Articles

Vol. 47 (2024)

Just war in the thought of selected medieval authors

Pages: 81-96

PDF (Język Polski)

Abstract

The author’s object is to present the reflections of selected medieval authors on the right to use force (ius ad bellum). The problem of presenting the idea of just war in the thought of medieval authors is crucial for understanding the political philosophy and ethics of that period. The Middle Ages, with the strong influence of Christianity, shaped values, social norms, and worldview, and thinkers of that time tried to reconcile ethical principles with political reality, including the necessity of warfare. The concept of just war was an attempt to find moral justifications for warfare, which was inevitable in those realities. Thinkers sought to establish conditions that would make war compatible with Christian ethics. Decisions about war were considered morally justified when they were made in accordance with moral and legal norms.

References

Abelard P., Rozprawy, przeł. L. Joachimowicz, Warszawa 2001

Herodot, Dzieje, przeł. S.Hammer, Wrocław 2005.

Tomasz z Akwinu, Suma teologiczna, przeł. ks. A. Głażewski, London 1967

Ballis W.B., The Legal Position of War: Changes in Its Practice and Theory from Plato to Vattel, The Hague 1937.

Buchner W., Wojna i konkwista. Hiszpańska myśl polityczna Złotego Wieku, Kraków 2007. Contamine Ph., Wojna w średniowieczu, przeł. M. Czajka, Gdańsk 2004.

Curtius E.R., Literatura europejska i łacińskie średniowiecze, przeł. A. Borowski, Kraków 1961.

Całczyński W., Piotr Dubois i jego plany wyzwolenia Ziemi Świętej, ,,Przegląd Historyczny” 58, 1967, nr 2, s. 198–220.

Drabik K., Kryteria wojny sprawiedliwej, cz. I, [w:] Społeczeństwo a wojna. Wojna — kryzys — bunty mas, red. M. Bodziany, Wrocław 2014, s. 17–28.

Ehrlich L., Polski wykład prawa wojny XV wieku. Kazanie Stanisława ze Skarbimierza De bellis iustis, Warszawa 1955.

Grzebyk P., Idea wojny sprawiedliwej — od starożytności po czasy nowożytne, „Forum Prawnicze” 2010, nr 2, s. 56–73.

Iwańczak W., Miles Christi. Uwagi o religijnych aspektach etosu rycerskiego, [w:] Przestrzeń religijna Europy Środkowo-Wschodniej w średniowieczu, red. K. Bracha, P. Krasa, Warszawa 2010, s. 19–30.

Iwańczak W., Rola wojen i konfliktów w kształtowaniu ładu europejskiego w średniowieczu, „Studia Maritima” 29, 2016, s. 63–81.

Kusiak F., Rycerze średniowiecznej Europy łacińskiej, Warszawa 2002.

Kwiecień R., Od „wojny sprawiedliwej” do „wojny z terroryzmem”. Siła zbrojna i reglamentacja jej używania (ius contra bellum) w świetle prawa międzynarodowego, Warszawa 2019.

Łuszczyńska M., Łuszczyński A., Wojna sprawiedliwa a nie święta. Średniowieczne koncepcje konfliktów zbrojnych, „Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem” 41, 2019, nr 4, s. 7–20.

Minois G., Kościół i wojna. Od czasów Biblii do ery atomowej, przeł. A. Szymanowski, Warszawa 1998.

Russocki S., Opór władcom i prawo oporu u Słowian w wiekach średnich, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 20, 1968, nr 1, s. 17–52.

Satora M., Obraz chrześcijańskiego świata w traktacie „De recuperatione Terrae Sanctae” Pierre’a Dubois, „Textus et Studia” 2015, nr 1, s. 109–130.

Skomiał J., Ius resistendi w wiekach średnich. Zarys problematyki, „Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem” 37, 2015, nr 2, s. 63–93.

Świstak A., Wpływ religii na wojnę i prawo wojny w antycznej Grecji — wybrane aspekty, ,,Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego” 15, 2020, nr 17, s. 181–194.

Turner Johnson J., Ideology, Reason, and the Limitation of War: Religious and Secular Concepts 1200–1740, Princeton 2019.

Wielgus S., Polska średniowieczna doktryna ius gentium, Lublin 1996.

Wielgus S., Zachodnia i polska nauka średniowieczna — encyklopedycznie, Płock 2005.

Witowski W., Kościół wobec służby wojskowej i wojny w świetle wybranych kanonów ksiąg pokutnych od VI do XI wieku, „Littera Antiqua” 2019, nr 14, s. 57–71.

Wyszczelski L., Teorie wojenne i ich twórcy na przestrzeni dziejów. Myśl wojskowa od powstania do końca lat osiemdziesiątych XX wieku, Warszawa 2009.

Ziółkowski W.J., Wojna sprawiedliwa u św. Tomasza z Akwinu, ,,Ogrody Nauk i Sztuk” 2011, nr 1, s. 22–27.