Artykuły

Tom 45 Nr 2 (2023)

Rozważania nad istotą demokracji w polskich naukach polityczno-prawnych w okresie międzywojennym. Wprowadzenie

Strony: 111-124

PDF

Abstrakt

The aim of the article is to present reflections on the democracy in the Second Polish Republic, particularly in scientific and political discourse. In order to accomplish this objective, an overview of definitions represented by the most important pre-war researchers of state law as well as active politicians is provided. Also, the basic sources of definitional deliberations and the influence of Western European philosophy on the development of studies of political doctrines in Poland in the interwar period are depicted. The base of reference sources was constituted by encyclopaedias, textbooks, and political press, for the collation of which historical and legal methods (the textual analysis and comparative one) were used. In consequence of the conducted examination, the main directions of redefinition of democracy as a political system were delineated, primarily towards organized democracy which is identified with authoritarian form of government and pure adjectiveless democracy.

Bibliografia

Arcta M., Słownik wyrazów obcych. 22 000 wyrazów, wyrażeń, zwrotów i przysłów cudzoziemskich używanych w mowie potocznej i w prasie periodycznej polskiej, Warszawa 1907.

Barthelemy J., Rewizja konstytucji francuskiej, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 5, 1925, nr 2.

Bartosiewicz J., Podręczny słownik polityczny: do użytku posłow, urzędników państwowych, członków ciał samorządowych i wyborców, Warszawa 1923.

Borski J.M., Nasza demokracja, „Robotnik”, 26.09.1919, nr 319.

Bryce J., The American Commonwealth, t. 1–2, London 1888.

Cybichowski Z., Nauka o państwie: program wykładów uniwersyteckich, Warszawa 1918.

Cybichowski Z., Polskie prawo państwowe, t. 1, Warszawa 1925.

Cybichowski Z., Rozwój prawa publicznego, „Kurier Warszawski”, 29.09.1926, nr 268.

Czapiński K., Treść demokracji. Demokracja a potrzeby mas, „Robotnik”, 2.12.1929, nr 353.

Encyklopedia nauk politycznych (zagadnienia społeczne, polityczne i gospodarcze), t. 1– 4, red. E. Reyman, W. Grabski, Warszawa 1936–1939.

Encyklopedia podręczna prawa publicznego (konstytucyjnego, administracyjnego i międzynarodowego), t. 2, Warszawa 1930.

Estreicher S., Wrogowie demokracji, „Czas”, 25.12.1929, nr 296.

Grabski S., Naród a państwo, Lwów 1922.

Grzybowski K., Konstytucja zorganizowanej demokracji, „Czas”, 2.02.1934, nr 32.

Janet P., Historia doktryn politycznych wraz z historią filozofii prawa, cz. 1–2, Poznań 1923.

Kelsen H., O istocie i wartości demokracji, Warszawa 1936.

Kosseleck R., Semantyka historyczna, Poznań 2001.

Kozłowski M.K., Ku źródłom demokracji, Poznań 1919.

Kozłowski M.K., Poglądy filozoficzne Stanisława Staszica, Lublin 1926.

Kulczycki L., Czy Polska jest i dlaczego demokratyczną?, „Gazeta Policji Państwowej” 1920, nr 2.

Kulczycki L., Prawo polityczne, cz. 1. Nauka o państwie, Warszawa 1930 („Prace społeczne i polityczne” 2).

Kulesza W.T., Państwo w myśli politycznej i ustrojowej Wacława Makowskiego, Warszawa 2014.

Limanowski B., Stanisław Staszic. Życiorys, Warszawa 1920.

Leibholz G., Istota i rozmaitość form demokracji, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 16, 1936, nr 4.

Łempicki Z., Historia się powtarza..., „Kurier Warszawski”, 27.03.1937, nr 86.

Makarewicz J., Demokratyzacja nowożytnych społeczeństw, Kraków 1913.

Makarewicz J., Przebudowa, Warszawa 1922.

Makowski M., Państwo społeczne, Warszawa 1936.

Makowski W., Nauka o państwie, cz. 1, Warszawa 1939.

Mohl R., Encyklopedia umiejętności politycznych, t. 1–2, Warszawa 1864–1865.

Mosca G., Historia doktryn politycznych, Warszawa 1938.

Niedziałkowski M., Demokracja parlamentarna w Polsce, Warszawa 1930.

Peretiatkowicz A., Filozofia społeczna J.J. Rousseu’a, Poznań 1921.

Peretiatkowicz A., O potrzebach encyklopedii i filozofii prawa, „Nauka Polska. Jej Potrzeby, Organizacja i Rozwój” 2, 1919.

Peretiatkowicz A., Państwo współczesne, Poznań 1924.

Piszczkowski M, Polska demokracja autorytatywna, „Dziennik Polski”, 15.02.1936, nr 46.

Posner S., Umiłowanie wolności, „Robotnik”, 2.11.1926, nr 311.

Pragier A., Nowa sytuacja, „Robotnik”, 29.11.1927, nr 267.

Prawo polityczne, cz. 4. Główne typy ustrojów państwowych. Według wykładów doc. dr. M. Starzewskiego, oprac. S. Kosiński, Kraków 1934.

Prins A., O duchu rządów demokratycznych, Lwów–Warszawa 1907.

Próchnik A., Demokracja kościuszkowska, Lwów 1920.

Próchnik A., Demokracja, „Robotnik”, 24.12.1937, nr 380.

Próchnik A., Dwie mowy, „Robotnik”, 27.10.1938, nr 306.

Próchnik A., Istota demokracji, „Robotnik”, 30.05.1938, nr 149.

Przemówienie płk. Adama Koca na zebraniu oddziału miejskiego O.Z.N. na Ratuszu Warszawskim, „Czas”, 1.06.1937, nr 148.

S., Rzeczoznawca francuski o naprawie parlamentaryzmu, „Kurier Warszawski”, 1.01.1930, nr 1.

Słownik języka polskiego, z. 1, red. J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, Warszawa 1898.

Starzewski M., Systematyka ustrojów państwowych, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 16, 1936, nr 3.

Starzewski M., Teoria społeczno-polityczna Staszica a Jan Jakób Rousseau, Kraków 1926. Szczutowski S., Demokracja autorytatywna, „Przegląd Powszechny” 215, 1937, nr 7–8.

Śliwa M., Myśl państwowa socjalistów polskich w latach 1918–1921, Kraków 1980.

Wieniawita J.I. [Erazm Majewski], Pomniejszyciele idei demokratycznej, „Gazeta Warszawska”, 19.11.1918, nr 4.

Wyrazy obce. Słowniczek zawierający najpotrzebniejsze i najczęściej używane w polskiej mowie obce wyrazy, z którymi spotykamy się codziennie w potocznej mowie, w pismach i drukach jakoteż w mowach wygłaszanych na zebraniach, z dokładnem znaczeniem tychże i przydaniem przy końcu zbiorku najbardziej używanych zwrotów i przysłów łacińskich, Lwów 1897.

Zakrzewski Z., Kryzys demokracji, Warszawa 1930.

Znamierowski C., Elita i demokracja (II), „Przegląd Współczesny” 26, 1928, nr 77.

Znamierowski C., Szkoła prawa. Rozważania o państwie, Warszawa 1999.

Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.