Антропология смерти в творчестве Дмитрия Мережковского

Abstrakt

Anthropology of deathin the works by Dmitrii Merezhkovskii

Death-related images and thoughts belong to key motives in the works by Dmitrii Merezhkovskii. Biological and metaphysical aspects of death appear to be the most important issues in the analyzed texts. By means of placing plots and themes in various epochs Merezhkovskii revealed the universality of the fear of death and its importance as far as shaping human conscience is concerned. In fictional and essayistic texts either, the Russian writer stressed the importance of the attitude to the dead body, funeral ceremonies and graveyards. That motif focuses value-orien­tations and patterns of culture specific for various communities. Merezhovskii reveals mutual interdependence between death and culture: on one hand — death inspires to express the essence of human nature in cultural forms, on the other hand — death is considered a tool used in order to achieve ideological and political goals.

Antropologia śmierciw twórczości Dymitra Mierieżkowskiego

Śmierć to jeden z kluczowych motywów twórczości Dymitra Mierieżkowskiego. Wśród różnych obrazów śmierci i myśli o niej w omawianych tekstach istotną rolę odgrywają rozważania o biologicznych i metafizycznych aspektach śmierci. Uniwersalność doświadczenia lęku tanato­logicznego i jego znaczenie dla formowania świadomości człowieka podkreślana jest przez arty­styczne ujęcia ulokowane w kulturowej przestrzeni różnych epok. W utworach beletrystycznych i eseistycznych Mierieżkowskiego szczególne znaczenie mają fragmenty prezentujące rozmaite podejścia do martwego ciała, ceremonii pogrzebowych i cmentarzy. Motywy te ogniskują charak­terystyczne dla różnych zbiorowości orientacje wartościujące i wzory kultury. Między śmiercią i kulturą, jak pokazuje pisarz, istnieje dwustronna zależność: z jednej strony śmierć inspiruje do wyrażenia istoty natury ludzkiej w formach kulturowych, z drugiej — jest wykorzystywana doosiągania celów ideologicznych i politycznych.