Artykuły

Tom 45 Nr 2 (2023)

Socjalistyczna gospodarka mieszkaniowa jako zadanie administracji państwowej w okresie Polski Ludowej

Strony: 261-274

PDF

Abstrakt

The model of socialist housing policy in Poland, which was shaped in the post-war period, changed as a result of the transformation associated with the political system after 1989. The aim of the publication is to identify and analyse the legal regulations on the organisation and tasks of the state administration in the field of housing management in the years 1944–1989. The characteristics of the housing situation in the Polish People’s Republic and the model of the socialist housing economy, influenced by the patterns coming from the Soviet Union, will be presented. Conclusions will be formulated on the tasks of the state administration in satisfying the housing needs of citizens in the Polish People’s Republic.

Bibliografia

Andrzejewski A., Polityka mieszkaniowa, Warszawa 1987.

Bednarek M., Prawo do mieszkania w konstytucji i ustawodawstwie, Warszawa 2007.

Berman H.J., Soviet property in law and in plan (with special reference to municipal house and planning), „University of Pennsylvania Law Review” 98, 1948, nr 3.

Bobowiec A., Prawne instrumenty polityki mieszkaniowej w Polsce w latach 1944–1956, „Miscellanea Historico-Iuridica” 18, 2019, z. 2.

Cegielski J., Przełom w budownictwie mieszkaniowym. Zakład Osiedli Robotniczych w latach 1948–1955, Warszawa 1983.

Ciok S., Ilnicki D., Przestrzenne i czasowe zróżnicowanie budownictwa mieszkaniowego w Polsce, [w:] Teoretyczne i aplikacyjne wyzwania współczesnej geografii społeczno-ekonomicznej, red. P. Churski, Warszawa 2018 („Studia Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju Polskiej Akademii Nauk” 183).

Coudroy de Lille L., Housing in the Polish People’s Republic: From “deficit” to “crisis”, „Le Mouvement Social” 245, 2013, nr 4.

Dobrzański W., Opieka mieszkaniowa jako zadanie państwa i samorządów, „Praca i Opieka Społeczna” 1929, nr 1.

Fermus-Bobowiec A., Prawne instrumenty polityki mieszkaniowej w Polsce w latach 1944–1956, „Miscellanea Historico-Iuridica” 245, 2013, z. 4.

Frąckowiak M., Potrzeby jako czynnik wyznaczający rozmiary budownictwa mieszkaniowego w Polsce w latach 1970–1990, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 18, 1981, z. 2.

Herbst I., Potrzeby mieszkaniowe w Polsce. Dostęp do mieszkania w kontekście polityki prorodzinnej, Warszawa 2013.

Izdebski H., Konstytucyjny obowiązek władz publicznych prowadzenia polityki sprzyjającej zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych obywateli — miejsce i rola gminy, „Samorząd Terytorialny” 2022, nr 7–8.

Korzeniewski W., Mieszkanie społeczne najpotrzebniejsze. Wczoraj i dziś, „Problemy Rozwoju Miast” 2009, nr 1–2.

Kotarba B., Uwarunkowania polityki publicznej na poziomie lokalnym, „Przegląd Prawa Publicznego” 2016, nr 9.

Kubów A., Zmiany w polityce mieszkaniowej w Polsce. Wybrane problemy, „Nauki Społeczne” 2012, nr 1.

Markowski T., Sikora-Fernandez D., Publiczny wymiar zasobów mieszkaniowych, „Samorząd Terytorialny” 2019, nr 1–2.

Milert M., Nowak K., Sroka B., Kwestia mieszkaniowa a kryzys uchodźczy. Wspólne wyzwania i rozwiązania dla równoważenia sektora mieszkalnictwa w Polsce, Warszawa-Kraków 2022.

Muzioł-Węcławowicz A., Problemy mieszkaniowe Polaków a polska polityka mieszkaniowa, [w:] Mieszkalnictwo w Polsce. Analiza wybranych obszarów polityki mieszkaniowej, red. M. Salomon, A. Muzioł-Węcławowicz, Warszawa 2015.

Nieciuński W., O systemach socjalistycznej gospodarki mieszkaniowej, Warszawa 1974.

Ochendowski E., Prawo mieszkaniowe i polityka mieszkaniowa, Toruń 1980.

Ochendowski E. Zagadnienie norm zaludnienia mieszkań w przepisach o publicznej gospodarce lokalami, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 25, 1963, z. 3.

Piwońska I., Dokwaterowanie jako temat listów do władz w latach 1945–1956 (komunikat z badań), „Polska 1944–45/1989. Studia i Materiały” 10, 2010.

Polak A., Rola samorządów gminnych w prowadzeniu polityki mieszkaniowej w okresie transformacji ustrojowej, „Rocznik Żyrardowski” 8, 2010.

Rady Narodowe. Wykład o ustroju i komentarz do ustawy, red. K. Biskupski, J. Starościak, Warszawa 1946.

Dekret PKWN z dnia 7 września 1944 roku o komisjach mieszkaniowych (Dz.U. z 1944 r. Nr 4, poz. 18).

Dekret z dnia 24 maja 1945 roku o utworzeniu Ministerstwa Odbudowy (Dz.U. z 1945 r. Nr 21, poz. 123).

Dekret z dnia 21 grudnia 1945 roku o publicznej gospodarce lokalami i kontroli najmu (Dz.U. z 1950 r. Nr 36, poz. 343).

Dekret z dnia 26 kwietnia 1948 roku o Zakładzie Osiedli Robotniczych (Dz.U. z 1948 r. Nr 24, poz. 166).

Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 29 listopada 1930 roku — Kodeks postępowa- nia cywilnego (Dz.U. z 1932 r. Nr 112, poz. 934 ze zm.).

Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 27 października 1933 roku — Kodeks zobowiązań (Dz.U. z 1933 r. Nr 30, poz. 681).

Uchwała nr 70 Prezydium Rządu z dnia 6 lutego 1954 roku w sprawie zatwierdzenia normatywów projektowania dla budownictwa mieszkaniowego (M.P. z 1954 r. Nr 120, poz. 1688).

Uchwała nr 364 Rady Ministrów z dnia 20 sierpnia 1959 roku w sprawie zatwierdzenia normatywów projektowania dla budownictwa mieszkaniowego (M.P. z 1959 r. Nr 81, poz. 422).

Uchwała nr 123 Rady Ministrów z dnia 22 maja 1965 roku w sprawie zasad przydziału mieszkań w latach 1966–1970 (M.P. Nr 27, poz. 134).

Uchwała nr 268 Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 1982 roku w sprawie zasad realizacji i finansowania budownictwa mieszkaniowego (M.P. z 1983 r. Nr 4, poz. 24).

Uchwała Rady Ministrów nr 115/2016 z dnia 27 września 2016 roku w sprawie przyjęcia Narodowego Programu Mieszkaniowego, https://www.gov.pl/attachment/7793dbba-5063-491c-9b98-196b5fe469f0 (dostęp: 17.01.2023).

Uchwała Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z dnia 19 października 1972 roku o perspektywicznym programie mieszkaniowym (M.P. z 1972 r. Nr 48, poz. 258). Ustawa z dnia 13 września 1944 roku o organizacji i zakresie działania rad narodowych (Dz.U. z 1972 r. Nr 5, poz. 22).

Ustawa z dnia 27 kwietnia 1949 roku o utworzeniu urzędu Ministra Budownictwa (Dz.U. z 1949 r. Nr 30, poz. 216).

Ustawa z dnia 20 marca 1950 roku o terenowych organach jednolitej władzy państwowej (Dz.U. z 1950 r. Nr 14, poz. 130).

Ustawa z dnia 30 grudnia 1950 roku o organizacji władz i instytucji w dziedzinie budownictwa (Dz.U. z 1950 r. Nr 58, poz. 523 ze zm.).

Ustawa z dnia 21 lutego 1951 roku o budynkach i lokalach nowo wybudowanych lub odbudowanych (Dz.U. z 1951 r. Nr 10, poz. 75).

Ustawa z dnia 28 maja 1957 roku o wyłączeniu spod publicznej gospodarki lokalami domów jednorodzinnych oraz lokali w domach spółdzielni mieszkaniowych (Dz.U. z 1957 r. Nr 31, poz. 131).

Ustawa z dnia 30 stycznia 1959 roku — Prawo lokalowe (Dz.U. z 1959 r. Nr 10, poz. 59).

Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 roku o przekształceniu Komitetu do spraw Urbanistyki i Architektury w Komitet Budownictwa, Urbanistyki i Architektury (Dz.U. z 1960 r. Nr 29, poz. 164).

Ustawa z dnia 17 lutego 1961 roku o spółdzielniach i ich związkach (Dz.U. z 1961 r. Nr 12, poz. 61).

Ustawa z dnia 25 lutego 1964 roku o zmianach w organizacji i zakresie działania naczelnych organów administracji państwowej w dziedzinie budownictwa i planowania przestrzennego (Dz.U. z 1964 r. Nr 8, poz. 49 ze zm.).

Ustawa z dnia 10 kwietnia 1974 roku — Prawo lokalowe (Dz.U. z 1974 r. Nr 14, poz. 84).

Ustawa z dnia 3 grudnia 1982 roku o zmianie ustawy — Prawo lokalowe (Dz.U. z 1982 r. Nr 37, poz. 244).

Ustawa z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2022 r. poz. 2229).

Ustawa z dnia 26 października 1995 roku o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa (Dz.U. z 2021 r. poz. 2224).

Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz.U. z 2022 r. poz. 172).

Zarządzenie Ministra Gospodarki z dnia 29 maja 1965 roku w sprawie organizacji i trybu działania komisji do spraw koordynacji rozdziału mieszkań (M.P. z 1965 r. Nr 27, poz. 149).

Orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 10 stycznia 1948 roku, III C 1041/46, OSN 1949, nr 1, poz. 9.

Uchwała Sądu Najwyższego 7 sędziów z dnia 25 września 1948 roku, C Prez 331/1948, LEX nr 1674346.

Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.