Artykuły
https://orcid.org/0000-0001-7058-3481
In Polish People’s Republic, as in other socialist countries, the budget system and the organisational structure of the budget corresponded to the assumptions of the political and socio-economic system of the socialist State. This means that the principles of the management of the budget and budgetary law itself were significantly different from the principles and norms then in force in Western European countries. The aim of this article is to outline how the main stages of the Polish People’s Republic’s budget were forming, as well as to demonstrate the impact of changing tendencies to centralise and decentralise the economy on the structure of the State budget. The first part of the article is devoted to the presentation of the process of adaptation and adjustment of the inter-war fiscal legislation to the new political and economic situation. In the second part, the main phases of the reconstruction of the budgetary system have been analysed. The next two parts of the article refer to the issues of adjustment of the budget system to the decentralisation of the management of the national economy and to the crisis of the early 1980s. The implementation of the research objectives made it possible to formulate the thesis that, despite the changing tendencies towards centralisation and decentralisation, throughout the entire period of the Polish People’s Republic the budget system and the organisational structure of the budget itself corresponded in principle to the assumptions of the political and socio-economic system, at the basis of which lay the principle of democratic centralism and the political and economic unity of the State.
Adam L., Prawo finansowe, vol. 1: Część ogólna, Warszawa–Wrocław 1965.
Blass B., “Budżet czy plan finansowy?,” Życie Gospodarcze 1947, no. 12–13, pp. 519–521.
Bolland S., “Ewolucja zakresu budżetu państwowego w Polsce Ludowej,” Folia Oeconomica Cracoviensia 1970, no. 9, pp. 21–47.
Borodo A., Prawo finansowe rad narodowych, Toruń 1988.
Borodo A., Zupełność budżetu w Polsce Ludowej, Toruń 1979.
Drgas E., “Konstrukcja systemu budżetowego,” [in:] E. Drgas, J. Głuchowski, H. Reniger, Finanse i prawo finansowe, Toruń 1977, pp. 20–41.
Gajlowa N., “Formy budżetowania,” Finanse 1964, no. 8, pp. 36–46.
Głuchowski J., “Nadwyżka budżetowa,” [in:] System instytucji prawno-finansowych PRL, vol. 2: Instytucje budżetowe, ed. M. Weralski, Wrocław 1982, pp. 362–376.
Harasimowicz J., Budżet państwa, vol. 1: Wiadomości ogólne o budżecie, Warszawa 1956.
Harasimowicz J., Budżet państwa, vol. 2: Finansowanie jednostek budżetowych, Warszawa 1956.
Harasimowicz J., Pirożyński Z., Winter E., Budżet państwa, Łódź-Warszawa 1957.
Jaśkiewiczowa J., “Ustawy budżetowe w PRL,” [in:] System instytucji prawno-finansowych PRL, vol. 2: Instytucje budżetowe, ed. M. Weralski, Wrocław 1982, pp. 137–163.
Jaśkiewiczowa J., Prawo finansowe, Gdańsk 1988.
Komar A., “Budżety terenowe,” [in:] System instytucji prawno-finansowych PRL, vol 2: Instytucje budżetowe, ed. M. Weralski, Wrocław 1982, pp. 229–289.
Komar A., Struktura budżetu PRL, Warszawa 1966.
Komar A., “Zakres i struktura budżetu,” [in:] System instytucji prawno-finansowych PRL, vol. 2: Instytucje budżetowe, ed. M. Weralski, Wrocław 1982, pp. 197–228.
Kosikowski C., “Formy prawne budżetowania,” [in:] System instytucji prawno-finansowych PRL, vol. 2: Instytucje budżetowe, ed. M. Weralski, Wrocław 1982, pp. 307–327.
Kosikowski C., Problemy legislacyjne polskiego prawa finansowego i jego kodyfikacji, Wrocław–Warszawa–Kraków 1983.
Kurowski L., Wstęp do nauki prawa finansowego, Warszawa 1982.
Kurowski L., Lubowicki J., “Prawo finansowe,” [in:] Dziesięciolecie prawa Polski Ludowej 1944– 1954. Zbiór studiów, ed. L. Kurowski, Warszawa 1955, pp. 121–149.
Landau Z., “Gospodarka budżetowa Polski Ludowej w okresie lubelskim,” Przegląd Historyczny 56, 1965, no. 1, pp. 67–87.
Łączkowski W., “Autoryzacja budżetu,” [in:] System instytucji prawno-finansowych PRL, vol. 2: Instytucje budżetowe, ed. M. Weralski, Wrocław 1982, pp. 456–475.
Łączkowski W., “Budżet państwa jako instytucja ustrojowo-polityczna,” [in:] System instytucji prawno-finansowych PRL, vol. 2: Instytucje budżetowe, ed. M. Weralski, Wrocław 1982, pp. 105–122.
Mazurkiewicz M., “Dyscyplina budżetowa,” [in:] System instytucji prawno-finansowych PRL, vol. 2: Instytucje budżetowe, ed. M. Weralski, Wrocław 1982, pp. 576–585.
Mazurkiewicz M., Socjalistyczne instytucje budżetowe, Warszawa 1966.
Nykiel W., “Prawo budżetowe,” [in:] Raport o stanie prawa finansowego i pożądanych kierunkach jego rozwoju w okresie realizacji II etapu reformy gospodarczej, ed. C. Kosikowski, Warszawa 1988.
Ostrowski K., Prawo finansowe — zarys ogólny, Warszawa 1970.
Pirożyński Z., “Budżet państwowy Polski Ludowej w okresie odbudowy,” Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Planowania i Statystyki. Ze studiów nad budżetem państwa 1961, no. 29, pp. 21–62.
Pirożyński Z., “Od budżetu do planu finansowego,” Gospodarka Planowa 1947, no. 5, pp. 166–169.
Pirożyński Z., “System budżetowy i formy finansowania,” [in:] Prawo finansowe, ed. L. Kurowski, Warszawa 1955, pp. 80–151.
Pirożyński Z., System budżetowy Polski Ludowej, Warszawa 1952.
Pirożyński Z., Sochacka-Krysiak H., Budżet państwa, Warszawa 1970.
Sochacka-Krysiak H., Struktura i funkcje budżetu a problem decentralizacji terytorialnej w systemie zarządzania, Warszawa
Starościak J., Decentralizacja administracji, Warszawa 1960.
Szymot B., Rola Narodowego Banku w wykonywaniu budżetu państwa, Warszawa 1962.
Trzaskalska I., Plany finansowe przedsiębiorstw a budżet państwa, Katowice 1984.
Weralski M., Finanse i kredyt Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, part 1, Warszawa 1957.
Weralski M., Finanse i kredyt Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, part 2, Warszawa 1957.
Weralski M., Polskie prawo finansowe, Warszawa 1964.
Weralski M., Polskie prawo finansowe, Warszawa 1978.
Weralski M., “Prawny charakter budżetu państwowego,” [in:] System instytucji prawno-finansowych PRL, vol. 2: Instytucje budżetowe, ed. M. Weralski, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1982, pp. 164–170.
Wierzbicki J., “W sprawie rozszerzania samodzielności finansowej rad narodowych,” Finanse 1961, no. 6, pp. 29–42.
Zdzitowiecki J., “Budżet państwa, budżet centralny i budżety terenowe w Konstytucji PRL,” Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 1966, no. 4, pp. 1–18.
Zdzitowiecki J., “O dochodach i wydatkach budżetu państwa w Konstytucji PRL,” Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 1963, no. 10, pp. 75–98.
Zdzitowiecki J., “Nowa treść niektórych zasad budżetowych,” Państwo i Prawo 1953, no. 2, pp. 255–269.
Zdzitowiecki J., “Rok budżetowy,” Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 1961, no. 3, pp. 51–72.
Zdzitowiecki J., “Socjalistyczna definicja budżetu,” Państwo i Prawo 1954, no. 4, pp. 643–658.
Zdzitowiecki J., “Ustawa budżetowa,” Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 1959, no. 3, pp. 45–72.
English
Język Polski
https://doi.org/10.19195/2300-7249.45.2.12
