kontestacji, Trio, Warszawa 2008.
Korczarowska N., Muzeum w żałobie. Architektoniczne elegie Aleksandra Sokurowa, „Kwartalnik Filmowy” 2020, nr 109.
Kucharczyk M., Wiącek E., Kino irańskie we władzy Ajatollahów, [w:] Historia kina, t. 4. Kino końca wieku, red. T. Lubelski, Universitas, Kraków 2019.
Kwiatkowska P., Niekończące się korytarze. Paradoksy architektury w filmie „Zeszłego roku w Marienbadzie” Alaina Resnais’go, „Kwartalnik Filmowy” 2020, nr 109.
Mazierska E., Od estetyki i etyki do hermeneutyki kina. Wartości estetyczne i moralne kina w perspektywie historii teorii i praktyki filmowej, „Kwartalnik Filmowy” 2000, nr 29.
Mazierska E., Pasja. Filmy Jean-Luca Godarda, Korporacja Ha!art, Kraków 2010.
Mizielińska J., Płeć, ciało, seksualność. Od feminizmu do teorii queer, Universitas, Kraków 2006.
Mokri S., A Shadow for Invisible Films: A Way to Break the Monopoly of Image Production in Iran, [w:] Counter-Memories in Iranian Cinema, red. M. Wittmann, U. Holl, Edinburgh University Press, Edinburgh 2021.
Neale S., Introduction 2: The Long Take — Concepts, Practices, Technologies, and Histories, [w:] The Long Take. Critical Approaches, red. J. Gibbs, D. Pye, Palgrave Macmillan, London 2017.
Seely S.D., Individuation, Sexuation, Technicity, „Theory, Culture & Society” 2021, nr 38 (4).
Simondon G., The Genesis of the Individual, [w:] Incorporations (Zone 6), red. J. Crary, S. Kwinter, Zone Books, New York 1992.
Simondon G., L’individuation à la lumière des notions de forme et information, Editions Jérôme Million, Paris 2013.
Wittmann M., Towards an Impure Memory: An Archeology of Counter-Memories through Telescoping Lenses, [w:] Counter-Memories in Iranian Cinema, red. M. Wittmann, U. Holl, Edinburgh University Press, Edinburgh 2021.
English
Język Polski
https://doi.org/10.19195/0860-116X.45.10
