Szkice krytyczne

Tom 27 Nr 4 (2023)

Ludowa historia Polski, czyli jak nie pisać o rasie

Strony: 109-121

PDF

Abstrakt

Celem artykułu jest polemika z tezami Kacpra Pobłockiego zawartymi w jego tekście „Jak Polacy stali się biali”, który ukazał się w tomie zbiorowym Halka/Haiti. 18°48’05”N 72°23’01”W. Tom ten towarzyszył projektowi artystycznemu o tym samym tytule, zaprezentowanemu w pawilonie polskim podczas Biennale w Wenecji w 2015 roku. Autorka krytycznie analizuje podjętą przez Pobłockiego próbę nałożenia kategorii „czarni” i „biali” na relacje między chłopami pańszczyźnianymi a szlachtą i pokazuje nieuwzględnione przez autora, problematyczne implikacje takiego zabiegu. Swoją analizę umieszcza w kontekście współczesnych „studiów nad białością”.

Bibliografia

Allen T.W., The Invention of the White Race, London-New York 1994.

Arnesen E., Whiteness and the historians’ imagination, „International Labor and Working-Class History” 60, 2001, s. 3–32.

Buck-Morss S., Hegel, Haiti i historia uniwersalna, Warszawa 2014.

Fredrickson G.M., Racism: A Short History, New York 2003.

Lingelbach J., On the Edges of Whiteness: Polish Refugees in British Colonial Africa During and After the Second World War, New York 2020.

Łepkowski T., Haiti. Początki Państwa i Narodu, Warszawa 1964.

Halka/Haiti: 18 48’05”n 72 23’01”W. C.T. Jasper, Joanna Malinowska, red. M. Moskalewicz, Warszawa 2016.

Pobłocki K., Jak Polacy stali się biali?, [w:] Halka/Haiti: 18 48’05”n 72 23’01”W. C.T. Jasper, Joanna Malinowska, red. M. Moskalewicz, Warszawa 2016.

Pobłocki K., Chamstwo, Wołowiec 2021.

Rauszer M., Chłop-niewolnik? Pańszczyzna w perspektywie antropologii historii, „LUD. Organ Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego” 101, 2017, s. 107–128.

Rauszer M., Siła podporządkowanych, Warszawa 2021.

Roediger D.R., Working Toward Whiteness: How America’s Immigrants Became White: The Strange Journey from Ellis Island to the Suburbs, New York 2006.

Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.