Artykuły
https://orcid.org/0000-0002-3528-4301
Podstawową jednostką formotwórczą piosenki jest uporządkowany w sposób rytmiczny szereg dźwięków melicznych, a więc dźwięków pozostających w ruchu uschematyzowanym. Ruch ten skorelowany zostaje ze strukturą rytmiczną tekstu, tworząc w ten sposób zharmonizowany konglomerat współdziałających i współoddziałujących na siebie elementów kompozycji. Ruch melodii i tekstu jest podporządkowany strukturze, której na pierwszy rzut oka nie widać — pauzie i sfunkcjonalizowanej ciszy, a więc „miejscom pustym” piosenki. Są one paradoksalnie najbardziej konstytutywne dla gatunku. Oddziałują one na wielu poziomach i warstwach kompozycji, począwszy od elementarnej klasyfikacji ilościowej, a więc płaszczyźnie instrumentalnej, wokalnej oraz performatywnej, a skończywszy na poszczególnych jakościach poetologicznych i wyrazowych — porządkowaniu ruchu dźwięków, regulowaniu napięć czy swoistemu „cieniowaniu” dzięki umiejętnemu zestawianiu kontrastów. „Miejsca puste” uczestniczą w grze elementów formy na równi z dźwiękami i szmerami.
Brzostek D., Tyrania oka, pokora ucha? O potrzebie sound studies, „Teksty Drugie” 2015, nr 5.
Budzyńska-Łazarewicz M., Stan badań nad piosenką w Polsce — próba uporządkowania, [w:] Nowe słowa w piosence. Źródła — rozlewiska, red. M. Budzyńska-Łazarewicz, K. Gajda, Insty¬tut Kultury Popularnej, Poznań 2017.
Chęćka-Gotkowicz A., Ucho i umysł. Szkice o doświadczaniu muzyki, Słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2012.
Chomiński J., Wilkowska-Chomińska K., Formy muzyczne, t. 3. Pieśń, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 1974.
Czechowicz J., Poezje zebrane, zebr. i opr. A. Madyda, wstęp M. Jakitowicz, Wydawnictwo Algo, Toruń 1997.
Dembska-Trębacz M., Cisza i rytm w muzyce, [w:] Semantyka milczenia. Zbiór studiów, red. K. Handke, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy przy Instytucie Slawistyki PAN, Warszawa 1999.
Encyklopedia muzyki, red. A. Chodkowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995.
Hejmej A., Komparatystyka. Studia literackie — studia kulturowe, Universitas, Kraków 2013.
Hejmej A., W kulturze dźwięku. Słuchanie literatury, „Teksty Drugie” 2015, nr 5.
Jorasz U., Cisza i milczenie — drugie oblicze dźwięku, [w:] eadem, Słuchając czyli kontredans akustyki ze sztuką, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2010.
Kiwała K., Muzyka a cisza. O wymiarach ciszy w muzyce, „Ethos” 2016, nr 29.
Kofta J., Co to jest miłość. Wiersze i piosenki zebrane, t. 1, wstęp R.M. Groński, Prószyński i S-ka, Warszawa 2011.
Lasocki J.K., Podstawowe wiadomości z nauki o muzyce, wyd. 21, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 2019.
Lissa Z., Estetyczne funkcje ciszy i pauzy w muzyce, [w:] eadem, Szkice z estetyki muzycznej, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 1965.
Lissa Z., O roli ciszy i pauzy w muzyce, „Muzyka” 1960, nr 4.
Lissa Z., Zarys nauki o muzyce, wstęp i komentarz I. Lindstedt, wyd. 6, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Warszawa-Rzeszów 2007.
Mała encyklopedia muzyki, red. S. Śledziński, wyd. 3, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1981.
Michałowski P., Cisza, miejsca niedookreślenia i graniczne stany słowa, „Teksty Drugie” 1998, nr 6.
Milewska H., Cisza, „Hi-Fi” 2013, nr 10.
Nowakowska M., Cisza i jej notacje — wokół partytur muzycznych twórców awangardy, „Zagadnienia Rodzajów Literackich” 2019, z. 4.
The Oxford Handbook of Sound Studies, red. T. Pinch, K. Bijsterveld, Oxford University Press, New York 2012.
Pytlak A., Wartości i kryteria oceny dzieła muzycznego, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Kraków 1979.
The Sound Studies Reader, red. J. Sterne, Routledge, New York 2012.
Wesołowski F., Zasady muzyki, wyd. 18, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 2017.
Wolański A., Słownik terminów muzyki rozrywkowej, Wydawnictwo Naukowe PWN, War-szawa 2000.
Zegadłowicz E., U dnia, którego stoję bram. Poema symfoniczne, Zdrój Poznań, Poznań 1921.
Zganiacz-Mazur L., Teoria muzyki, Wydawnictwo Muzyczne Contra, Warszawa 2002.
English
Język Polski
https://doi.org/10.19195/0079-4767.63.4/
