Artykuły

Tom 317 (2015)

Юридическая компаративистика. Общая характеристика

Irena Krauze-Lisowiec

Strony: 107 - 113

PDF

Abstrakt

Comparative law. General characteristics

Comparative law lat. Comparativus — comparative is a summary of relatively homogeneous characteristics of at least two subjects in order to disclose identicality, similarities and differences between them.
Among comparative scholars both in Russia and in Poland, there is no unambiguous and common position whether comparative law is only a method of research and learning about the law, or a separate branch of legal science. As the dominant view in both countries one should consider theories granting comparative law a status of legal science.
An important aspect of comparative law is that its purpose is not confined exclusively to describing the common or differing characteristics found in research subjects compared, but goes much further — its content is the assessment, evaluation of the identity of similarities and differences between compared research subjects, in order to make it possible to make a choice. The subject of comparative law is very wide. It can include a variety of legal solutions, judgments, positions, doctrine, etc. The subject of comparative law may be referred to within historical or contemporary limits, in its territorial scope it may be limited to the territory of States the rights of which are compared, or may be dealt with in a broader sense.
However, the subject of comparative law, in its full sense, arises only in determining the essence of the connection between the compared elements, which on the one hand connects them, on the other, justifies the meaning and direction of comparison.
According to many scholars, concluded research has a significant meaning in the context of comparative law only if it is of an international character. An important aspect of comparative research and comparative studies of different legal systems is also a feature of objectivity, which is manifested by the fact that the studies do not indicate directly the ideology of any particular country and not strive to prove at any cost the superiority of one of the legal systems compared.
In terms of the presented concept of the perception of comparative law one can distinguish the following fundamental functions: cognitive, educational, legislative, interpretative, integrative and ideological.
Comparative law plays a great role in the development of legal systems of the countries, including Poland and Russia, in the improvement of the rule of law and legislation, operation of law in society, as well as helps in the process of approximation of the laws of different states, and accompanies the development of international relations and cooperation of researchers, the exchange of knowledge, ideas, theories, and the multidimensional nature of comparative legal research allows for analyzing and resolution of every legal problem.


Komparatystyka prawnicza. Ogólna charakterystyka


Komparatystyka prawnicza, która nazywana jest także prawem porównawczym lat. Comparativus — porównawczy stanowi zestawienie stosunkowo jednorodnych cech co najmniej dwóch przedmiotów w celu ujawnienia występujących pomiędzy nimi identyczności, podobieństw i różnic.
Wśród komparatywistów zarówno w Rosji, jak i w Polsce nie ma jednoznacznego i wspólnego stanowiska badaczy co do tego, czy komparatystyka prawnicza jest tylko metodą badań, poznawania prawa, czy jednak jest oddzielną gałęzią nauk prawnych. Jako pogląd dominujący w obu państwach należy uznać teorie nadające komparatystyce prawniczej status nauki prawnej.
Ważny aspekt komparatystyki prawniczej stanowi fakt, że jej cel nie ogranicza się wyłącznie opisania znalezionych wspólnych bądź różniących się cech porównywanych przedmiotów badania, lecz idzie znacznie dalej — jego treścią jest ocena tożsamości podobieństw i różnic porównywanych przedmiotów badania, po to by można było dokonać wyboru.
Przedmiot komparatystyki prawniczej ma bardzo szerokie granice. Mogą nimi być różnorodne rozwiązania prawne prawodawstw, orzeczenia sądów, stanowisk doktryny itd. Przedmiot komparatystyki prawniczej może być określany w historycznych bądź współczesnych granicach, w znaczeniu terytorialnym może być ograniczony do terytorium państw, których prawa są porównywane, albo być rozpatrywane w bardziej szerokim sensie. Pełne znaczenie przedmiotowi komparatystyki prawniczej nadaje jednak dopiero określenie istoty więzi łączącej porównywane elementy, która pomaga ustalić cel i kierunek porównywania.
Zdaniem wielu komparatystów badania, które są wykonywane, uzyskują rzeczywiście istotne znaczenie w kontekście komparatystki prawniczej tylko wtedy, gdy mają międzynarodowy charakter. Ważnym aspektem komparatystycznych naukowych badań porównawczych różnych porządków prawnych jest także cecha obiektywizmu, który przejawia się tym, że badania nie wskazują wprost na ideologię któregoś poszczególnego państwa i nie dążą do udowodniania za wszelką cenę wyższości jednego z porównywanych systemów prawnych.
W ujęciu rozpatrywanej koncepcji postrzegania komparatystyki prawniczej można wyróżnić jej następujące funkcje zasadnicze: poznawczą, dydaktyczną, prawodawczą, interpretacyjną, integracyjną i ideologiczną.
Komparatystyka prawnicza odgrywa ogromną rolę w rozwoju systemów prawnych państw, w tym również Polski i Rosji, w doskonaleniu norm prawnych i prawodawstwa, funkcjonowaniu prawa w społeczeństwie, pomaga w procesie zbliżania ustawodawstw poszczególnych państw, jak również towarzyszy rozwojowi stosunków międzynarodowych i współpracy badaczy, wymianie wiedzy, idei, teorii, a wieloaspektowy charakter komparatystycznych badań pozwala na analizowanie i rozstrzygnięcie każdego problemu prawnego.