11 tom rocznika „Góry – Literatura – Kultura” zawiera obszerny wybór zróżnicowanych metodologicznie studiów i szkiców poświęconych dwóm nierozerwalnym kategoriom granicy i transgresji, rozpatrywanym w kontekście szeroko rozumianej problematyki górskiej. Geomorfologiczna specyfika naturalnych obszarów górskich sprzyja nadawaniu im różnorodnych znaczeń. Wśród nich na szczególną uwagę zasługuje przypisywana górom kategoria granicy, rozumianej zarówno w sensie dosłownym — topograficznym, jak i metaforycznym. Postrzeganie gór jako naturalnych granic delimitujących przestrzeń, oddzielających państwa, regiony, ale także wyznaczających granice biologicznej egzystencji żywych organizmów i granice ludzkiej odporności psychicznej wyzwala wobec nich postawy transgresyjne oraz prowokuje do nieustannych prób przekraczania owych granic.
W większość prac zamieszczonych w niniejszym tomie podjęto w związku z tym próbę nowego, w wielu przypadkach interdyscyplinarnego, spojrzenia na szeroko pojętą problematykę górską z perspektywy dialektyki graniczności i transgresyjności. Mają one zarówno charakter historyczny i przeglądowy, jak i zawierają diagnozy zjawisk współczesnych. Autorzy zebranych w tomie rozpraw reprezentują kilka pokoleń badaczy z różnych ośrodków naukowych — polskich i zagranicznych. Szkice niemieckojęzyczne zostały opublikowane równolegle w dwóch wersjach językowych — oryginalnej i w tłumaczeniu na język polski, co zdaniem Redakcji umożliwi ich lepszą recepcję w gronie polskich czytelników.