O niektórych implikacjach użycia terminów „la culture”, „la civilisation” we francuskim tłumaczeniu „Ideen zur Philosophie der Geschichte der Menschheit” Johanna Gottfrieda Herdera

Abstrakt

Artykuł dotyczy problemu terminologii we francuskim przekładzie Ideen zur Philosophie der Geschichte der Menschheit Johanna Gottfrieda Herdera. Wydane w Paryżu w latach 1827–1828 tłumaczenie było efektem pracy Edgara Quineta. Terminy „kultura” i „cywilizacja” zostały w sposób szczególny wykorzystane w tłumaczeniu — zarówno zgodnie z niemieckim oryginałem, jak i poprzez dostosowanie terminów do tych już istniejących w języku francuskim. Relacja między kulturą a cywilizacją jest w tym aspekcie szczególnie interesująca, gdyż na początku XIX wieku w języku francuskim ze słowem „cywilizacja” wiązało się wiele konotacji, a jego pole semantyczne, wyznaczane przez takie terminy, jak: civil, civiliser, civilité, politesse, police, było bardzo bogate, podczas gdy słowo „kultura” miało zauważalnie mniej odnotowanych znaczeń. Autorka skupia się na badaniu związków między terminami „cywilizacja” i „kultura” w pierwszym rozdziale księgi dziewiątej Idées sur la Philosphie de l’histoire de l’humanité.