The Variety of Secularisms in the European Political Thought

Abstrakt

Różnorodność sekularyzmów w europejskiej myśli politycznej

Artykuł prezentuje trzy główne formy sekularyzmu w europejskiej myśli politycznej i imaginariach społecznych: chrześcijańską, laicką i liberalno-agnostyczną. Autor argumentuje, że wszystkie wypełniają minimalne wymaganie sekularyzmu, czyli wyróżnienie sfery religijnej i politycznej. Ar­tykuł prezentuje dwie wersje sekularyzmu chrześcijańskiego — chadecką i konserwatywną. Także laicyzm ma dwie odsłony — republikańską oraz antyreligijną. Agnostyczna forma sekularyzmu z kolei jest umocowana w myśli Johna Rawlsa, który szukał możliwości wyłączenia religii ze sfery politycznej tam, gdzie się da. Autor argumentuje, że filozofia polityczna Rawlsa staje się dziś do­myślną reakcją na problem religii w sferze politycznej. Autor argumentuje, że szersze rozumienie sekularyzmu głęboko zanurzone w europejskiej teorii politycznej pomniejsza intelektualną war­tość kategorii postsekularyzmu, zazwyczaj kojarzonej z Jürgenem Habermasem, jako że wymaga ona wąskiego rozumienia sekularyzmu — jako doktryny politycznej alternatywnej wobec religii, która może odnieść się wyłącznie do jednej z form sekularyzmu — i sprowadza go do antyreligij­nego laicyzmu.