Znaczenie doktryny prawa cywilnego dla rozwoju Wydziału Prawa Uniwersytetu Lwowskiego początek XVII–koniec XIX wieku

Abstrakt

The importance of civil doctrine for the Law Faculty at Lviv University from the beginning of the 17th to the end of the 19th century

The article proves the importance of civil doctrine for the functioning of the Law Faculty at Lviv University since the time of its foundation. There were few specialists in Galicia who could perform their tasks properly and so the study of the principles of civil law was recognized as necessary. These important tasks were not always well performed, because of poor skills of government officials. The necessity to teach the magistracy and train their skills for performing state tasks arose. However, forming a civics school in Lviv was not an easy task.
Galicia had been a part of various states during different historical periods. Those periods had great impact on establishing civil law doctrine, in other words, those fundamentals that became the basis of civil law specialists’ views.
When Lviv university was founded in 1661, a group of like-minded persons was formed. They considered that it was not possible to build a powerful state, strengthen etatist ideals, assure the development of education and the university without proper study of civil law  and its fundamentals.
The fundamentals of civics date back to ancient Roman Empire. It was Roman Empire where civics was used for the first time not only theoretically but also using civil standards in real-life situation. At the university there were no considerable changes in the teaching process compared to that in the Jesuit Collegium. Awarding academy status was mainly a political decision.
Alterations took place only when functioning of the law faculty in Lviv was re-established
by the Austrian emperor Joseph II in 1784. Syllabi of Law Faculty at Lviv University during its Austrian period enclosed main fields of juridical science of that time, mainly: History of State System, History of Austrian and German Law, Roman Law, German Law, Canon Law, Administrative System, Austrian Civil Procedure, Austrian Criminal Law, European Philosophy of Law, European International Law, Commercial and Exchange Law, Forensic Medicine, Financial Law, Economics, National Law of Constitutional Monarchies, Austrian Common Financial Laws, Austrian Political Law, Austrian Mining Law, State Accounts, Austrian Common Private Law, European Statistics.
Famous professors such as Anton Pfleger von Wertenau, Jan Ambros Edler von Rechtenberg, Dominik Seyfried von Kofil, or Baltazar Borzaga, were offered positions at the Law Faculty of Lviv University. Baltazar Borzaga was the first to head the Civil Law Department at that time called Civil, Pandect and Criminal Law Department. They had to facilitate educational and scientific activities and ensure the teaching of Absolute, International, Roman, Criminal and Canon Law. In 1784, 26 students studied at the law faculty and in 1790 there were already 78 students.
The article also demonstrates that the basic requirement of the Austrian authorities towards the Law Faculty of Lviv University was training specialists: lawyers, judges, prosecutors, counsels at law, notaries for Galicia and Lodomeria.

Znaczenie doktryny prawa cywilnego dla rozwoju Wydziału Prawa Uniwersytetu Lwowskiego początek XVII–koniec XIX wieku

W artykule zostało uzasadnione znaczenie doktryny prawa cywilnego dla prawidłowego funkcjonowania Wydziału Prawa Uniwersytetu Lwowskiego od początku XVII wieku do końca XIX. Początkowo w Galicji specjalistów, którzy mogliby należycie wykonywać swoje obowiązki w zakresie rożnych zawodów prawniczych, było niewielu, dlatego też badania z zakresu podstaw nauki cywilnej były wręcz niezbędne. Nie zawsze urzędnicy mieli umiejętności potrzebne do wykonywania ważnych zadań publicznych. W związku z tym zaistniała potrzeba przyswojenia niezbędnej wiedzy i rozwijania kompetencji koniecznych do umiejętnego i efektywnego wykonywania zadań o znaczeniu państwowym. Lwowska szkoła cywilna kształtowała się jednak w trudnych czasach. Przynależność Galicji do obszarów rożnych państw w rożnych okresach historycznych wpłynęła, bez wątpienia, na kształt doktryny prawa cywilnego, to znaczy na poglądy i doświadczenia lwowskich prawników.
W artykule ustalono, że od czasu utworzenia uniwersytetu, już w 1661 roku, zaczęła się kształtować grupa podobnie myślących ludzi, którzy uważali, że bez zrozumienia podstawowych pojęć cywilistyki, bez właściwego studiowania prawa cywilnego zbudowanie solidnych podstaw państwa, kształtowanie ideałów państwowych, zapewnienie rozwoju edukacji i uniwersytetu byłoby niemożliwe.
Główne podstawy prawa cywilnego czerpią inspirację z czasów Imperium Rzymskiego. Właśnie Imperium Rzymskie po raz pierwszy zaczęło nie tylko rozpatrywać cywilistykę w płaszczyźnie teoretycznej, lecz również w codziennym życiu stosować normy prawa cywilnego. We Lwowie od 1661 roku nie nastąpiły żadne znaczące zmiany w procesie nauczania w porównaniu z istniejącym wcześniej Kolegium Jezuickim. Uzyskanie przez kolegium statusu akademii było decyzją raczej polityczną. Do wyszkolenia niezbędnego organom ścigania personelu, który miałby pracować w służbach cywilnych, sądach oraz innych organach państwowych, potrzebni byli specjaliści. Widać więc, że praca naukowa, którą prowadzono w nowo utworzonej akademii w 1661 roku, nie różniła się od tego, co Ignacy Loyola rozpoczął we Lwowie jeszcze w 1608 roku. Zauważalne zmiany w tym zakresie nastąpiły dopiero po odnowieniu działalności Wydziału Prawa Uniwersytetu Lwowskiego przez cesarza austriackiego Józefa II w 1784 roku. Programy edukacyjne Wydziału Prawa Uniwersytetu Lwowskiego z okresu panowania austriackiego obejmowały główne kierunki ówczesnej nauki prawa, a mianowicie historię ustroju politycznego, historię prawa austriackiego i niemieckiego, prawo rzymskie, prawo niemieckie, prawo kanoniczne, strukturę administracji publicznej, austriacki proces cywilny, austriackie prawo karne, europejskie prawo międzynarodowe, prawo handlowe i wekslowe, medycynę sądową, prawo finansowe, prawo gospodarcze, prawo państwowe monarchii konstytucyjnych, austriackie powszechne prawo finansowe, austriackie prawo polityczne, austriackie prawo górnicze, obliczenia rządowe, austriackie powszechne prawo prywatne, statystykę europejską. Zdobyta wiedza z wymienionych przedmiotów umożliwiała studentom Wydziału Prawa Uniwersytetu Lwowskiego uzyskanie gruntownego wykształcenia prawniczego.
Do pracy na Wydziale Prawa Uniwersytetu Lwowskiego zostali zaproszeni profesorowie — Anton Pfleger, Jan Ambros, Dominik Kofi l i Baltazar Borzaga pierwszy kierownik Katedry Prawa Cywilnego, która wtedy była katedrą prawa cywilnego, rzymskiego prawa prywatnego i kryminalistyki. Ich zadaniem było zorganizowanie działalności edukacyjnej i badawczej oraz zapewnienie nauczania prawa naturalnego, międzynarodowego, rzymskiego, prawa karnego i kanonicznego. W tym okresie, a mianowicie w 1784 roku, na Uniwersytecie prawo studiowało 26 studentów, a w 1790 roku — 78 studentów.
Głównym wymaganiem władz austriackich było odpowiednie szkolenie na Wydziale Prawa Uniwersytetu Lwowskiego studentów, którzy mogliby zasilić niezbędny personel prawniczy w Galicji i Lodomerii: między innymi sędziów, prokuratorów, notariuszy.