Tom 27 Nr 1 (2023): Społeczne obiegi wiedzy

Zaprezentowane w tym numerze „Prac Kulturoznawczych” artykuły łączy problem społecznie wytwarzanej wiedzy i jej cyrkulacji. Ich Autorzy badają instytucjonalne relacje między sztuką i nauką w odgórnym (ministerialnym) planowaniu polityki nauki i konsekwencje dla nowych modeli badań humanistycznych. Analizują nieformalną edukację i centra nauki funkcjonujące jak otwarte laboratoria, gdzie wiedza i mechanizmy jej powstawania (badania w działaniu), procedury badawcze oraz infrastruktura są udostępniane społecznie. Robi się to częściowo po to, by oswoić naukę, ale też — w dobie kryzysu zaufania do niej — poddać ją „społecznej kontroli”.

Autorzy pytają o rolę kobiet-badaczek w instytucjach akademickich, o znaczenie praktyk animacyjnych i oddolnego wytwarzania wiedzy, często będącej efektem zaangażowania społecznego. Takie szerokie potraktowanie wiedzy akademickiej jako praktyki badawczej — i badanie jej społecznego krążenia — pozwala zobaczyć jej wymiar prawny, instytucjonalny, genderowy, polityczny, aksjologiczny, aktywistyczny i krytyczny. Bliskie relacje nauki i życia społecznego w przeróżnych jego wymiarach dowodzą, że nauka jest częścią kultury, a wiedzę (w tym także wiedzą naukową) wytwarzamy zawsze w określonym kontekście społecznym.