Artykuły

Tom 28 Nr 1 (2024)

Miejsca wyobraźni i imaginotoposy w pamięci fanów Harry’ego Pottera

Strony: 93-110

PDF

Abstrakt

Fanizm obejmuje rozmaite działania podejmowane przez fanów wobec różnych światów wyobrażonych, które odbierają i przetwarzają oni w sposób zaangażowany. Niektóre z nich mogą być przejawami kolektywnej pamięci o tych światach. Praktykowanie tej pamięci można dostrzec w działaniach podejmowanych w miejscach wyobraźni, poszerzając tym samym koncepcję Stijna Reijndersa, wyprowadzoną z lieux de mémoire Pierre’a Nory. Przejawy tej fanowskiej pamięci obserwowalne są poprzez imaginotoposy, jakie mogą się wyłaniać z miejsc i wydarzeń zlokalizo- wanych w wyobrażonych topografiach. Pojęcie to zostało z kolei wywiedzione z koncepcji mnemotoposu Stefana Bednarka, czyli form krystalizowania się wyobrażeń o przeszłych wydarzeniach, widocznych w różnego rodzaju wytworach kultury. Można je odnajdywać także poza jawą. Za studium przypadku w niniejszym artykule posłużą: stworzony przez J.K. Rowling świat Harry’ego Pottera oraz sny jego fanów. Co jednak odróżnia miejsca wyobraźni od imaginotoposów? I czy imaginotoposów, tak jak mnemotoposów, można poszukiwać w snach?

Bibliografia

Bednarek S., Mnemotopika polska, [w:] Pamięć jako kategoria rzeczywistości kulturowej, red. J. Adamowski, M. Wójcicka, Lublin 2012.

Bednarek S., Mnemotoposy. Słowo wstępne, „Przegląd Kulturoznawczy” 2012, nr 1.

Bednarek S., Korzeniewski B., Wprowadzenie, [w:] Polskie miejsca pamięci. Dzieje toposu wolności, red. S. Bednarek, B. Korzeniewski, Warszawa 2014.

Barbaruk M., Sensy błądzenia. La Mancha i peryferie, Kraków 2018.

Barbaruk M., Sny Don Kichota. Sen jako speleologia ducha, [w:] Sny w kulturze. Szkice dedykowane Profesorowi Stefanowi Bednarkowi, red. I. Topp, P.J. Fereński, R. Nahirny, Warszawa-Wrocław 2014.

Barbaruk M., „Trasa Don Kichota” jako mnemotopos, „Przegląd Kulturoznawczy” 2012, nr 1.

Jenkins H., Kultura konwergencji. Zderzenie starych i nowych mediów, przeł. M. Bernatowicz, M. Filiciak, Warszawa 2007.

Kobus A., Fandom. Fanowskie modele odbioru, Toruń 2018.

Maj K.M., Światotwórstwo w fantastyce. Od przedstawienia do zamieszkiwania, Kraków 2019.

Reijnders S., Miejsca wyobraźni: etnografia wycieczek śladami telewizyjnych detektywów, przeł. J. Radziszewska, „Tematy z Szewskiej” 2011, nr 1 (5).

Reijnders S., Places of the imagination: An ethnography of the TV detective tour, „Cultural Geographies” 17, 2010, nr 1.

Reijnders S., Places of the Imagination: Media, Tourism, Culture, Farnham 2011.

Rowling J.K., Harry Potter i Insygnia Śmierci, przeł. A. Polkowski, Poznań 2016.

Szpociński A., Miejsca pamięci, „Borussia” 2003, nr 29.

Tańczuk R., Skarb jako mnemotopos Dolnoślązaków, „Tematy z Szewskiej” 2017, nr 1 (18).

Topp-Wójtowicz I., Fereński P.J., Nahirny R., Z seminarium Stefana Bednarka. Sen jako przedmiot kulturoznawczej analizy, [w:] Sny w kulturze. Szkice dedykowane Profesorowi Stefanowi Bednarkowi, red. I. Topp, P.J. Fereński, R. Nahirny, Warszawa-Wrocław 2014.

Bednarek S., Mnemotopika polska, https://polskiemiejscapamieci.files.wordpress.com/2018/07/mnemotopika-polska.pdf.

Forum internetowe fanów, https://www.harry-potter.net.pl/forum/viewthread.php?thread_id=892.

Patronus, [hasło w:] Harry Potter Wiki, fanowska encyklopedia poświęcona światu Harry’ego Pottera, https://harrypotter.fandom.com/pl/wiki/Patronus.

Harry Potter — 20. rocznica: Powrót do Hogwartu (Harry Potter 20th Anniversary: Return to Hogwarts), reż. E. Creevy, C. Patterson, J. Pearlman, G. Testi, TV Special, HBO Max 2022.

Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.