Symptomaty antydemokratyzmu w myśli politycznej i aktywności partii radykalnie nacjonalistycznych w Europie na początku XXI wieku. Analiza wybranych przykładów

Abstrakt

Autor opisał przejawy antydemokratyzmu myśli politycznej i działalności partii radykal-nie nacjonalistycznych w Europie na początku XXI wieku. Demokracja jako system pluralistyczny i tolerancyjny umożliwia bowiem działalność partii politycznych i ruchów społecznych, które łamią zasady demokracji. To jest jej paradoks. Demokracja to pluralizm i tolerancja, a jedną z głównych cech demokracji jest wolność pozytywna. Partie radykalnie nacjonalistyczne również dążą do wolno-ści. Jest to jednak wolność negatywna — wolność od czynników zewnętrznych: innych państw, obcej władzy, korporacji i banków ponadnarodowych, a także od wpływów innych narodów. Elementy te są również charakterystyczne dla innych ruchów antyglobalizacyjnych. Jednak w radykalnym nacjonali-zmie cechy te oznaczają zamknięcie się we własnym kraju i wykluczenie innych ludzi z innych grup narodowych. Wskazuje na to totalitarny sposób myślenia radykalnych nacjonalistów, sprzeciw wobec integracji europejskiej, a także podważanie granic państwowych we współczesnej Europie.
Celem artykułu jest ukazanie symptomów antydemokratyzmu w myśli politycznej i działalności radykalnych partii nacjonalistycznych w Europie. Autor przeanalizował dokumenty programowe lub przejawy działalności szesnastu partii i innych organizacji nacjonalistycznych działających w Euro-pie w pierwszych dwóch dekadach XXI wieku; są to: Narodowa Demokracja i Republikański Ruch Społeczny z Hiszpanii, Narodowe Odrodzenie Polski i Obóz Narodowo-Radykalny z Polski, Serbska Partia Radykalna z Serbii, Partia „Ojczyzna” z Rosji, Partia Ludowa Nasza Słowacja ze Słowacji, Prawy Sektor i Wszechukraiński Związek „Swoboda” z Ukrainy, Związek Narodowców z Litwy, Na-rodowodemokratyczna Partia Niemiec, Jobbik — Ruch na rzecz Lepszych Węgier, Brytyjska Partia Narodowa, Nowa Siła z Włoch, Front Narodowy z Francji oraz Złoty Świt z Grecji. Kryteriami anali-zy były: stosunek do liberalnej demokracji, koncepcja wolności i suwerenności narodowej, w tym kry-tyka integracji europejskiej, myślenie totalitarne i gnostyczne, język komunikacji, nielegalne działania i konflikty z prawem, roszczenia terytorialne i groźba nowej wojny w Europie.