Articles
https://orcid.org/0000-0002-8071-5326
Józef Robakowski’s cinematic oeuvre functions mainly as an experimental form of audiovisual art exhibited in gallery spaces. In his avant-garde activities, this intermedia artist, who originated from the Workshop of the Film Form, often reached for techniques characteristic of animated cinema, as evidenced by the author’s textual analysis of the films: Market (1970), Test 1 (1971), Attempt II (1971), Dynamic Rectangle (1971), 22x (1971), Impulsator (2000), Impulsator VI (2001), Attention light! (2004). The analysis focuses on the techniques used as well as potential or overt inspirations. Creating experimental animations, often in the spirit of ‘pure film’, the avant-gardist has been appropriated by other scientific disciplines such as art history or new media. The aim of this article is to include Józef Robakowski in the discourse of film studies, to demonstrate his stance as an animator over the course of his artistic output to date, but above all to embed the avant-gardist’s silhouette in the history of Polish animated cinema.
b.a., Plotki... ploteczki..., „Dekada” 1934, nr 31.
Bańkowski A., Grabowski S., Semafor 1947–1997, Semafor, Łódź 1999.
Cichowicz A., Warsztat Formy Filmowej. Wprowadzenie do twórczości grupy, [w:] Warsztat Formy Filmowej. W kręgu neoawangardy, red. M. Bomanowska, A. Cichowicz, Muzeum Kinematografii w Łodzi, Łódź 2017.
Dondzik M., Jajko K., Sowiński E., Elementarz Wytwórni Filmów Oświatowych, Wytwórnia Filmów Oświatowych, Łódź 2018.
Film awangardowy w Polsce i na świecie, red. R.W. Kluszczyński, Łódzki Dom Kultury, Łódź 1989.
Filmówka. Powieść o Łódzkiej Szkole Filmowej, red. K. Krubski, M. Miller, Z. Turowska, W. Wiśniewski, Wydawnictwo Prószyński i S-ka, Warszawa 1998.
Giżycki M., Awangarda wobec kina, Wydawnictwo Małe, Warszawa 1996.
Gondek K., Animator 2016 / Józef Robakowski, 13.07.2017, https://www.youtube.com/watch?v=GDipopr4_rc (dostęp: 31.07.2023).
Hamlyn N., Peter Kubelka’s Arnulf Rainer, „Avant-Garde Critical Studies” 2007, nr 23.
Howorus-Czajka M., Kreska — gest/czas/przestrzeń. Jarosław Kozłowski, Józef Robakowski, Józef Hałas, Edward Krasiński, „Panoptikum” 2017, nr 17.
Irzykowski K., Dziesiąta muza. Zagadnienia estetyczne kina, Krakowska Spółka Wydawnicza, Kraków 1924.
Kardas P., Robakowski J., Zanimowani: spotkanie z profesorem Józefem Robakowskim, 11.02.2023, https://www.youtube.com/watch?v=NiMXX3bP7A8 (dostęp: 31.07.2023).
Kossakowski A., Polski film animowany 1945–1974, Wydawnictwo Ossolineum, Wrocław 1977.
Kubelka P., The Theory of Metrical Film, [w:] The Avant-Garde Film: A Reader of Theory and Criticism, red. P. Adams Sitney, Film Culture/New York University Press, New York 1978.
McLaren N., Cameraless Animation, Information & Promotion Division National Film Board of Canada, Canada 1958.
McLaren N., How to Make Animated Movies without Camera, „Fundamental Education: A Quarterly Bulletin” 1949, nr 4.
Michalska A., Robakowski J., Kino własne Józefa Robakowskiego, 07.06.2013, https://www.sfp.org.pl/2016/wydarzenia,168,15079,0,1,Kino-wlasne-Jozefa-Robakowskiego.html (dostęp: 31.07.2023).
Muzyczuk D., Józef Robakowski. Eugeniusz Rudnik. Prostokąt Dynamiczny, [w:] Dźwięki elektrycznego ciała. Eksperymenty w sztuce i muzyce w Europie Wschodniej 1957–1984, red. D. Crowley, D. Muzyczuk, Muzeum Sztuki, Łódź 2012.
Muzyczuk D., Rudnik E., How much Rudnik is in Penderecki, and how much Rudnik is in Nordheim? Interview with Eugeniusz Rudnik, [w:] Polish Radio Experimental Studio: A Close Look, red. M. Moskalewicz, D. Muzyczuk, MoMA, New York 2013.
Obrist H.-U., Robakowski J., Rozmowa Hansa-Ulricha Obrista z Józefem Robakowskim, [w:] Józef Robakowski. Moje własne kino, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Warszawa 2012.
Prosińska-Giersz J., Giersz W., Rozmowa z artystą, [w:] Witold Giersz. Malarz ekranu, red. J. Prosińska-Giersz, J. Armata, Stowarzyszenie Nowe Horyzonty, Warszawa 2012.
Robakowski J., Jeszcze raz o „czysty film”, „Polska” 1971, nr 10.
Robakowski J., Teksty interwencyjne 1970–1995, Galeria Moje Archiwum, Koszalin 1995.
Robakowski J., Gruszczyński A., Całkowicie stracić kontrolę, [w:] Studio Eksperyment. Zbiór tekstów. Leksykon, Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana, Warszawa 2013.
Ronduda Ł., Józef Robakowski i Warsztat Formy Filmowej w latach siedemdziesiątych, [w:] Józef Robakowski. Moje własne kino, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Warszawa 2012.
Ronduda Ł., Uwaga: Światło! Realizacje filmowe i wideo Józefa Robakowskiego z wykorzystaniem światła, „Kultura Współczesna” 2005, nr 4.
Sitarski P., Różnorodność form kina. Przemysł filmowy. Twórcy, [w:] Kino bez tajemnic, red. E. Nurczyńska-Fidelska, K. Klejsa, T. Kłys, P. Sitarski, Stentor, Warszawa 2009.
Sitkiewicz P., Małe wielkie kino, Słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2009.
Sitkiewicz P., Polska szkoła animacji, Słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2011.
Themerson S., Kto da nam wreszcie, „Dekada” 1934, nr 31.
Z dziejów awangardy filmowej, red. A. Helman, Uniwersytet Śląski, Katowice 1976.
Zmudziński B., 1961–1970: Złota dekada, [w:] Polski film animowany, red. M. Giżycki, B. Zmudziński, Polskie Wydawnictwo Audiowizualne, Warszawa 2008.
English
Język Polski
https://doi.org/10.19195/0860-116X.45.6
