Articles

Vol. 49 (2024)

Possibility to use real estate constituting a state forest through adverse possession. Commentary on the resolution of the Supreme Court of 21st June, 2023, III CZP 94/221, taking into account the justification of the Supreme Court judgement of November 18, 2021, IV CSKP 120/212

Pages: 71-81

PDF (Język Polski)

Abstract

This work is devoted to the problem of adverse possession of forest land belonging to the Polish State Treasury and the interpretation of the concept of “ownership transformation”. It cites and compares court decisions issued in relevant cases. Most attention was paid to the definition of “ownership transformation”. In order to determine the normative meaning of this concept, reference was made to the rules of linguistic-logical, systemic and teleological interpretation. In the further part of the work, the Forest Act was considered a special act, and the position was supported that the Civil Code cannot play such a role. Part of the work was devoted to the issue of the constitutional standard of protection of state property. Circumstances were indicated that could justify allowing the institution of adverse possession of forest property in order to ensure better environmental protection. The gloss ended with a summary of the considerations contained therein and a conclusion about the fundamental (although subject to certain exceptions) inadmissibility of acquiring forest land belonging to the State Treasury by adverse possession.

References

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny (tekst jednolity: Dz.U. z 2020 roku poz. 1740 ze zm.).

Ustawa z dnia 28 września 1991 roku o lasach (tekst jednolity: Dz. U. 1991 Nr 101 poz. 444 ze zm.).

Ustawa z dnia 6 lipca 2001 roku o zachowaniu narodowego charakteru strategicznych zasobów naturalnych kraju (tekst jednolity: Dz.U. 2001 Nr 97 poz. 1051 ze zm.).

Bartoszewicz M., Definicje legalne w świetle zasady określoności prawa, [w:] Dookoła Wojtek... Księga pamiątkowa poświęcona Doktorowi Arturowi Wojciechowi Preisnerowi, red. R. Balicki, M. Jabłoński, Wrocław 2018.

Bień-Kacała A., Finanse publiczne, [w:] Prawo konstytucyjne, red. Z.Witkowski, Toruń 2009.

Boć J., Konstytucje Rzeczypospolitej oraz komentarz do Konstytucji RP z 1997 roku, Wrocław 1998.

Bukowski Z., Zrównoważony rozwój w systemie prawa, Toruń 2009.

Górski A., Wprowadzenie. Nabycie przez zasiedzenie lasu państwowego, [w:] Zasiedzenie nieruchomości w praktyce, red. A.Górski, Warszawa 2022.

Habas M., Publiczna własność nieruchomości, Warszawa 2012.

Habuda A., Prawne fundamenty zrównoważonej gospodarki leśnej i ochrony lasów. Fakty i postulaty, [w:] Zasada zrównoważonego rozwoju w wymiarze gospodarczym i ekonomicznym, red. B. Rakoczy, K. Karpus, M. Szalewska, M, Walas, Toruń 2015.

Jarosz-Żukowska S., Gwarancja ochrony własności i innych praw majątkowych, [w:] Realizacja i ochrona konstytucyjnych wolności i praw jednostki w polskim porządku prawnym, red. M. Jabłoński, Wrocław 2014.

Jędrejek W., Wykładnia przepisów prawa cywilnego, Warszawa 2020.

Krystek J., Odszkodowanie z tytułu ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości w procedurze oceny oddziaływania na obszar Natura 2000, „Studia Prawnoustrojowe” 2023, nr 59.

Kuryłowicz M., Słownik terminów, zwrotów i sentencji prawniczych, Warszawa 2012.

Morawski L., Wstęp do prawoznawstwa, Toruń 2002.

Morawski L., Zasady wykładni prawa, Toruń 2002.

Pawłowski A., Aksjologia i prawo przekształceń własnościowych w gospodarce, „Przegląd Prawa i Administracji” 2018, nr 114.

Prutis S., Przekształcenia własnościowe w Polsce, Białystok 1996.

Rakoczy B., Wybrane problemy prawa leśnego, [w:] Wprowadzenie do prawa leśnego, red. B. Rakoczy, Warszawa 2011.

Sikora A., Prawne aspekty ochrony przyrody w lasach w Polsce w kontekście członkostwa w UE, Sękocin Stary 2009.

Spyra T., Granice wykładni prawa, Zakamycze 2006.

Szachułowicz J., Własność publiczna, Warszawa 2000.

Wancke P., Prawne aspekty gospodarowania nieruchomościami w ujęciu praktycznym, Warszawa 2015.

Wronkowska S., Podstawowe pojęcia prawa i prawoznawstwa, Poznań 2005.

Ziembiński Z., O stanowieniu i obowiązywaniu prawa. Zagadnienia podstawowe, Warszawa 1995.

Rocznik Statystyczny Leśnictwa 2021, https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5510/3/3/1/lesnictwo_w_2021_r.pdf (dostęp: 6.11.2023).

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 czerwca 2006 roku, K 23/05, Dz.U. 2006 nr 106 poz. 720.

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 października 2007 roku, I CSK 223/07, Legalis nr 101990.

Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 6 października 2004 roku, II CK 33/04, Legalis nr 81604.

Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 marca 2016 roku, IV CSK 251/15, Legalis nr 2300545.

Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 28 czerwca 2017 roku, IV CSK 509/16, Legalis nr 1715226.

Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 10 maja 2019 roku, I CSK 207/18, LEX nr 2671599.

Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 29 września 2021 roku IV CSKP 61/21, Legalis nr 2734590.

Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18 listopada 2021 roku IV CSKP 120/21, Legalis nr 2656463.

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 17 lipca 2007 roku, III CZP 69/07, Legalis nr 84026. Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 czerwca 2023 roku, III CZP 94/22, LEX nr 3571211.

Obywatelski projekt ustawy o zachowaniu narodowego charakteru strategicznych zasobów naturalnych kraju, III kadencja, druk sejm. nr 1455.

Poselski projekt ustawy o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, VII kadencja, druk sejmowy nr 2374.