„Wschód jest czerwony” — chińska propaganda okresu „pierwszych siedemnastu lat” (1949–1966) na plakacie i w muzyce

Abstrakt

Muzyka w machinie propagandowej Chin Ludowych zawsze pełniła ważną funkcję uniwersalnie czytelnego języka, który umożliwiał skuteczne przekazywanie treści politycznych i społecznych oraz integrowanie wieloetnicznego i wielokulturowego kraju wokół idei rewolucji. W epoce maoizmu, kiedy obowiązywała tak zwana muzyka rewolucyjna, na wzór radziecki kolorowe plakaty propagandowe towarzyszyły niemal każdemu wydarzeniu politycznemu. Plakaty te miały na celu mobilizowanie, informowanie, gratulowanie, inspirowanie, pouczanie lub uspokajanie ludzi. W połączeniu przekazu wizualnego i muzycznego Komunistyczna Partia Chin znalazła potężne nowe narzędzie propagandowe, którego oddziaływanie znacznie wykraczało poza dotychczas stosowane metody. Ogromne kampanie lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych opierały się w znacznej mierze na tym właśnie hybrydycznym typie propagandy, w którym ten sam przekaz był wzmacniany za pomo-cą różnych uzupełniających się elementów. W niniejszym artykule podjęta została próba nakreślenia historii i analizy związków między najbardziej znanymi utworami tak zwanej muzyki rewolucyjnej wykorzystywanych w kampaniach propagandowych oraz towarzyszących im propagandowych ilustracji graficznych: plakatów i okładek popularnych śpiewników. Ukazanie związków między sferami przekazu graficznego i muzycznego stosowanych w celach politycznych może pozwolić lepiej zrozumieć trudną i wciąż stosunkowo mało zbadaną historię chińskiej muzyki w XX wieku.