Oświadczenie w sprawie etyki wydawniczej (zasady etyki wydawniczej)
Oświadczenie czasopisma „Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem” w sprawie standardów etycznych i nadużyć w praktyce wydawniczej zostało przygotowane w oparciu o wytyczne Komitetu ds. Etyki Publikacyjnej (COPE), dostępne na stronie https://publicationethics.org/, oraz wytyczne wydawnictwa Elsevier.
Publikacja artykułu w recenzowanym czasopiśmie stanowi istotny element rozwoju nauki. Jest także odzwierciedleniem jakości pracy autorów i reprezentowanych przez nich instytucji. Dlatego też, Redakcja czasopisma prezentuje niniejsze standardy etycznego postępowania dotyczące wszystkich stron biorących udział w procesie wydawniczym: autorów, redaktorów, rady naukowej, recenzentów, sekretarzy oraz osób ze środowiska skupionego wokół czasopisma. Celem redakcji „Studiów nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem” jest ciągłe doskonalenie czasopisma poprzez publikowanie najwyższej jakości artykułów naukowych w oparciu o sprawiedliwe i etyczne procedury selekcji i recenzowania złożonych prac.
Wszystkie osoby biorące udział procesie redakcyjnym mają obowiązek przestrzegania aktualnego stanu prawnego w zakresie dotyczącym praw autorskich, ochrony danych osobowych i innych przepisów powszechnie obowiązującego prawa.
Obowiązki rady redakcyjnej (rady naukowej)
Rada redakcyjna (rada naukowa) składa się z polskich i zagranicznych przedstawicieli nauki (naukowcy afiliowani przy zagranicznych jednostkach naukowych powinni stanowić co najmniej 50% składu rady redakcyjnej), którzy posiadają co najmniej stopień naukowy doktora oraz osiągnięcia naukowe uzyskane po otrzymaniu stopnia doktora, stanowiące znaczny wkład autora w rozwój określonej dyscypliny naukowej. Rada redakcyjna (rada naukowa) wyznacza ogólny kierunek badań podejmowanych w czasopiśmie, a do jej zadań należy w szczególności:
wyznaczanie w porozumieniu z redakcją kierunków badań podejmowanych przez czasopismo i czuwanie nad ich realizacją;
czuwanie nad poziomem naukowym czasopisma i jego oryginalnością w skali międzynarodowej;
troska o popularyzację wyników badań publikowanych w „Studiach nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem” oraz promocja samego czasopisma w swoich środowiskach naukowych;
wydawanie opinii w indywidualnych sprawach na wniosek redakcji.
Obowiązki komitetu redakcyjnego (redakcji)
Do działania w imieniu redakcji upoważniony jest każdy z redaktorów, za wyjątkiem tych przypadków, gdy Regulamin publikowania w Studiach nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem lub niniejsze Zasady etyki wydawniczej, zastrzegają jakąś kompetencję redaktorowi naczelnemu.
Decyzja dotycząca publikacji
Decyzję o skierowaniu tekstu do recenzji merytorycznej podejmuje redakcja po przeprowadzeniu oceny, czy tekst spełnia wymogi formalne (zob. Regulamin publikowania w Studiach nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem), niniejsze zasady etyki oraz czy jest zgodny z profilem tematycznym czasopisma. Tekst może zostać również odrzucony przez redakcję, jeżeli jego oryginalność lub jakość naukowa (merytoryczna) budzą poważne i uzasadnione wątpliwości. Po stwierdzeniu przez redakcję, że zgłoszony tekst kwalifikuje się do recenzji merytorycznej, stosowany jest model recenzji typu double-blind (autorom nie są ujawniane nazwiska recenzentów i odwrotnie – recenzenci nie znają tożsamości autorów i pozostałych recenzentów).
Decyzja o publikacji pracy podejmowana jest przez redakcję po pozytywnej ocenie tekstu w procesie recenzji (którego poszczególne etapy opisane są w Regulamin publikowania w Studiach nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem). Redakcja, jeżeli zajdzie taka potrzeba, może zwrócić się w indywidualnej sprawie o wydanie opinii przez radę redakcyjną (radę naukową) lub poszczególnych jej członków. Ostateczna decyzja o przekazaniu tekstu do recenzji lub jego publikacji należy do redaktora naczelnego.
Zgłoszony tekst może zostać odrzucony przez redakcję na każdym etapie przygotowywania go do publikacji w razie stwierdzenia nierzetelności naukowej któregokolwiek z autorów lub naruszenia którejkolwiek z pozostałych zasad etycznych określonych w niniejszych Zasadach etyki wydawniczej.
Bezstronność i sprawiedliwość
Rasa, płeć, orientacja seksualna, wiara, pochodzenie, narodowość ani przekonania polityczne autorów tekstów zgłoszonych do publikacji nie będą miały wpływu na ich ocenę przez redaktora naczelnego i pozostałych redaktorów.
Poufność
Wszystkie informacje dotyczące autora, w jakich posiadaniu będzie redakcja, są poufne.
Redaktorzy zachowają poufność w zakresie wszelkich informacji związanych ze zgłoszeniem i recenzją tekstów. Informacje o nadesłanej pracy mogą zostać ujawnione przez redaktora naczelnego, członków komitetu redakcyjnego i rady redakcyjnej wyłącznie autorowi/autorom tekstu, recenzentom, potencjalnym recenzentom, konsultantom redakcyjnym (np. tłumaczom) i wydawcy. Recenzenci mają dostęp do informacji związanych ze zgłoszeniem tekstu do publikacji w zakresie wyznaczonym przez stosowany typ recenzji double-blind. Osoby wymienione powyżej, które otrzymały informacje o pracy, nie mogą wykorzystać zawartych w niej wyników, danych, twierdzeń, opinii, analiz etc. do czasu publikacji artykułu.
Informacje dotyczące tekstu i ich autorów nie będą omawiane ani ujawniane osobom postronnym.
Ujawnienie konfliktu interesów
Redaktorzy kierują się obiektywizmem. Niedopuszczalne jest, by ich osobiste przekonania oraz zawodowe czy instytucjonalne powiązania wpłynęły na opinię dotyczącą zakwalifikowania (lub nie) tekstu do druku. Nie wolno im również wykorzystywać informacji zawartych w nadesłanym artykule do własnych celów badawczych bez uprzedniej wyraźnej zgody jej autorów. W przypadku stwierdzenia konfliktu interesów wynikającego z konkurencji, współpracy lub innych relacji z którymkolwiek z autorów czy reprezentowanymi przez nich instytucjami, decyzje w sprawie dopuszczenia do procesu recenzji i publikacji podejmuje jeden z pozostałych redaktorów lub członek rady redakcyjnej (rady naukowej).
Skargi osób trzecich
W przypadku skarg o naruszenie zasad etyki publikacji naukowych, skierowanych do redakcji czasopisma „Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem” autor/autorzy zgłoszonego do publikacji tekstu są informowani pisemnie o zarzutach z prośbą o ustosunkowanie się do nich. Brak odpowiedzi lub odpowiedź budząca uzasadnione wątpliwości skutkuje przesłaniem informacji o sprawie instytucjom, w których afiliowani są i/lub z którymi współpracują autorzy.
Droga odwoławcza
Jeśli autor postanowi odwołać się od decyzji o nieprzekazaniu tekstu do recenzji lub o jej odrzuceniu w wyniku negatywnej recenzji, ostateczna decyzja w tej sprawie należy do redaktora naczelnego. Redaktor naczelny może, po konsultacji z pozostałymi redaktorami i recenzentami danej pracy, zmienić wcześniejszą decyzję (przy czym wymóg uzyskania dwóch pozytywnych zewnętrznych recenzji jest w każdym wypadku wiążący dla redaktora naczelnego).
Korekta tekstu
Redakcja może bez zgody autora dokonywać poprawek w tekście w zakresie fleksji, składni, ortografii i interpunkcji, a także w sposobie powoływania się na literaturę w przypisach i bibliografii. Pozostałe zmiany mogą być wprowadzone w tekście przeznaczonym do publikacji pod warunkiem ich akceptacji przez autora.
Wycofanie tekstu
Jeśli po publikacji, w tekście zostanie znaleziony błąd merytoryczny lub ujawnione zostanie, że chociażby jego część została sporządzona z naruszeniem obowiązków autora określonych w niniejszych Zasadach etyki wydawniczej (np. plagiat lub tzw. podwójna publikacja), redakcja złoży w tym zakresie stosowne oświadczenie opublikowane na stronie internetowej czasopisma, a tekst, w ramach istniejących możliwości technicznych, zostanie wycofany.
Decyzję o wycofaniu artykułu podejmuje redaktor naczelny.
Obowiązki redakcji w razie naruszenia praw osób trzecich
Redakcja wyraża gotowość opublikowania korekt, wyjaśnień, przeprosin, jak również wycofania publikacji (w ramach istniejących możliwości technicznych) w przypadkach stwierdzenia naruszenia praw autorskich (w szczególności plagiatu), zniesławienia lub innego nieuczciwego wykorzystania czyjegoś dorobku naukowego.
Obowiązki autora
Wymogi dotyczące składanych prac
Zgłaszając pracę do „Studiów nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem”, autorzy zobowiązani są dołączyć do tekstu Oświadczenie autora, w którym potwierdzają, że zapoznali się i przestrzegali niniejszych Zasad etyki wydawniczej, a tekst nie narusza praw autorskich innych osób i nie został opublikowany ani przeznaczony do publikacji na łamach innego czasopisma. Autorzy zobowiązani są także ujawnić istniejące konflikty interesów i źródła finansowania, które mogły wpłynąć na treść publikacji.
Procedura zgłaszania tekstów, wytyczne w zakresie wymogów formalnych przygotowania tekstu i pozostałych elementów publikacji, a także zasady sporządzenia przypisów i bibliografii publikowane są na stronie internetowej czasopisma.
Oryginalność
Autorzy mogą przedstawić do publikacji jedynie oryginalne teksty własne. W przeciwnym wypadku, praca nie będzie dopuszczona do publikacji, a w razie ujawnienia tego faktu po publikacji może zostać wycofana. Niedopuszczalna jest jakakolwiek forma plagiatu – w tym przywłaszczenie dorobku, zwrotów, danych, koncepcji teoretycznych lub konkluzji innych autorów, czy autoplagiatu – obejmującego powtórne opublikowanie fragmentów własnych wcześniej opublikowanych tekstów jako utworów nowych. Niedopuszczalne jest także wysyłanie tekstu do innych czasopism, w wypadku zgłoszenia tekstu do publikacji w „Studiach nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem”.
Opublikowane teksty nie mogą ukazywać się w innych źródłach bez pisemnej zgody Redaktora naczelnego i/lub Wydawnictwa Uniwersytetu Wrocławskiego.
Dopuszczalne jest opublikowanie w „Studiach nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem” przedruku lub tłumaczenia opublikowanego wcześniej artykułu, przy czym w takim wypadku konieczna jest poinformowanie o tym fakcie i uprzednia zgoda redakcji. Publikacja powinna wówczas zawierać odpowiednią adnotację w tym zakresie, a autor zobowiązany jest przedstawić zgodę właściciela praw autorskich do pierwotnej wersji artykułu złożoną w formie pisemnej.
Autorstwo tekstu
Autorami publikacji mogą być wyłącznie osoby, które miały znaczący wpływ na ustalenie koncepcji, założeń, metod badawczych oraz na realizację zamysłu badawczego. W przypadku współautorstwa, autorzy zobowiązani się określić rodzaj i zakres pracy każdego z autorów nad tekstem. Autorzy są zobowiązani do ujawnienia nazwisk wszystkich osób, które miały wkład w przygotowanie artykułu. Nazwiska i opis roli osób, które uczestniczyły w przygotowaniu publikacji, ale nie mogą być uznane za jej autorów, można wskazać dołączając do artykułu fragment zatytułowany „Podziękowania”.
Odpowiedzialność za naruszenie praw autorskich do tekstu ponosi zgłaszający go autor.
Rzetelność naukowa
Autorzy są zobowiązani prezentować rezultaty swojej pracy w sposób przejrzysty, rzetelny i uczciwy. Publikowanie nieprawdziwych czy niezweryfikowanych informacji jest nieetyczne i nieakceptowalne.
Szczególnymi przejawami nierzetelności są tzw. ghostwriting oraz guest authorship:
ze zjawiskiem ghostwritingu mamy do czynienia wówczas, gdy autorzy pracy nie ujawnili osoby, która wniosła istotny wkład w powstanie publikacji – nie została ona wymieniona jako jeden z autorów;
nieetyczna postawa guest authorship dotyczy sytuacji, gdy udział autora jest znikomy lub w ogóle nie miał miejsca, a mimo to jest on współautorem publikacji.
Kluczowym kryterium oceny zgłoszonego tekstu jest obiektywizm analiz oraz niebudząca wątpliwości i możliwa do zweryfikowania przez innych prezentacja problemu badawczego i metody jego opracowania. Nieprawdziwe twierdzenia, fałszowanie wyników badań, manipulacja danymi, uważane są za nieetyczne i nie są akceptowane.
Redakcja oświadcza, że autorzy publikacji ponoszą za nią pełną odpowiedzialność, a wszelkie wykryte przypadki nierzetelności będą ujawniane.
Wszelkie wykryte przejawy i przypadki nierzetelności naukowej będą ujawniane, a informacje o nich będą przekazywane odpowiednim podmiotom (instytucje zatrudniające autorów, towarzystwa naukowe itp.).
Cytowanie źródeł
W każdym przypadku, gdy w tekście przywoływane są twierdzenia, wyniki badań lub dane opracowane przez innych autorów, fragment taki musi być opatrzony przypisem i/lub zamieszczony w formie cytatu. Autorzy powinni przygotować tekst w oparciu o odpowiednią literaturę przedmiotu, kluczową dla prezentacji problemu badawczego. Informacje uzyskane w rozmowie lub korespondencji z osobami trzecimi mogą być przytoczone w tekście jedynie po uzyskaniu wyraźnej, pisemnej zgody takich osób.
Autorzy powinni podawać źródła prezentowanych danych i przywołanych poglądów. Publikacje lub słowa innych autorów wymagają odpowiedniego zacytowania. Autorzy powinni również wskazać na wszelkie inspiracje, które przyczyniły się do powstania pracy.
Autorzy zobowiązani są odpowiednio oznaczyć cytowanie pośrednie za innym autorem. Za przejaw nierzetelności naukowej będzie uznawane cytowanie publikacji, z którymi autor faktycznie nie zapoznał się osobiście, choć świadczy o tym zamieszczany przez niego przypis.
Wyniki badań
Bez pisemnej zgody danej osoby lub jej przedstawiciela prawnego autorzy nie mogą publikować i udostępniać danych osobowych, zebranych w trakcie badań.
Ujawnienie konfliktu interesów
Dowodem etycznej postawy autora oraz najwyższych standardów redakcyjnych jest jawność informacji o podmiotach przyczyniających się do powstania publikacji (wkład merytoryczny, rzeczowy, finansowy etc.).
Autorzy przy zgłoszeniu tekstu zobowiązani są ujawnić każdy potencjalny konflikt interesów (czy to na tle finansowym, czy innym), który mógł wpłynąć na treść zgłaszanej publikacji.
Należy ujawnić wszystkie źródła finansowania badań naukowych oraz innego rodzaju wsparcia przy przygotowywaniu publikacji.
Błędy po publikacji
Jeśli po publikacji pracy autorzy stwierdzą w niej błąd lub nieścisłość, powinni o tym niezwłocznie poinformować redakcję w celu dokonania korekty, publikacji sprostowania lub wycofania tekstu.
Obowiązki recenzentów
Zasady recenzji
Każdy zgłoszony do publikacji artykuł naukowy recenzowany jest przez dwóch niezależnych recenzentów zewnętrznych. Przyjęta przez czasopismo „Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem” procedura double-blind gwarantuje, że autor i recenzenci nie znają swych tożsamości. Autorzy mają prawo zapoznać się z zanonimizowanymi wynikami recenzji.
Recenzenci wskazani przez redakcję czasopisma „Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem” są zobowiązani do poinformowania redakcji o niepodjęciu się opiniowania tekstu z uwagi na brak kwalifikacji lub czasu. W takim przypadku redakcja wskazuje innego recenzenta w terminie do 14 dni od dnia powzięcia informacji o odmowie recenzji.
Recenzent tekstów zgłaszanych do „Studiów nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem” po uprzednim uzgodnieniu warunków z Wydawnictwem Uniwersytetu Wrocławskiego, może otrzymywać z tego tytułu wynagrodzenie.
Kryteria oceny tekstu
Recenzenci przy ocenie tekstów zobowiązują się dochowywać najwyższej staranności i kierować się motywem podnoszenia jakości nauki. Podstawowym obowiązkiem recenzenta jest obiektywna ocena tekstu. Krytyka czyniona ze względów osobistych jest niewłaściwa. Wszelkie komentarze, oceny i sugestie powinny być wskazane w sposób jasny i wsparte argumentami.
Procedura recenzowania artykułów w czasopiśmie opiera się na zaleceniach Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego opublikowanych w dokumencie Dobre praktyki w procedurach recenzyjnych w nauce (https://www.archiwum.nauka.gov.pl/g2/oryginal/2014_02/307f933b1a75d6705a4406d5452d6dbf.pdf).
W procesie recenzowania uwzględniane są następujące kryteria: naukowy charakter zgłoszonego tekstu; oryginalność przeprowadzonych badań; sposób realizacji celów naukowych i jasna prezentacja problemu badawczego; właściwe wykorzystanie literatury przedmiotu; należyte uzasadnienie twierdzeń i wniosków, zgodność z profilem tematycznym czasopisma.
Szczegółowe zasady procedury recenzowania przyjętej przez czasopismo zamieszczone są w Regulaminie publikowania w Studiach nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem, dostępnym na stronie internetowej czasopisma, w zakładce „Dla autorów”.
Poufność
Recenzenci zobowiązani są do zachowania poufności wszelkich nieopublikowanych prac i związanych z nimi materiałów. Wyniki badań, dane, opinie, twierdzenia zawarte w tekście zgłoszonym do publikacji nie mogą być wykorzystane przez recenzenta w jego własnych badaniach do czasu publikacji artykułu.
Rzetelność recenzentów
Wszyscy recenzenci muszą być uznanymi specjalistami w dziedzinie, której dotyczy artykuł, posiadającymi co najmniej tytuł naukowy doktora. W trakcie opiniowana recenzenci zobowiązani są dokładać wszelkich starań, by rzetelnie i obiektywnie ocenić wartość recenzowanej pracy. Komentarze i opinie recenzentów, które wracają do autorów, powinny być bezstronne, zwięzłe i precyzyjne.
Jeśli recenzent uważa, iż nie ma wystarczających kwalifikacji, by oceniać daną pracę, powinien uchylić się od sporządzenia jej recenzji.
Terminowość sporządzenia recenzji
Redakcja „Studiów nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem” oczekuje złożenia recenzji w terminie dwóch miesięcy od podjęcia się tego zadania. Recenzent przed przyjęciem tekstu do recenzji, powinien, mając na uwadze inne zobowiązania zawodowe, starannie ocenić możliwości sporządzenia recenzji w wyznaczonym czasie. Jeśli na zaopiniowanie pracy recenzent będzie potrzebował dodatkowego czasu, o opóźnieniu powinien niezwłocznie powiadomić któregoś z redaktorów. Recenzenci mogą bez podawania konkretnej przyczyny odmówić przeprowadzenia oceny pracy.
Ujawnienie konfliktu interesów
Recenzenci wybierani są spoza jednostki, w której afiliowani są autorzy artykułu i nie mogą pozostawać z autorami w konflikcie interesów ani w bliskich relacjach osobistych lub zawodowych (podległość zawodowa, pokrewieństwo, bezpośrednia współpraca naukowa w ciągu ostatnich dwóch lat poprzedzających przygotowanie recenzji).
Jeżeli recenzent uzna, że opiniowanie tekstu stoi w sprzeczności z jego interesami, zobowiązany jest zaniechać tej czynności. Konflikt interesów może wiązać się z kwestiami kompetencji, finansów i współpracy – na polu osobistym lub instytucji. Recenzentowi nie wolno wykorzystywać informacji zawartych w recenzowanym tekście dla własnych korzyści.
Oryginalność
Jeśli w trakcie lektury pracy zostały wykazane nadużycia w stosunku do cudzej własności intelektualnej, obowiązkiem recenzenta jest powiadomienie redakcji o tym fakcie. Redaktor naczelny, po zbadaniu sprawy, podejmie ostateczną decyzję dotyczącą publikacji lub odrzucenia tekstu.
Recenzent informuje redakcję o podejrzeniu ghostwriting, guest authorship i/lub plagiatu albo tzw. autoplagiatu przez osobę zgłaszającą tekst do publikacji, wskazując fragment/fragmenty tekstu budzące wątpliwości.
Cytowanie źródeł
Recenzent powinien zidentyfikować i wskazać autorom wszelkie źródła i publikacje, które w jego opinii są istotne, a nie zostały w pracy ujęte i zacytowane.
Uwagi do autorów
Recenzenci przekazują uwagi autorom i redakcji, wierząc, że ich wspólne działanie poprawi jakość opiniowanej pracy. Obowiązkiem recenzenta jest przekazanie autorom, za pośrednictwem redakcji, jasnych, konstruktywnych i szczegółowych uwag, również w przypadku pracy, która jego zdaniem nie kwalifikuje się do druku. Niedopuszczalne jest ograniczanie się do poinformowania autorów jedynie o negatywnych konkluzjach recenzji bez wskazania zarzutów, które zawyżyły na podjęciu takiej decyzji.
Postępowanie w przypadkach podejrzenia o plagiat, autoplagiat, guest authorship i ghostrwittingu
Plagiat we wszystkich formach stanowi nieetyczną praktykę i nie jest akceptowany.
W przypadku podejrzenia o plagiat, redakcja czasopisma „Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem” stosuje procedurę sprawdzającą z udziałem recenzentów i osoby zgłaszającej tekst.
W przypadku potwierdzenia bezprawnego użycia tekstu, twierdzeń, wyników badań, danych, autor zgłoszonego do publikacji artykułu jest informowany o odrzuceniu tekstu.
W przypadku stwierdzenia zasadności podejrzeń o plagiat zawiadamiana jest instytucja/instytucje, z którymi współpracuje i/lub w której afiliowany jest autor.
W przypadku stwierdzenia tzw. autoplagiatu, gdy autor w zgłoszonym do publikacji artykule zamieszcza wcześniej opublikowane fragmenty tekstu własnego autorstwa bez odpowiednich informacji, sekretarz redakcji z upoważnienia redaktora naczelnego i za zgodą komitetu redakcyjnego czasopisma „Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem” informuje autora/autorów pisemnie o odmowie publikacji artykułu z uwagi na brak oryginalnego charakteru analiz.
Przypadki guest authorship i ghostwriting uznane są za nieetyczne i nie są akceptowane. W przypadku stwierdzenia zasadności podejrzeń, co do guest authorship i ghostwriting autor zgłoszonego do publikacji artykułu jest informowany o odrzuceniu tekstu z powodu istniejących wad prawnych. O sprawie zawiadamiana jest instytucja/instytucje, z którymi współpracuje i/lub w której afiliowany jest autor.
Obowiązki sekretarzy redakcji
Sekretarze redakcji prowadzą korespondencję z autorami i recenzentami, działając w imieniu i z upoważnienia członków komitetu redakcyjnego. Sekretarze uprawnieni są do weryfikacji wymogów formalnych tekstów oraz zobowiązują się do zachowania poufności w zakresie informacji udostępnionych w im w związku z procesem redakcyjnym. W razie zastrzeżeń, autor może odwołać się od decyzji sekretarza do redakcji.
Kontakt do redakcji
ul. Uniwersytecka 22/26
50-137 Wrocław
sfzh@wuwr.pl
Indeksacja