Artykuły

Tom 14 (2023)

Komunistyczna rewolucja w Niemczech w ujęciu teorii rewolucji permanentnej Lwa Trockiego

Strony: 45-57

PDF

Abstrakt

The subject of the article is the vision of the communist revolution in Germany in the years 1918–1923, as perceived in the political thought of Leon Trotsky. The aim of the article is to demonstrate that Trotsky viewed the German revolution through the lens of his theory of permanent revolution. Trotsky firmly believed that the German revolution must follow a similar trajectory to the Russian revolution. Between 1918 and 1923, the German Communist Party made several attempts to seize power. The defeat in World War I caused the collapse of the German Empire and establishment of the Weimar Republic, which from the very beginning faced significant sociopolitical challenges. The severe economic conditions fostered the radicalization of the proletariat, with increasing support for communist parties. At the turn of August and September 1923, the Weimar Republic confronted another crisis related to the occupation of the Ruhr area by France. In 1923, the Bolsheviks were convinced that the time was right for a revolution, so they pressured the German communists to carry out an armed coup. The attempt to seize power failed, shattering hopes for an international revolution and delivering a significant blow to Trotsky.

Bibliografia

Bażanow B., Byłem sekretarzem Stalina, Warszawa 1985.

Brandler H., The Session of the Central Committee of the CP of Germany, „International Press Correspondence” 3, 1923, nr 57 (35), https://www.marxists.org/archive/brandler/1923/08/kpd-cc.htm.

Grabski A., Ługowska U., Trockizm. Doktryna i ruch polityczny, Warszawa 2003.

Haffner S., Rewolucja niemiecka 1918–1919, przeł. A. Marcinek, Lublin 1996.

Hass L., Trockizm, Warszawa 1990.

Holzer J., Komunizm w Europie. Dzieje ruchu i systemu władzy, Warszawa 2010.

Kołakowski L., Główne nurty marksizmu, t. 2, Warszawa 2020.

Kotłowski T., Historia Republiki Weimarskiej (1919–1933), Poznań 1997.

Miedwiediew R., Pod osąd historii. Geneza i następstwa stalinizmu, przeł. C. Czarnogórski, F. Nieuważny, Warszawa 1990.

Mirowski M., Rewolucja permanentna Lwa Trockiego. Między teorią a praktyką, Warszawa 2013.

Patenaude B.M., Trocki. Upadek rewolucjonisty, przeł. J. Wołk-Łaniewski, Wrocław 2009.

Pipes R., Rewolucja rosyjska, przeł. T. Szafar, Warszawa 1994.

Pipes R., Rosja bolszewików, przeł. W. Jeżewski, Warszawa 2010.

Rzepa K., Od utopii do pragmatyzmu. Od sekty do milionowej partii. Socjaldemokracja niemiecka przed 1914 rokiem, Poznań 1998.

Sydor P., Państwo i prawo w koncepcji rewolucji permanentnej Lwa Trockiego, Kraków 2016.

Trocki L., Moje życie, przeł. J. Barski, S. Łukomski, Warszawa 1930.

Trocki L., Rewolucja niemiecka a stalinowska biurokracja, Wrocław 1989.

Trocki L., Zbrodnie Stalina, Warszawa 2018.

Walicki A., Marksizm i skok do królestwa wolności, Warszawa 1996.

Weitz E.D., Niemcy weimarskie. Nadzieje i tragedia, przeł. A. Czwojdrak, Kraków 2011.

Winkler H.A., Długa droga na Zachód: dzieje Niemiec, t. 1. 1806–1933, przeł. V. Grotowicz, M. Kopij, W. Kunicki, Wrocław 2007.

Wołkogonow D., Trocki, przeł. S. Głąbiński, Warszawa 1999.

Trotsky L., En Route: Thoughts on the Progress of the Proletarian Revolution, [w:] The First Five Years of the Communist International, t. 1, https://www.marxists.org/archive/trotsky/1924/ffyci-1/ch07.htm.

Trotsky L., The March Revolutionary Movement in Germany, [w:] The First Five Years of the Communist International, t. 1, https://www.marxists.org/archive/trotsky/1924/ffyci-1/app09.htm.

Trotsky L., On the Policy of the KAPD, [w:] The First Five Years of the Communist International, t. 1, https://www.marxists.org/archive/trotsky/1924/ffyci-1/app02.htm.

Trotsky L., Results and Prospects, przeł. Communist International, 1921, rozdz. 4. Revolution and the Proletariat, https://www.marxists.org/archive/trotsky/1931/tpr/rp04.htm.

Trotsky L., To the Spartacus League of Germany and the Communist Party of German Austria, [w:] The First Five Years of the Communist International, t. 1, https://www.marxists.org/archive/trotsky/1924/ffyci-1/app02.htm.

Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.