Na drodze do metodologii otwartej, czyli animacja kultury jako badanie na przykładzie działań olsztyńskiej „Pracowni”

Abstrakt

W artykule opisuję zarys otwartej metodologii animacji kultury jako twórczego badania siebie i świata. Wychodząc od praktyk Interdyscyplinarnej Placówki Twórczo-Badawczej „Pracownia” proponuję typologię, na którą składa się sześć ruchów po mapie. Pierwszy z nich to degradujący ruch w dół, który nazywam również „brudem”. Ma on dwa wymiary. Po pierwsze, oznacza otwartość na działanie w obszarach objętych kryzysem. Po drugie, wskazuje na gotowość do „zabrudzania sensu”, a więc działania subwersywnego, krytycznego, politycznego. Dalej następuje ruch w górę: wznoszący, oczyszczający, budujący koinopolityczne wspólnoty myśli lokalnej, zwane przez „Pracownię” domowiskami. Innym jego aspektem jest ruch sondy — podróż w głąb siebie. Ostatnie z typów ruchu to przemieszczanie się wzdłuż i w poprzek. Wzdłużny ruch badawczy podąża za geografią, odkrywa i ucieleśnia ją. Ruch poprzeczny wyznacza nowe, wielorakie linie nadające doświadczeniu głębię, wydeptuje nowe ścieżki, wytwarza świadomość mięśniową i gotowość do przekraczania, modyfikowania i demontażu mapy.