Abstrakt
Celem artykułu jest dokonanie oceny dopuszczalności strajku personelu medycznego z perspektywy interesu pracowników, pracodawców oraz interesu społecznego. Obecnie obowiązujące regulacje prawa pracy nie dają jednoznaczniej odpowiedzi na pytanie, czy osobom należącym do personelu medycznego przysługuje prawo do strajku. Strajk jest bowiem szczególnym środkiem przysługującym pracownikom w celu ochrony ich praw. Z jednej strony przepisy prawa pracy literalnie nie pozbawiają personelu medycznego prawa do strajku. Z drugiej jednak strony istnieją liczne argumenty przemawiające za tym, iż strajk personelu medycznego powoduje zagrożenie dla zdrowia i życia pacjentów, którzy pozbawiani zostają w ten sposób opieki medycznej. Uregulowanie kwestii prawa personelu medycznego do strajku ma więc istotne znaczenie nie tylko społeczne, a także dla samych stron stosunku pracy.
Bibliografia
Literatura
Baran K.W., Zbiorowe prawo pracy. Komentarz, Warszawa 2016.
Baran K.W., Zbiorowe prawo pracy. Zarys wykładu z kazusami, Kraków 1998.
Cudowski B., Spory zbiorowe w polskim prawie pracy, Białystok 1998.
Hartman J., Bioetyka dla lekarzy, Warszawa 2009.
Książek D., [w:] Zbiorowe prawo zatrudnienia. Komentarz, red. K.W. Baran, Warszawa 2019.
Kurzynoga M., Kwestia prawa lekarzy do strajku, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2012, nr 5.
Kurzynoga M., Warunki legalności strajku, Warszawa 2011.
Latos-Miłkowska M., Ochrona interesu pracodawcy, Warszawa 2013.
Lewandowski H., Spory zbiorowe pracy. Pojęcie, przedmiot i strony sporu zbiorowego, „Studia z Zakresu Prawa Pracy i Polityki Społecznej” 1, 1997/1998.
Ławniczak A., [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. M. Haczkowska, Warszawa 2014.
Masewicz W., Strajk. Studium prawno-socjologiczne, Warszawa 1986,
Oniszczuk J., Nieireniczne metody likwidowania sporów zbiorowych, [w:] System prawa pracy, t. 5. Zbiorowe prawo pracy, red. K.W. Baran, Warszawa 2014.
Pettke P., Ograniczenie prawa do strajku w zakładach generujących poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2013, nr 9.
Sanetra W., Współczesne kierunki przekształceń odpowiedzialności podmiotów prawa pracy, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 4, 1988, s. 100.
Skrzydło W., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej — komentarz, Warszawa 2013.
Sobczyk A., Daszczyńska A., Dialog społeczny jako narzędzie zbiorowego prawa pracy, [w:] Dialog społeczny w praktyce przedsiębiorstw, red. J. Stelina, Gdańsk 2010.
Świątkowski A.M., Gwarancje prawne pokoju społecznego w stosunkach pracy, Warszawa 2013.
Świątkowski A.M., Międzynarodowe prawo pracy, t. 1. Międzynarodowe publiczne prawo pracy — standardy międzynarodowe. Wolumen 2, Warszawa 2008.
Tołłoczko T., Dylematy etyczne a strajki lekarskie z perspektywy, czyli „Jestem za — a nawet i przeciw, „Archiwum Historii i Filozofii Medycyny” 2010, nr 73.
Zielińska E., [w:] Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Komentarz, red. E. Zielińska. Warszawa 2014.
Zoll A., Obowiązek udzielenia pomocy lekarskiej a prawo lekarza do strajku, „Prawo i Medycyna” 2008, nr 1.
Żołyński J., Aksjologiczne, normatywne i społeczne podstawy rozwiązywania sporów zbiorowych pracy, Warszawa 2016.
Żołyński J., Strajk i inne rodzaje akcji protestacyjnych jako metody rozwiązywania sporów zbiorowych, Warszawa 2013.
Żołyński J., Ustawa o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. Komentarz. Wzory pism, Warszawa 2012.
Żołyński J., Zasada ekwiwalentności ekonomicznej i racjonalności żądań w sporze zbiorowym, „Monitor Prawa Pracy” 2012, nr 8.
Akty prawne
Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych z dnia 16 grudnia 1966 roku (Dz.U. z 1977 r. Nr 38, poz. 169).
Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej (Dz.Urz. UE C z 2010 r. Nr 83).
Europejska Karta Społeczna z dnia 18 października 1961 roku (Dz.U. z 1999 r. Nr 8, poz. 67).
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku (Dz.U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483 ze zm.).
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2020 r. poz. 1398 ze zm.).
Ustawa z dnia 16 września 1982 roku o pracownikach urzędów państwowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 537 ze zm.).
Ustawa z dnia 23 maja 1991 roku o rozwiązywaniu sporów zbiorowych (Dz.U. z 2020 r.poz. 123 ze zm.).
Ustawa z dnia 23 maja 1991 roku o związkach zawodowych (Dz.U. z 2019 r. poz. 263 ze zm.).
Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 roku o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz.U. z 2020 r. poz. 514 ze zm.).
Ustawa z dnia 21 listopada 2008 roku o służbie cywilnej (Dz.U. z 2020 r. poz. 265 ze zm.).
Ustawa z dnia 6 listopada 2008 roku o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz.U.z 2020 r. poz. 849 ze zm.).
Orzecznictwo
Postanowienie TK z dnia 7 października 1992 roku, U 1/92, LEX nr 25236.
Wyrok SN z dnia 17 października 2019 roku, III PK 153/18, Legalis nr 2236252.
Wyrok SN z dnia 17 lipca 2009 roku, I PK 45/09, Legalis nr 512889.
Wyrok SN z dnia 7 lutego 2007 roku, I PK 209/06, Legalis nr 84205.
Wyrok SN z dnia 13 kwietnia 2000 roku, I PKN 584/99, LEX nr 49132.
Wyrok NSA z dnia 22 lipca 2016 roku, II OSK 855/16, Legalis nr 1511677.
Wyrok NSA z dnia 9 lutego 2016 roku, II OSK 2843/15 Legalis nr 1408546.
Wyrok WSA w Lublinie z dnia 13 grudnia 2011 roku, III SA/Lu 653/11, Legalis nr 408725.
Źródła internetowe
Kodeks Etyki Lekarskiej dostępny na stronie internetowej Naczelnej Izby Lekarskiej, https://nil.org.pl/uploaded_images/1574857770_kodeks-etyki-lekarskiej.pdf (dostęp: 10.10.2020).
http://orcid.org/0000-0002-8254-7418
English
Język Polski
https://doi.org/10.19195/1733-5779.35.17