Muzyka instrumentalna i język. Stanowisko Herdera w osiemnastowiecznej debacie muzyczno-estetycznej

Abstrakt

Filozofia muzyki zawarta w pismach Johanna Gottfrieda Herdera podejmuje dwa zasadnicze wątki osiemnastowiecznej debaty muzyczno-estetycznej: relację muzyki i języka oraz status muzyki instrumentalnej. Umieszczone na mapie zajmowanych w tej debacie stanowisk poglądy Herdera cechują się nie tylko odmiennością proponowanych rozwiązań, ale przede wszystkim zdolnością przekroczenia horyzontu samej debaty, umożliwiającego wyjaśnienie podstaw możliwości oraz zakresu ważności poszczególnych koncepcji. Fundament koncepcji Herdera stanowią trzy elementy: idea językowej prefiguracji znaczeń dla muzyki instrumentalnej, przekonanie o językowym charakterze percepcji zmysłowej oraz wizja opartej na tych dwóch elementach jednolitej hermeneutyki dla sztuk nielingiwstycznych.